In december 2021 stonden er 15.628 antenne-installaties in Nederland. Dat betekent een toename van 30 antenne-installaties in vergelijking met november.
De telecomspeler Telenet maakt van zijn kwartaalcijfers gebruik om de schuiven met persberichten te legen. De Bel20’er bevestigt dat hij de toekomst van zijn zendmasten bekijkt én dat hij een akkoord met Fluvius heeft over de uitrol van een glasvezelnetwerk.
Daarmee bevestigt Telenet nieuws dat eerder deze maand al uitlekte. Toen was al duidelijk dat Telenet-moeder Liberty Global het zendmastenpark in België – Telenet beschikt over 3.311 sites, waarvan 2.145 in eigen eigendom – te gelde wilde maken. De verkoop ervan kan 500 à 600 miljoen euro opbrengen.
In een persbericht heeft Telenet het over ‘een strategische review’ en een preliminaire marktbevraging, ’te midden van de sterke vraag naar telecominfrastructuur in het algemeen en mogelijke bredere strategische transacties voor de groep’. Daarmee lijkt het bedrijf erop te hinten dat een verkoop van het zendpark een rol kan spelen in de financiering van grote overnames. Telenet is in de running voor de overname van de Waalse kabelaar VOO.
Beleggers lopen al enige tijd storm voor zendmasten, die de telecomoperatoren maar al te graag te gelde maken. Het Britse Vodafone bracht zijn zendmasten, 82.000 in tien landen, in maart als een aparte divisie naar de beurs van Frankfurt. Het Franse Orange splitste in februari 25.500 sites in Frankrijk en Spanje af in het onafhankelijke TOTEM.
Dat zendmasten een verborgen goudmijn voor mobiele operatoren zijn, komt omdat grote beleggers in tijden van nulrente op zoek zijn naar bronnen van vast rendement. Infrastructuur die op lange termijn verhuurd kan worden, zoals zendmasten, is zo’n bron van rendement.
Bovendien heeft het afsplitsen van de zendmasten voordelen voor de operatoren zelf. Ze kunnen in één keer cashen op de waarde van de masten en het onderhoud ervan overlaten aan een meer gespecialiseerde partij. Alleen de eigenlijke antennes en andere ‘kritische’ infrastructuur houden ze zelf in handen. Ook voor infrastructuurbedrijven zijn masten interessant. Volgens een studie van de consultant EY en de vakorganisatie EWIA kan een gespecialiseerde beheerder een site 40 procent efficiënter runnen dan een telecomoperator.
Fluvius
Behalve voor grote overnames kan het geld van de zendmasten ook dienen voor een upgrade van het netwerk. Ook daarin lijkt schot in de zaak te komen. Telenet laat weten dat het een ‘niet-bindende intentieverklaring’ heeft getekend met Fluvius over de gezamenlijke uitrol van een hoog performant glasvezelnetwerk.
De twee lieten in de zomer van vorig jaar al weten te praten over ‘het datanetwerk van de toekomst’. De twee spreken nu hun intentie uit om daar samen een afzonderlijk bedrijf voor op te richten – een NetCo in telecomjargon – waarin beide bedrijven zowel hun bestaande als toekomstige glasvezelinfrastructuur onderbrengen. Ook het HFC-netwerk – wat staat voor Hybrid Fiber-Coax, een hybride van glasvezel en klassieke kabel – van Telenet zal mee deel uitmaken van de NetCo.
De beide bedrijven benadrukken dat ze hun netwerk volledig willen openstellen en dat ze openstaan voor meerdere partnerschappen met extra financiële of strategische partijen. De twee verwachten tegen het voorjaar van 2022 de overeenkomst bindend te maken en de gezamenlijke plannen te beginnen uitrollen.
Verhoogde verwachtingen
De twee nieuwtjes komen in de marge van de kwartaalcijfers, die licht onder de verwachtingen uitkomen. Met een omzet van 640,6 miljoen euro in het derde kwartaal blijft Telenet onder de analistenlat, die op meer dan 644 miljoen euro lag. Ook de rendabiliteit hinkt wat achter op de verwachtingen, met een bruto bedrijfswinst die met 1 procent daalt naar 338,4 miljoen euro. De analisten hadden een kleine klim voorspeld.
