Tag archief: antennemast

Focus 5G: Elektromagnetische stralingsstandaarden overal onderwerp van discussie

By Antenne-installaties in Nederland, Mobiele netwerken / frequenties, Rendement op uw antenne-portefeuille, , , , , , , , , , , , , , , ,

De landelijke demonstratie tegen 5G van maandag 9 september, bestaand uit een protestmars in Den Haag, trok enkele honderden deelnemers. Het duurt nog even voordat 5G in Nederland op commerciële basis en landelijk dekkend aanwezig is en de protesten zijn daarom waarschijnlijk nog kleinschalig. Verwacht mag worden dat dit gaat toenemen als 5G realiteit wordt.
De straling van de nieuwe mobiele technologie wordt door de overheid vanzelfsprekend serieus genomen, zoals dat ook in andere landen gebeurt. De Franse autoriteiten kondigden begin deze maand een marktconsultatie aan over voorgestelde wijzigingen in de ANFR-richtlijnen voor het meten van blootstelling aan elektromagnetische straling op mobiele netwerken. Het doel is om de procedures voor nieuwe 5G-spectrumbanden bij te werken.
De consultatie focust op het gebruik van de 3,4-3,8 GHz band, die op korte termijn wordt opengesteld voor 5G-diensten, en nieuwe technieken als TDD en beamvorming die de mate van blootstelling en meetbaarheid veranderen. De mmWave banden, op 26 GHz en hoger, zullen in een later stadium worden meegenomen.

Poolse toezichthouder wil hogere stralingsnormen
De Poolse toezichthouder pleit juist voor een verhoging van de elektromagnetische stralingsstandaarden, omdat de huidige beperkingen de ontwikkeling van 5G in het land in de weg staan. De Poolse standaard ligt op 0,1 W per vierkante meter, wat veel lager ligt dan in veel andere Europese landen met stralingsnormen van 7 of 8 W per vierkante meter. Als de norm in Polen niet omhoog gaat, dan zou de interesse in de 5G-spectrumveiling wel eens kunnen tegenvallen, zo gaf de president van toezichthouder UKE aan.
Eerder dit jaar werd dit al eens aangekaart, maar tot dusverre zonder verandering in het beleid.
Niet alleen in Polen, ook in België zijn soortgelijke geluiden te horen. De regering van het Brussels gewest krijgt regelmatig kritiek over de lage normen die het hanteert met betrekking tot mobiele stralingen. Ook daar werd al gewaarschuwd voor een achterstand waar het om de toekomst van 5G gaat.

Nieuwe meettechnieken
In april publiceerde de International Electrotechnical Commission (IEC) een technisch rapport dat de blootstelling van mensen aan radiofrequentievelden in de buurt van basisstations evalueert. Daarbij is ook gekeken naar het effect van 5G-basisstations en small cells. Het rapport is bedoeld voor facility managers, gebouweigenaren en overheden en lokale gemeenschappen, die het kunnen gebruiken om hun eigen netwerken en basisstations correct te testen.
In het eerste kwartaal van 2019 mat het Agentschap Telecom op dertien locaties wat de straling bij zendmasten (niet 5G) was. In alle gevallen bleek volgens het Antennebureau dat de straling ver onder de strengste norm (28 V/m, volt per meter) zit.

Zorgen onder Nederlanders onderzocht
Telecompaper ondervroeg eerder dit jaar het publiek hoe het aankijkt tegen mogelijke gezondheidsrisico’s door straling die elektromagnetische velden rondom 5G-antennes kunnen veroorzaken. We ondervroegen via het Consumer Insights-panel ruim 900 respondenten en zagen onder andere dat ruim de helft van de respondenten zich (helemaal) geen zorgen maakt. 27 procent maakt zich een beetje zorgen. 5 procent maakt zich erge zorgen.

