Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) werkt aan een wetsvoorstel tegen buitenlandse overnames in de telecom- en ICT-sector. Het Wetsvoorstel Ongewenste zeggenschap telecommunicatie is ter advisering naar de Raad van State gestuurd en zal nog aan de Tweede Kamer worden aangeboden.
Partijen die Nederlandse telecomvoorzieningen willen overnemen, moeten dit vooraf melden aan het ministerie. Dit is een vorm van actieve goedkeuring van belangrijke overnames die ook in het Regeerakkoord is afgesproken. Het gaat hierbij om het verkrijgen van invloed op bedrijven van vitaal belang zoals aanbieders van telefonie, internet of datacenters. Het kabinet noemt ook PostNL en wil de wetgeving voor de posterijen en de Universele Dienst aanpassen.
De overheid wil de mogelijkheid hebben om een overname te blokkeren of terug te draaien, met een beroep op de nationale veiligheid of de openbare orde. “Bijvoorbeeld als de dienstverlening onbetrouwbaar wordt of uitval van voorzieningen dreigt,” meldt EZK.
Brede definitie telecombedrijven
De telecomsector omvat in het wetsvoorstel niet alleen aanbieders van mobiele-, vaste telefonie en internet. Ook bedrijven die vitale voorzieningen aanbieden zoals internetknooppunten, datacentra, hosting- en certificeringdiensten vallen hier onder, omdat ze van belang zijn voor continuïteit, betrouwbaarheid en veiligheid van de dienstverlening en de infrastructuur in Nederland.
In Europa is wettelijk vastgelegd dat ingrijpen bij overnames door de overheid alleen toegestaan is bij redenen van dwingend algemeen belang, bijvoorbeeld als de nationale veiligheid of openbare orde in het geding is.
Het kabinet onderzoekt op dit moment of de bescherming van allerlei vitale sectoren voldoende is. Deze analyse vanuit het ministerie van J&V is dit jaar gereed. Het kabinet verwacht de wet na de zomer van 2018 in te dienen voor behandeling in de Tweede Kamer.
Wetsvoorstel sinds 2013 in de maak
Het wetsvoorstel is een reactie op het bod van America Móvil op KPN. In 2013 nam het Mexicaanse bedrijf een belang in het voormalige staatsbedrijf. Een aan KPN gelieerde stichting heeft daarop een beschermingsconstructie geactiveerd, met preferente aandelen. AMX liet de plannen daarna varen. In de Tweede Kamer klonk de roep om maatregelen al direct door. Het kabinet is actief betrokken bij het proces, meldde toenmalig minister Henk Kamp in september 2013.
EZ heeft al medio 2014 de hoofdlijnen bepaald van het wetsvoorstel van nu: de Staat wil zeggenschap kunnen terugdraaien. In november moest Kamp melden dat er vertraging was en dat het voorstel in 2017 zou worden geconsulteerd. In februari 2017 bleek dat EZ een hoofdstuk wil toevoegen aan de Telecommunicatiewet.
De grote telecomaanbieders zíjn al in buitenlandse handen, stelde Nederland ICT daarop, en vroeg om een uitgebreidere analyse van de effecten van de maatregel. Beursgenoteerde bedrijven pleiten voor een bredere definitie van het maatschappelijk belang.
Bron: telecompaper