Ondanks die misser scherpt Telenet de eigen jaarverwachtingen enigszins aan. Het voorspelt dat de winst – Telenet heeft het over ‘rebased adjusted ebitda’ – aan de bovenkant van de eerder gegeven groeivork van 1 à 2 procent zal uitkomen.
De aandeelhouders mogen na dit derde kwartaal al rekenen op een tussentijds bruto dividend van 1,375 euro per aandeel en een aandeleninkoopprogramma tot 45 miljoen euro, goed voor de inkoop van 1,1 miljoen uitstaande aandelen.
Nederland telt maar liefst 3,5 miljoen lantaarnpalen. Investment Manager Primevest Capital Partners ontwikkelde samen met de BNG Bank het Smart City Nederland-samenwerkingsmodel, dat de openbare ruimte veel duurzamer en slimmer maakt. Zo voldoen gemeenten in één klap aan de energiebesparingsdoelen voor 2030. Bovendien leveren de vernieuwde lichtmasten extra inkomsten op, dankzij nieuwe slimme functies.
Primevest Capital Partners kwam in 2017 via een management buy-out voort uit Bouwfonds Investment Management en investeert onder andere in parkeergarages, woningen én communicatie-infrastructuur. Gewapend met veel ervaring en kennis van de telecommunicatiesector, werd Visser zes jaar geleden aangetrokken om het Primevest Communication Infrastructure Fund een extra boost te geven. “Een van de resultaten is het Smart City Nederland-model, dat we samen met technologie- en servicepartners hebben ontwikkeld op het snijvlak van technologie, verduurzaming en openbare ruimte,” legt hij uit. “We richten ons specifiek op gemeenten. Zij zijn immers de eigenaren en beheerders van de openbare verlichting in Nederland, die bestaat uit 3,5 miljoen lantaarnpalen.”
Tempo moet omhoog
Verreweg de meesten van die lichtmasten, zoals ze in vakjargon heten, zijn volgens Visser ‘tamelijk domme dingen’. “Ze gaan ’s avonds aan en ’s ochtends uit, kunnen niet worden gedimd in de nachtelijke uren en kosten gemeenten geld. Momenteel is nog maar tien tot vijftien procent van alle lichtmasten in Nederland verduurzaamd. Conform het Klimaatakkoord moet dat in 2030 minimaal vijftig procent zijn. Veel gemeenten zitten in een soort spagaat: ze weten dat het verduurzamingstempo omhoog moet, maar de budgetten voor openbare verlichting zijn vaak te laag.”
Met het Smart City Nederland-model biedt Primevest Capital Partners een oplossing die lichtmasten promoveert tot ‘sleutel tot een slimme en duurzame stad’. Visser: “Door in de eerste fase te kiezen voor lichtmasten die zijn voorzien van dimbare LED-verlichting, wordt een energiebesparing gerealiseerd die kan oplopen tot tachtig procent. Gemeenten voldoen in één klap aan de Klimaatakkoord-doelen voor 2030 en zijn bovendien voortaan veel minder geld kwijt aan openbare verlichting.”
Tweede, slimme functie
In de tweede fase krijgt ongeveer 2,5 procent van alle verduurzaamde lichtmasten in een gemeente ook nog eens een tweede, slimme functie. “De mogelijkheden zijn legio,” verzekert Visser. “De lichtmasten kunnen bijvoorbeeld ook worden gebruikt als laadpaal voor elektrische auto’s, voor sensormetingen in het kader van de nieuwe Omgevingswet, om gratis wifi in bijvoorbeeld een stadshart mogelijk te maken én als 5G-antenne-opstelpunt. Volgens planning gaat de overheid volgend jaar de resterende twee frequenties voor 5G mobiel internet veilen. Dat betekent dat telecomaanbieders het 5G-netwerk verder gaan uitrollen, via duizenden antennes op een hoogte van vier tot acht meter. Dat is veel lager dan de traditionele hoge 3G/4G-telecommasten.”