5G-straling is onderwerp van discussie tijdens Telecom Insights
Op 28 november organiseert Telecompaper het congres Telecom Insights dat volledig in het teken staat van de impact van 5G in Nederland. In de break-out sessie City wordt ingegaan op het vraagstuk elektromagnetische straling.

Bron: telecompaper

MNO’s waarschuwen voor verzadigd 4G-netwerk in Brussel

By Mobiele netwerken / frequenties, , , , , , , , , , , , ,

Het 4G-netwerk in Brussel raakt in 2022 verzadigd, schrijft de krant Le Soir. De branchevereniging van Belgische telecomaanbieders, Agoria, voorspelt dat de vraag naar mobiel internet zo sterk groeit, dat de netwerken in de hele stad overbelast raken.
In een aantal Brusselse wijken raken de grenzen al in het zicht. De somberste vooruitzichten zijn voor het hart van het centrum: rond de Beurs en De Brouckère en de districten rondom de stations Brussel Midi en Brussel Noord, waar Proximus zijn hoofdkantoor heeft staan.
Le Soir citeert expert die zeggen dat het bijplaatsen van mobiele sites in theorie een oplossing is, maar in de praktijk niet. Het is te lastig om nieuwe opstelpunten te vinden, met alle eisen aan welstand, onwillige verhuurders en kritische bewoners. De gemeentelijke heffingen op masten spelen ook een rol.

Bron: telecompaper

Mobiel Vodafone en Ericsson testen eerste live 5G-verbinding op 3,5GHz band

By Antenne-installaties in Nederland, Mobiele netwerken / frequenties, Vodafone, VodafoneZiggo, , , , , , , , , , , ,

Vodafone heeft in Maastricht voor het eerst een 5G-verbinding via het bestaande Nederlandse netwerk tot stand gebracht. Daarvoor werd in samenwerking met netwerkleverancier Ericsson het eerste 5G-basisstation op de 3,5 GHz band geactiveerd. Vodafone en Ericsson hebben daarvoor een lokale testlicentie.
“Dit basisstation in Maastricht staat buiten, werkt ‘live’ in het Nederlandse operationele netwerk en maakt gebruik van de 3,5 GHz testfrequentie. Met een 5G-toestel in de buurt van dit basisstation, kunnen we nu daadwerkelijk data over een 5G-verbinding in het netwerk versturen,” aldus Matthias Sauder, directeur Mobiel Netwerk van VodafoneZiggo.

Live testfase en blauwdruk voor volgende pilots
Tijdens deze tests wordt nog niet gewerkt met de hoge data-snelheden die met 5G mogelijk zijn. “We werken nu met beperkt testspectrum en vermogen,” verklaart Matthias Sauder: “Het gaat nog even niet om het behalen van maximale snelheden, maar om deze technologie werkend in ons bestaande netwerk toe te passen.”
De testopstelling is een volgende stap in de ontwikkeling van 5G-netwerken, aldus Vodafone. Eerdere tests werden uitgevoerd in besloten omgevingen en laboratoria. Met de activering van het 5G-basisstation wil Vodafone meer ervaring opdoen met de 5G-technologie. De opstelling in Maastricht is een blauwdruk voor de tests en pilots die later dit jaar ook in Eindhoven uitgevoerd gaan worden.

Bron: telecompaper

Telefonica Duitsland stelt driepuntenplan mobiele communicatie-infrastructuur op

By Mobiele netwerken / frequenties, Rendement op uw antenne-portefeuille, , , , , , , , , , , ,

Telefónica Duitsland heeft opgeroepen tot de ontwikkeling van een plan voor mobiele communicatie-infrastructuur op basis van drie belangrijke punten.
Netwerkexploitanten kunnen daarmee volgens Telefónica ten minste 99 procent van de bevolking en alle belangrijke verkeersroutes in 2021 voorzien van LTE-bereik en -diensten (4G). Voor 5G stelt de provider dat hetzelfde niveau in 2025 haalbaar is.

De drie voorwaarden volgens Telefonica
Ten eerste moet het Federale Netwerkagentschap de vergunningen voor de zogenoemde long-range frequenties in de 700 MHz-, 800 MHz- en 900 MHz-banden die al op de markt zijn en die respectievelijk in 2025 en 2033 vervallen, tot 2040 verlengen om achtergebleven regio’s te kunnen voorzien.
Ten tweede ondersteunt het bedrijf samenwerking tussen netwerkexploitanten, met name voor het gebruik van zogenaamde passieve infrastructuur zoals mobiele masten, de technische werking van deze faciliteiten en de verbinding van de sites met glasvezelkabels.
Ten derde moet de overheid een subsidieprogramma opstarten zodat providers de financieel middelen krijgen om witte vlekken in de netwerkdekking aan te pakken. Een vergelijkbaar voorstel was ook al gedaan door de Federale Raad.

Bron: telecompaper

Overheid zet met nota mobiele communicatie in op drie spelers met 5G-netwerk

By Antenne-installaties in Nederland, KPN, Mobiele netwerken / frequenties, T-Mobile, Tele2, Vodafone, VodafoneZiggo, , , , , , , , , , , , , ,

Minimaal drie partijen gaan op basis van twee veilingen snelle mobiele communicatie zoals 5G aanbieden aan bedrijven en consumenten.

Deze frequentieveilingen voor landelijke mobiele communicatie vinden eind 2019/begin 2020 en eind 2021/begin 2022 plaats.
Dat blijkt uit de Nota Mobiele Communicatie waarin staatssecretaris Mona Keijzer (Economische Zaken en Klimaat) vandaag haar meerjarenbeleid heeft gepresenteerd. Nog altijd houdt de overheid vast aan eind 2019, begin 2020 voor de Multibandveiling (700, 1400 en 2100 MHz-frequenties). De tweede veiling is bedoeld voor het voor 5G onmisbaar geachte 3,5 GHz-spectrum.

Uitrol van landelijk dekkende 5G-netwerken zal dus pas in 2022 echt kunnen plaatsvinden.

De staatssecretaris neemt in haar beleid ook een advies aan het ministerie van EZK over om in de eerstvolgende veiling een dekkingsverplichting op te nemen. Deze bestaat uit zowel geografische eisen als een minimale mobiele datasnelheid. Door de invoering van minimale snelheidseisen in mobiele communicatienetten kan Nederland ook op het gebied van 5G een mondiale koploper blijven.
“Consumenten en bedrijven moeten ook in de toekomst altijd en overal toegang hebben tot de snelste draadloze communicatie. Onze samenleving is hiervan in toenemende mate afhankelijk. Mobiel internetten, elektronisch betalen, video’s kijken op een tablet en straks de betrouwbare aansturing van zelfrijdende auto’s en geavanceerde robotica: het is niet meer weg te denken uit onze samenleving. Door de aankomende veilingen is er meer frequentieruimte beschikbaar voor de snellere en betrouwbare mobiele communicatie die hiervoor nodig is.”, aldus Keijzer.

Cap op totaal aantal vergunningen
Bij de veilingen worden maatregelen genomen om te zorgen dat deelnemende marktpartijen over maximaal 40 procent van het totaal aan beschikbare frequenties kunnen beschikken. Daarbij worden ook de huidige vergunningen van de aanbieders dus meegeteld. Dat betekent dat er minimaal drie aanbieders komen van openbare, snelle mobiele communicatie zoals 5G. Op die manier borgt het ministerie van EZK dat er voldoende concurrentie blijft op de telecommarkt wat volgens haar leidt tot kwaliteit, innovatie en redelijke prijzen voor consumenten.
Eind 2019/begin 2020 worden de zogenoemde 700, 1400 en 2100 MHz frequentiebanden geveild. Eind 2021/begin 2022 volgt de veiling van de 3,5 Gigahertz (GHz) band. Hierop blijft ook ruimte voor vergunningen voor lokale, bedrijfsspecifieke toepassingen. Steeds meer bedrijven willen zelf hun draadloze communicatie regelen. Denk hierbij aan geautomatiseerde containeroverslag, bagageafhandeling op een vliegveld of parkeerbeheer.