Alleen laadpalen en 5G-antennes zorgen al voor een enorme extra druk op de openbare ruimte, ook ondergronds, die kan worden verminderd door gebruik te maken van objecten die er al in groten getale staan: lichtmasten. Visser: “Door ze te verduurzamen en te verslimmen, sla je meerdere vliegen in één klap. Het mooie voor gemeenten die met ons in zee gaan, is dat ze zelf economisch en juridisch eigenaar blijven van de nieuwe lichtmasten. Ze houden volledige regie & zeggenschap over de verduurzaming en de verslimming van de openbare buitenruimte, maar worden tegelijkertijd volledig door ons ontzorgd.”
Unieke financiering
Aan de basis van het Smart City Nederland-model ligt volgens Visser een unieke financiering in samenwerking met BNG Bank, die wordt gekenmerkt door een zeer lage rente en die gemeenten in staat stelt eigenaar te zijn en blijven van de duurzame en slimme openbare verlichting. “Dat de nieuwe lichtmasten efficiënter zijn en op afstand kunnen worden aangestuurd en gemonitord, levert bovenop de energiereductie een gemiddelde besparing op de onderhoudskosten op van minimaal vijftien procent. Een essentieel onderdeel van de exploitatieovereenkomst vormen ook de meeropbrengsten die worden gegenereerd voor gemeenten, door de lichtmasten te verhuren aan telecomaanbieders en laadpaalexploitanten. Daarbij zijn combinatiemogelijkheden heel goed mogelijk: in een lichtmast die als laadpaal wordt gebruikt, kun je ook de antennes kwijt van maximaal twee telecomproviders.”
Voor het verdienmodel maakt de omvang van een gemeente volgens Visser niet uit. “Het valt heel snel rond te rekenen. Gemeenten kunnen niet alleen een enorme verduurzamingsslag maken, maar ook opbrengsten genereren met hun lichtmasten. Dit mag een marktconforme vergoeding zijn. Dat blijkt echt wennen voor ze. Gemeenten weten niet beter dan dat lichtmasten geld kosten, dat doen ze al tachtig, negentig jaar. Nog los van de andere voordelen maakt het Smart City Nederland-model het voor het eerst mogelijk om er geld aan te verdienen. Vergelijk het met een appartement, dat eigendom blijft van de gemeente maar dat door ons samen met de gemeente wordt verhuurd. Waarbij de risico’s van afhakende of niet-betalende huurders helemaal voor ons zijn.”
Eerste gemeente: Renkum
Een half jaar voor de coronapandemie de wereld op z’n kop zette, was Renkum de eerste gemeente in Nederland die voor het Smart City Nederland-model koos. Visser: “Alle 6.300 lichtpunten zijn inmiddels vervangen door duurzame exemplaren, wat een energiebesparing van maar liefst 79 procent heeft opgeleverd. Momenteel zijn we bezig met het toevoegen van nieuwe, slimme functies. Rond het Airborne Museum in Oosterbeek is bijvoorbeeld cameratoezicht geïmplementeerd vanuit de lichtmasten. Dat is ook op bedrijfsterreinen mogelijk, met naast een toename van de veiligheid als bijkomend voordeel dat het ondernemers en organisaties een lagere verzekeringspremie oplevert. En in het najaar worden de eerste laad/lichtmasten gerealiseerd: lichtmasten die ook als EV-laadpaal kunnen worden gebruikt.”
Hoewel het Smart City Nederland-model heel makkelijk kan worden opgeschaald, gaat de uitrol van het concept volgens Visser langzamer dan Primevest Capital Partners bij de introductie in de zomer van 2019 had gehoopt. “Een belangrijke oorzaak is uiteraard corona: opeens konden we niet meer langskomen op het gemeentehuis om het concept toe te lichten, maar moesten we ons verhaal via Teams vertellen. Daar komt bij dat veel gemeenten in 2015 veel extra taken op het gebied van Wmo, Participatiewet en Jeugdwet hebben gekregen en daardoor moeite hebben om de begroting rond te krijgen. De verduurzaming van lichtmasten is vaak een sluitpost op de gemeentelijke begroting. Daarnaast wordt vanuit de diverse gemeentelijke afdelingen op verschillende wijze naar de openbare ruimte gekeken, op manieren die niet per definitie synchroon lopen.”