Geografische dekkingseis en minimum mobiele snelheden
Op 98 procent van de oppervlakte van elke Nederlandse gemeente moet in de toekomst mobiele dekking zijn gerealiseerd. Binnen deze eis komen, conform een advies van PA Consulting afgelopen februari, normen voor de minimale snelheid op de uiterste randen van een mobiel netwerk. Als absolute minimumeis op die ‘slechtste punten’ worden mobiele snelheden van 8 Mbps in 2022 en 10 Mbps in 2026 ingevoerd. Op die manier kan iedereen, zonder vertraging overal gebruik maken van de nieuwste mobiele toepassingen.
Door deze eisen komt de mobiele internetsnelheid voor Nederlanders op gemiddeld meer dan 100 Mbps. De maximum snelheid dichter bij een netwerkantenne ligt dan zelfs nog eens 20 keer zo hoog (boven de 2 Gbps). De geadviseerde minimumeis is voor internationale begrippen uitzonderlijk hoog. Zo legt Duitsland een dekkingseis van 100 Mbps op nabij de antenne waardoor zowel de maximale als gemiddelde snelheid lager is. Ook garandeert dit geen minimum snelheid op het slechtste punt van een netwerk.

Mobiele netwerken en economische veiligheid
Later dit jaar, voorafgaand aan de consultatie van de veilingregeling van de 700/1400/2100 MHz frequentiebanden geeft het kabinet meer duidelijkheid over de oplossing voor het satellietcommunicatie interceptiestation in Burum. Boven de denkbeeldige lijn Amsterdam – Zwolle is de 3,5 GHz band nu nog in gebruik voor het satellietcommunicatie interceptiestation van de inlichtingendiensten in Burum. Hoewel deze band pas eind 2021/begin 2022 wordt geveild, is het noodzakelijk om al voor de eerste veiling duidelijkheid te creëren voor marktpartijen over de beschikbaarheid van deze band.
Daarnaast levert de Taskforce Economische Veiligheid binnenkort haar rapport aan het kabinet. Op basis daarvan neemt het kabinet eventuele maatregelen en informeert hierover de Tweede Kamer. Het gaat hierbij om overkoepelend beleid om onze maatschappij en economie, waaronder toekomstige 5G-netwerken, te beschermen tegen dreigingen als spionage.

Bron: telecompaper

Agentschap Telecom publiceert inventarisatie van small cell-technologie

By Antenne-installaties in Nederland, KPN, Mobiele netwerken / frequenties, T-Mobile, Vodafone, VodafoneZiggo, , , , , , , , , ,

Het Agentschap Telecom (AT) heeft Stratix een inventarisatie laten maken van de technologie voor 5G: small cells en Massive MIMO. Beide technologieën staan in de belangstelling voor de uitrol van 5G, maar worden in Nederland nog niet op grote schaal ingezet.
Het rapport gaat in op de verschillende mogelijkheden, voor zowel outdoor als indoor, voor vergund spectrum en licentievrije signalen, zoals LAA en MulteFire. Er is een reeks aan producten beschikbaar, van macro tot femto.
Op basis van algemene trends verwacht onderzoeksbureau Stratix dat de capaciteit in de mobiele netwerken zal toenemen, waarmee in stedelijk gebied een gemiddelde snelheid beschikbaar komt van 100 Mbps of meer per eindgebruiker. In 2017 werd geschat dat daarvoor 21.000 extra small cells nodig zijn.
In die berekening is de uitgifte van 3,5 GHz nog niet meegenomen. Beamforming en Massive MIMO in die band geven de capaciteit van macrosites een extra slinger. Het rapport bevat dan ook geen conclusies over het vraagstuk ‘verdichting versus macro’.