‘Transformatie in de slimme stad’
In de wetenschap dat er wat corona betreft licht lijkt aan het einde van de tunnel, merkt Visser de laatste tijd wel dat gemeenten in beweging beginnen te komen. “Ze moeten ook wel, want terwijl de klok doortikt komt er op het gebied van het verduurzamen en verslimmen van de gebouwde omgeving gigantisch veel op ze af. De nieuwe Omgevingswet begint bijvoorbeeld zijn schaduw vooruit te werpen en de roep om nieuwe EV-laadpunten wordt steeds luider. Heel belangrijk is dat we samen met onze technologie- en servicepartners richting gemeenten consequent hetzelfde verhaal blijven vertellen. Dat gaan we bijvoorbeeld weer doen tijdens het congres ‘De Slimme Stad van Morgen begint Vandaag’, op 16 september 2021 in Utrecht, waar naast vastgoedprofessionals, ontwikkelaars en architecten ook veel vertegenwoordigers van gemeenten bij aanwezig zullen zijn.”
Nieuw voor Visser was dat hij zijn heldere verhaal over het Smart City Nederland-model nu eindelijk kon onderbouwen met de positieve ervaringen die in de gemeente Renkum worden opgedaan. “Ik moet bekennen dat ik zelf ook nog soms wordt verrast door wat er nu al mogelijk is om de slimme stad van morgen te realiseren. Heel veel verkeersbewegingen in binnensteden worden bijvoorbeeld veroorzaakt door automobilisten die op zoek zijn naar een vrije parkeerplaats. Als je lichtmasten voorziet van sensoren die registreren waar die lege plekken zich bevinden, scheelt dat heel veel uitstoot van schadelijke stoffen en verkeersdrukte met uiteindelijk dus een duurzame, slimme én leefbare binnenstad als resultaat.”
Fondsen van Apax en Warburg Pincus nemen T-Mobile over van Deutsche Telekom en Tele2
Vandaag hebben Deutsche Telekom AG (“Deutsche Telekom”) en Tele2 Sverige AB (“Tele2”) bekendgemaakt dat zij overeenstemming hebben bereikt over de voorgenomen verkoop van hun belangen in T-Mobile Netherlands Holding B.V. (“T-Mobile”) aan fondsen geadviseerd door Apax Partner LLP (“Apax”) en Warburg Pincus LLC (“Warburg Pincus”) voor een toegekende ondernemingswaarde van 5,1 miljard Euro. T-Mobile zal onder de nieuwe eigenaar haar koers als uitdager op de Nederlandse telecommunicatiemarkt voortzetten. De transactie heeft geen effect op de proposities en diensten van T-Mobile . Het bedrijf zal de vier merken T-Mobile, Tele2, Ben en Simpel blijven voeren. T-Mobile Nederland zet ook de samenwerking met Open Dutch Fiber voort om supersnel glasvezel tegen aantrekkelijke tarieven aan zoveel mogelijk Nederlandse klanten aan te bieden.
Søren Abildgaard, CEO T-Mobile Nederland: “Vandaag is een grote dag voor ons. We zijn enthousiast over de weg die voor ons ligt en over de samenwerking met Apax en Warburg Pincus in de komende jaren. We zetten onze strategie als uitdager op de Nederlandse markt voort waarbij we onze concurrenten blijven uitdagen op kwaliteit, prijs en klantenservice. We blijven onverminderd vasthouden aan onze belofte om de best mogelijke klantervaring te bieden ondersteund door het beste mobiele netwerk ter wereld. We hebben een lange weg afgelegd. Door onze voortdurende focus op vernieuwing hebben we T-Mobile gepositioneerd als een toonaangevende aanbieder. We zijn de eerste mobiele aanbieder die Unlimited en landelijk 5G in Nederland aanbiedt. Daarnaast hebben we nu al een scherp aanbod liggen voor onze klanten die vast en mobiel van ons afnemen, maar ook hier zullen we de concurrentie blijven uitdagen. Ik ben trots op wat we tot nu toe als team hebben bereikt en ben er van overtuigd dat we vandaag meer dan ooit klaar zijn voor het volgende hoofdstuk.”