Bron: telecompaper

Vodafone, Ericsson, Eindhoven stappen in 5G op 3,5 GHz-band

By Antenne-installaties in Nederland, Mobiele netwerken / frequenties, Vodafone, VodafoneZiggo, , , , , , , , , , ,

Vodafone heeft met Ericsson en de gemeente Eindhoven een intentieovereenkomst getekend met betrekking tot 5G-pilots in de stad. Het bedrijf heeft daartoe een testlicentie in de 3,5 GHz-band verkregen van het Agentschap Telecom van het Ministerie van EZK. Focus zal liggen op nieuwe toepassingen die door 5G mogelijk worden. Ook toestellen op 3,5 GHz zijn hier dan te testen. Na de zomer zullen de eerste pilots van start gaan.

De intentieverklaring is getekend op de High Tech Campus. Op deze plek wordt een 5G-lab ingericht waar bedrijven (startups, mkb-bedrijven, multinationals), studenten en wetenschappers nieuwe 5G-toepassingen en prototypes kunnen testen en onderwerpen aan een praktijkproef. Hierbij zal LUMO Labs, de in Eindhoven gevestigde ‘vroege fase’ investeerder en accelerator, als partner een aanjagende rol hebben om startups en studentinitiatieven te selecteren en te begeleiden.
De 5G testfrequentie in Eindhoven is te benutten voor pilots met maatschappelijke impact voor iedereen in de stad, zo leggen de initiatiefnemers uit. Een concreet project in voorbereiding is ‘Connected Ambulances’, een samenwerking van VodafoneZiggo en Ericsson met Philips, GGD ambulancedienst en het Catharina Ziekenhuis Eindhoven. Inzet is om met 5G-verbindingen al tijdens de rit van een ambulance ‘hulp op afstand’ te bieden bij de diagnose en voorbereiding op een behandeling.

PSV-spelers worden met 5G-360-graden camera’s gevolgd
Ook is een aantal initiatieven gericht op het ontwikkelen van ‘slimme locaties’ om een groter publiek te laten ervaren wat er in de stad leeft. In het Philips Stadion van PSV zullen mogelijkheden worden onderzocht om met 5G-360-graden camera’s de verrichtingen van de voetballers te laten zien vanuit een zelfgekozen blikveld. Je zit dan virtueel op de eerste rij of zelfs naast de wisselspelers in de dug-out, terwijl je thuis kijkt vanuit je eigen stoel.
Voor de Eindhovense poptempel Effenaar zijn plannen om een popconcert of event ook virtueel ‘live’ bij te wonen. Daarbij zijn 5G-experimenten mogelijk, bijvoorbeeld door toevoeging van een digitale laag met extra informatie.

Maatschappelijke uitdagingen
Centrale vraag van de samenwerking is: hoe kun je maatschappelijke uitdagingen in steden – zoals stijgende zorgbehoeftes of verkeersproblemen – oplossen met behulp van nieuwe technologieën? Ook andere aspecten, zoals vragen over mogelijke gevolgen voor de gezondheid en ruimtelijke inpassing, krijgen hierbij aandacht, zeggen de drie partijen. Betrokken partijen gaan een maatschappelijk commitment aan en richten zich op het opzetten van 5G-testfaciliteiten op een aantal locaties in Eindhoven.
Ondertekening met Ajax-PSV in hologram
De ondertekening van de 5G-intentieverklaring vond plaats op de High Tech Campus in Eindhoven tijdens het werkbezoek van de Europese Commissie, de Vereniging Nederlandse Gemeenten en 70 afgevaardigden van Europese steden. De 5G-verbintenis werd gesymboliseerd door een virtuele ontmoeting van de algemeen directeuren Edwin van der Sar van Ajax en Toon Gerbrands van PSV. Vanuit Amsterdam was Van der Sar als hologram in Eindhoven aanwezig om zijn opponent succes te wensen voor het duel Ajax-PSV, dat 31 maart wordt gespeeld.

Born: telecompaper

EZK stelt Nota Mobiele Communicatie uit

By Antenne-installaties in Nederland, Mobiele netwerken / frequenties, Rendement op uw antenne-portefeuille, , , , , , , , , , , , , , ,

De Nota Mobiele Communicatie is niet gereed aan het eind van het eerste kwartaal, meldt staatssecretaris Keijzer van EZK aan de Tweede Kamer.

De nieuwe voorlopige planning is eind april. Als reden geeft EZK aan dat de ACM nog bezig is met haar advies over eventuele maatregelen in de veiling. De ACM is bezig om de concurrentieanalyse af te ronden en denkt die op korte termijn aan het ministerie te kunnen sturen. Zonder die bouwsteen kan de Nota Mobiele Communicatie niet worden afgerond.
Keijzer heeft vlak voor de Kerst aan de Tweede Kamer gemeld dat de planning op schema ligt voor de Multibandveiling aan het eind van 2019 of in het eerste kwartaal van 2020. De nota is daarin onmisbaar: hij legt de uitgangspunten vast voor de veiling met 700 MHz, 1,5 GHz en 2,0 GHz frequenties.

ACM: geen maatregelen nodig
De ACM heeft haar conceptanalyse in februari gepubliceerd en daarna geconsulteerd. In dat advies staat dat er geen speciale maatregelen nodig zijn voor de Multibandveiling, om te sturen op het aantal deelnemers. Het advies is alleen om een algemene cap aan te brengen, waardoor één aanbieder nooit meer dan de helft van de totale hoeveelheid spectrum kan hebben.
Wat opvalt aan het advies, is dat 5G eigenlijk buiten beschouwing wordt gelaten. De ACM redeneert dat de uitrol pas over enkele jaren op gang zal komen en dat er binnen de horizon van de analyse – 5 jaar – geen invloed is op de markt. 5G wordt afgebakend als een technologie voor bellen, sms en data op mobiele apparaten. Deze indeling dateert uit 2010 en is niet geactualiseerd. Daarmee blijven ook vragen onbeantwoord over “Internet of Everything” en de rol van convergentie tussen de drie mobiele netwerken en de twee vaste netwerken.
De ACM heeft de consultatie gesloten binnen een strakke planning, waarin marktpartijen een korter dan gebruikelijke termijn kregen om te reageren. Nu blijkt echter dat het meer tijd gaat kosten om de binnengekomen reacties te bestuderen.

5G-spectrum nog incompleet
Van de drie banden in de komende veiling wordt de 700-band als belangrijk beschouwd voor de ontwikkeling van 5G-diensten. De primaire band daarvoor is echter de 3,5 GHz-band. De Staat wil die afzonderlijk veilen, omdat het niet zeker is dat die beschikbaar komt.
Eerst moeten de inlichtingendiensten weg zijn uit Burum. De andere complicatie is dat de 3,5 GHz-band al in gebruik is, met vergunningen tot in 2022 of 2026. EZK hoopt wel nog dit jaar maar hoopt wel duidelijkheid te bieden over de beschikbaarheid..
De consultatie over een beleidsvoornemen is onlangs gesloten. Het bedrijfsleven heeft gepleit voor speciale maatregelen, waardoor grootverbruikers een betere onderhandelingspositie krijgen ten opzichte van de MNO’s. De resultaten daarvan worden nog verwerkt.