Apax, een toonaangevend private equity investeerder en Warburg Pincus een toonaangevende wereldwijde groei-investeerder, hebben een sterke track-records met investeringen in telecommunicatiebedrijven wereldwijd. Apax en Warburg Pincus zien T-Mobile Nederland als een uitstekend bedrijf met een sterke groeipotentie. De organisaties kijken uit naar de samenwerking met het managementteam om het bedrijf te gaan ondersteunen bij verdere innovatie, het verwerven van verder marktaandeel en het laten groeien van zijn al indrukwekkende klantenbestand.
René Obermann, co-head van Europa en managing director bij Warburg Pincus Deutschland: ‘’Petje af voor wat de talenten bij T-Mobile/Tele2/Ben en Simpel hebben bereikt! Ultrasnel draadloos internet, de best beoordeelde klantenondersteuning en innovatieve diensten, en dat tegen scherpe tarieven. Maar we staan nog maar aan het begin van de draadloze revolutie. In de komende tien jaar zal iedereen overal ter wereld op afstand kunnen meedoen en genieten van een ongekende virtuele ervaring. Alles wordt verbonden, slimmer, efficiënter en veiliger. Wij ondersteunen het bedrijf om aan kop te gaan bij deze ontwikkeling en nog meer te investeren in mensen en hun vaardigheden, netwerken van de volgende generatie en digitale diensten, zodat we de vraag van klanten zullen krijgen: “Waarom kunnen andere telecombedrijven niet zo goed zijn als T-Mobile?’’
Gabriele Cipparrone, partner bij Apax: “T-Mobile past perfect in de strategie van de Apax-fondsen, waarbij we investeren in innovatieve bedrijven met een degelijke basis en krachtige groeivooruitzichten. Dankzij het uitstekende werk van het getalenteerde managementteam en personeel is T-Mobile een heel bekend merk. Het bedrijf is de grootste mobiele exploitant in Nederland, met een groeiend marktaandeel in vast breedband via toekomstbestendige glasvezeltechnologie voor particulieren. We kijken ernaar uit om het bedrijf te helpen nog sneller te groeien en een toonaangevende convergente speler te worden, door zijn toppositie op het gebied van netwerken te versterken, het particuliere glasvezelklantenbestand uit te breiden en een uitstekende klantenservice te bieden.”
De transactie is onderhevig aan de gebruikelijke voorwaarden om de transactie te kunnen uitvoeren waaronder raadpleging van de ondernemingsraad en goedkeuring van toezichthouders.
Het Finse Nokia wordt de projectleider van Hexa-X, het nieuw onderzoeksinitiatief van de Europese Commissie dat de fundamenten moet leggen voor de volgende generatie draadloze netwerken.
Met Hexa-X wil Europa werk maken van het ontwikkelen van de fundamentele technologieën die de basis van 6G gaan vormen. Er zal ook onderzoek volgen naar 6G-gebruikscases en -scenario’s en naar het definiëren van een nieuwe architectuur die alle aspecten van 6G zal integreren.
Hexa-X moet belangrijke industriële spelers uit Europa samenbrengen om het voortouw te nemen in 6G. Er zijn netwerkleveranciers bij betrokken, maar ook communicatiedienstverleners, technologieproviders en Europese onderzoeksinstituten. De Europese Commissie financiert Hexa-X in het kader van het onderzoeks- en innovatieprogramma Horizon 2020.
Nokia Bell Labs heeft samen met het Hexa-X-consortium zes onderzoeksuitdagingen op poten gezet. Het gaat over het efficiënter en beter inzetten van ai en machine learning, het verbinden van afgelegen plaatsen op de wereld en het aanbieden van extreem hoge snelheden met onmerkbare latency. Dat alles moet dan gebeuren op een veel energie-efficiëntere manier dan vandaag.
‘Hoewel er nog steeds veel innovatie is in 5G met de introductie van nieuwe standaarden, onderzoeken we 6G al in ons onderzoekslaboratorium’, zegt Peter Vetter, hoofd onderzoek bij Nokia Bell Labs. ‘In het 6G-tijdperk zullen we toepassingen zien die niet alleen mensen met machines verbinden, maar ook mensen met de digitale wereld. Zo’n beveiligde en private verbinding is in te zetten voor preventieve gezondheidszorg. Of zelfs om een netwerk te creëren dat quasi-intuïtief onze bedoelingen begrijpt. Zo moeten onze interacties met de fysieke wereld effectiever worden en kunnen we beter anticiperen op onze behoeften, waardoor onze productiviteit verbetert.’
Agentschap Telecom gaat via het verdeelinstrument ‘verdeling op afroep’ (VOA) vergunningen uitgeven voor mobiele communicatie op de Noordzee. Via dit verdeelinstrument worden er in totaal drie vergunningen verdeeld van elk 2×10 MHz in het frequentiebereik 703-733 MHz gepaard met 758-788 MHz, op de vaste installaties op het Nederlands continentaal plat.
Een vergunning geeft het gebruiksrecht voor frequentieruimte van 2×10 MHz binnen het voornoemde frequentiebereik op deze installaties ter zee. De te verdelen vergunning is te vinden op de website van de Staatscourant: ‘Beschikking ontwerpvergunning 700 MHz vergunningen’.
Van 29 juni tot 21 juli 2020 vond de veiling plaats van onder meer de 700 MHz-vergunningen die geldig zijn op het land en de territoriale wateren. Een aanvraag voor de VOA-vergunning(en) op de installaties ter zee kan worden ingediend vanaf acht weken nadat Agentschap Telecom de 700 MHz-vergunningen gepubliceerd heeft in de Staatscourant. Dit betekent dat u vanaf 2 oktober 2020 een aanvraag kunt indienen. Hiervoor kunt u gebruik maken van het hiervoor bestemde aanvraagformulier VOA.
Zoals in de Regeling Verdeling op afroep is aangegeven, wordt bij publicatie van het aanvraagformulier bekend gemaakt via welk elektronisch communicatiekanaal tijdens de veiling wordt gecommuniceerd. Tijdens de uitvoering van de veiling maakt Agentschap Telecom gebruik van een versleutelde e-mail. Wanneer u een aanvraag indient, moet u daarbij ook uw publieke sleutel verstrekken. Hiervoor kunt u gebruik maken van de opensource software GPG4win (te downloaden via gpg4win.org) voor het versturen en ontvangen van versleutelde e-mails. De versleuteling vindt plaats met behulp van private en publieke beveiligingssleutels. Voor het versleutelen van uw berichten aan Agentschap Telecom gebruikt u de publieke sleutel van Agentschap Telecom voor deze VOA-verdeling. Deze publieke sleutel wordt binnenkort op deze pagina gepubliceerd. Wilt u al voor een eventuele veiling ook versleutelde berichten terug ontvangen, dan verzoekt Agentschap Telecom u om dat per e-mail via voa@agentschaptelecom.nl aan te geven en daarbij uw publieke sleutel aan Agentschap Telecom te verstrekken.
Aanvraagprocedure verdeelinstrument Verdeling op afroep
In de Regeling Verdeling op Afroep, gewijzigd op 29 september 2020, is vastgelegd hoe de procedure werkt. De procedure start op het moment dat de eerste aanvraag is ingediend. Na indiening en beoordeling van deze eerste aanvraag, stelt Agentschap Telecom de uiterste datum voor het indienen van overige aanvragen vast. Hiervoor geldt een termijn van zes weken. Na sluiting van deze indientermijn wordt op basis van de ingediende aanvragen vastgesteld of er sprake is van schaarste. Is er sprake van schaarste, dan worden de vergunning(en) via een veiling uitgegeven. Is er voldoende frequentieruimte beschikbaar, dan verkrijgen de aanvragers de vergunning direct.
Vanaf 10 september jl. staan de veldsterktemetingen van Agentschap Telecom in het Antenneregister. Zo kunt u in één oogopslag zien waar in uw omgeving antenne-installaties staan en waar de dichtstbijzijnde meting gedaan is. De berekende veilige afstand staat niet meer in het Antenneregister.
Veldsterktemetingen in het Antenneregister
In het Antenneregister staan de veldsterktemetingen die de inspecteurs van Agentschap Telecom sinds 2016 in opdracht van het Antennebureau hebben uitgevoerd. In totaal gaat het om meer dan 150 veldsterktemetingen. Vanuit het Antenneregister kunt u via een link doorklikken naar het bijbehorende meetrapport. Elk kwartaal worden er nieuwe metingen toegevoegd. Alle metingen, ook van voor 2016, blijven ook beschikbaar via antennebureau.nl
Antennes moeten altijd veilig zijn: op publiek toegankelijke plekken mogen de ICNIRP-blootstellingslimieten nergens overschreden worden. Uit de metingen van Agentschap Telecom blijkt dat de veldsterkte ruim onder de blootstellingslimieten blijft. De gemeten waarden liggen in de meeste gevallen tussen de 0,5 en 3 volt per meter. De strengste blootstellingslimiet is 28 volt per meter.
Veilige afstand uit het Antenneregister
De berekende veilige afstand is uit het Antenneregister verwijderd. De veilige afstand in het register was een berekende afstand per antenne. Hierdoor werd het effect van meerdere antennes niet bij elkaar opgeteld. De werkelijk gemeten veldsterktes geven een realistisch beeld van de blootstelling aan elektromagnetische velden in de praktijk.
Volgens het Antennebureau is het aantal antenne-installaties in juli in Nederland met 751 afgenomen. Eind juli bedroeg het aantal antenne-installaties 15.688, terwijl dat per eind juni uitkwam op 16.439. De afname is, net als in voorgaande maanden, voornamelijk het gevolg van het samenvoegen van de mobiele netwerken van T-Mobile en Tele2, zo verklaart het Antennebureau.In de cijfers is te zien dat de operators grootschalig de 5G-antenne op de gecombineerde 2G, 3G, 4G-installaties hebben aangezet. 2G 3G 4G nam af met ruim 3.400 installaties, terwijl 2G 3G 4G 5G met vrijwel hetzelfde aantal toenam. Deze categorie is overigens nieuw in de lijst. Voorheen waren er nog geen 2G 3G 4G 5G antenne-installaties.
Goedwerkende mobiele diensten zijn cruciaal voor Nederland. Het dataverbruik is in 2019 met meer dan 30% gestegen ten opzichte van 2018 en meer dan vertienvoudigd vergeleken met vijf jaar geleden. Deze groei zet de komende jaren door. Ook is het belangrijk dat mobiele dekking betrouwbaarder wordt en overal in Nederland een goede kwaliteit heeft. Dit zorgt ervoor dat telecomaanbieders investeren in het vergroten van de capaciteit, kwaliteit en dekking van de mobiele netwerken.
Samenwerking tussen telecomaanbieders kan er aan bijdragen dat deze investeringen op een verantwoorde wijze worden gedaan. Dat mag niet ten koste gaan van de onderlinge concurrentie. De Autoriteit Consument & Markt (ACM) consulteert een conceptleidraad met handvatten hoe telecomaanbieders kunnen samenwerken om op efficiënte wijze te investeren in capaciteit, kwaliteit en dekking van de mobiele netwerken.
Antennelocaties verwerven
Het wordt voor telecomaanbieders steeds moeilijker om antennelocaties te vinden. Dat komt door de groei van het aantal mobiele antennes en de afnemende beschikbaarheid van locaties. Dan kan het helpen als aanbieders niet onafhankelijk van elkaar op zoek zijn naar de schaarse locaties, maar hierbij samenwerken. De ACM verwacht niet dat de concurrentie tussen aanbieders in gevaar komt wanneer aanbieders gezamenlijk optrekken bij het vinden van antennelocaties. Doordat aanbieders op de locaties hun eigen telecomapparatuur gebruiken, kunnen zij zich nog steeds onderscheiden van de andere aanbieders.
Huur en verhuur van spectrum
In de nieuwe Telecommunicatiewet wordt de mogelijkheid gecreëerd om spectrum (frequenties voor mobiel dataverkeer) te huren en te verhuren. Verhuur van frequenties aan bijvoorbeeld een aanbieder van lokale bedrijfsnetwerken kan zorgen voor nieuwe diensten en extra concurrentie. Vanaf de komende frequentieveiling (die start op 29 juni a.s.) wordt een bovengrens gehanteerd voor de maximale hoeveelheid frequenties die één aanbieder kan gebruiken. De ACM is van oordeel dat deze bovengrens er veruit in de meeste gevallen voor zorgt dat de concurrentie niet in gevaar komt.
Roaming op 2G- of 3G-netwerken
In de komende jaren gaan de Nederlandse telecomaanbieders hun 2G- of 3G-netwerken uitzetten. Dit kan gevolgen hebben voor diensten die afhankelijk zijn van deze netwerken, zoals slimme energiemeters of oudere mobiele telefoons. Als een aanbieder die een 2G- of 3G-netwerk uitschakelt via roaming gebruik kan maken van het netwerk van een andere aanbieder die nog wel 2G of 3G aanbiedt, kan er zo voor gezorgd worden dat 2G en 3G langer beschikbaar blijft voor apparaten die daarvan afhankelijk zijn.
De EU start in september met 11 nieuwe 5G-onderzoeksprojecten, met financiële steun uit het O&O-budget van Horizon 2020. Het betreft drie grensoverschrijdende projecten in de transport- en mobiliteitssector en acht projecten op het gebied van 5G-hardware-innovatie.
De projecten zijn besproken tijdens de recente Europese conferentie over netwerken en communicatie (EuCNC). Dit was een virtuele conferentie met themasessies over 5G-cyberbeveiliging, open RAN en 5G voor verticale sectoren.
De projecten die in september starten, vormen de laatste fase van de EU-5G PPP programma’s om nieuwe technologie te ontwikkelen. In totaal investeert de EU meer dan EUR 400 miljoen in 5G-PPP-projecten, terwijl er in de 5G-proeven nog eens EUR 1 miljard aan particuliere investeringen zit.
Grensoverschrijdende projecten ook in Benelux
De drie grensoverschrijdende 5G-projecten zullen plaatsvinden in het Baltische en Noordzeegebied, rond de Pyreneeën en in de Benelux rond de havens van Antwerpen en Rotterdam. De projecten ontwerpen, testen en valideren use cases op het gebied van mobiliteit en transport, waarbij gekeken wordt naar toepassingen voor wegen, treinen, havens en maritieme routes.
Elk project zal een 5G-netwerkinfrastructuur bieden die zowel multi-service- als multi-applicatiefuncties biedt voor gevarieerde transportmiddelen en verbeterde connectiviteit voor openbare gebruikers.
De projecten brengen een breed scala aan partijen samen: telecomoperatoren en -aanbieders, wegexploitanten, spoorweginfrastructuurbeheerders, transport- en logistieke bedrijven, voertuigfabrikanten en hun leveranciers van uitrusting, fabrikanten van spoorwegapparatuur, innovatieve mkb-bedrijven en openbare en particuliere onderzoekscentra. Verder is er deelname van transportautoriteiten en ondersteuning van nationale en regionale nationale overheden.
Hun gezamenlijke budget bedraagt EUR 41 miljoen, waarvan EUR 31,1 miljoen aan EU-financiering in het kader van het Horizon 2020-programma.
Opbouw Europese toeleveringsketen
De acht 5G-hardware-innovatieprojecten moeten helpen bij de opbouw van een Europese industriële toeleveringsketen voor core 5G-technologieën en hardware, met name voor netwerktechnologieën en -systemen. de projecten moeten verder marktkansen creëren en de opkomst van nieuwe innovatieve marktspelers ondersteunen.
Innovatie moet gestimuleerd worden in veelbelovende verticale gebruiksscenario’s zoals contentbeheer, gecoördineerde platooning van auto-mobiliteit, niet-openbare netwerken, data-ecosystemen en ultrahoge datasnelheden (met gebruik van de THz-frequenties). Verder worden nieuwe zakelijke benaderingen onderzocht op gebieden zoals open RAN, uitgesplitste systemen, edge-netwerken en neutrale hostconcepten.
Dit jaar zal in het kader van het laatste werkprogramma van Horizon 2020 een nieuwe golf van projecten ter waarde van ongeveer EUR 100 miljoen worden gelanceerd. De laatste twee oproepen worden in juni afgesloten en hebben betrekking op 5G-software-innovatie en meer toekomstgerichte projecten (‘Beyond-5G’).