Parlementaire behandeling
De Tweede Kamer en de Eerste Kamer zullen de Nota Mobiele Communicatie en de veilingregeling behandelen. Het is nog niet te zeggen hoeveel tijd dat gaat kosten. Bij de veilingen van 2010 en 2012 heeft dat voor zeer veel vertraging gezorgd, maar Keijzer hoopt dat dat nu anders zal gaan. Op basis van de voorlopige planning kan worden geconcludeerd dat de veiling in het tweede kwartaal door het parlement moet worden geloodst.
Alleen dan blijft er nog tijd over om de veiling zelf in gang te zetten. Die veiling heeft een eigen aanloop, met een aantal gebruikelijke stappen, zoals bekendmaking en een inschrijftermijn. Het is in principe mogelijk om die termijnen te verkorten met een aantal gerichte maatregelen en een niet al te ingewikkelde veilingopzet. EZK heeft daarover advies gevraagd.

Bron: telecompaper

5G Handvest: harmonisatie lokaal beleid noodzaak om 5G tot succes te maken

By Antenne-installaties in Nederland, KPN, Mobiele netwerken / frequenties, T-Mobile, Tele2, Vodafone, VodafoneZiggo, , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,

Harmonisatie van lokaal beleid is bittere noodzaak om er voor te zorgen dat de aanleg van alle vaste en mobiele infrastructuur voor 5G-netwerken zonder al te veel problemen kan plaatsvinden. Alleen zo kan Nederland ook zijn koppositie op digitaal gebied in Europa en wereldwijd handhaven.

Reden voor een reeks partijen – zoals operators KPN, VodafoneZiggo en netwerkleveranciers Ericsson en Huawei – om zich in het ‘Handvest 5G’ vast te leggen op intensieve samenwerking die een soepele uitrol van 5G in Nederland moet garanderen. Initiatiefnemer Eurofiber (zakelijke glasvezelinfrastructuur) overhandigde het handvest donderdagavond tijdens de Conferentie Nederland Digitaal aan staatssecretaris Mona Keijzer van Economische Zaken en Klimaat (EZK).
Met het Handvest 5G willen telecompartijen, bedrijfsleven, belangenorganisaties, kennisinstellingen, lokale en nationale overheden de toezegging onderstrepen met elkaar aan het werk te gaan om de koppositie die Nederland inneemt in de digitale samenleving te behouden.
De betrokken partijen hebben de dilemma’s in de uitrol van 5G op een rij gezet en naar eigen zeggen de eerste constructieve stappen richting verdere samenwerking al gezet. Ook de uitgangspunten zijn helder en dat is, zo stelde Eurofiber-CEO Alex Goldblum, meteen de kern van het Handvest 5G: het commitment dat alle partijen deze uitgangspunten onderschrijven en met elkaar verder aan het werk gaan.

Samen anticiperen
Samen anticiperen op de hoge eisen die de technologische ontwikkeling van 5G – in bredere zin hoogwaardige digitale connectiviteit – stelt, is een van de meest vitale zaken voor de toekomst en zal grote invloed hebben op zowel burgers, bedrijven als overheden, aldus het handvest.

Harmonisatie lokaal beleid
In het handvest spreken partijen onder meer de intentie uit te komen tot verdere harmonisering van lokaal beleid. Zij verwachten dat 5G hierdoor sneller kan worden uitgerold en overlast voor inwoners en administratieve lasten voor de gemeenten kunnen worden beperkt. De combinatie van licenties en infrastructuur betekent dat 5G een miljardeninvestering is. Daarnaast, zo wordt benadrukt, moet er ook voldoende spectrum beschikbaar komen. Dat moet in 2019/2020 gebeuren via de Multibandveiling en waarschijnlijk in 2021 via het veilen van het vrij te maken 3,5 GHz-spectrum.

Meer antennes, meer glasvezel
Maar er zijn ook substantieel meer antennes en glasvezelverbindingen nodig, stelt mede-opsteller van het handvest NLconnect. ‘Op basis van de gestelde industrie-eisen gaat het op de langere termijn om duizenden nieuwe antenne opstelpunten, met minstens zoveel glasvezelverbindingen. Harmonisering van lokaal beleid is dan noodzaak.’
Dat laatste is zeker op het gebied van antenne noodzakelijk, nu de Rijksoverheid via de Omgevingswet het antennebeleid wil decentraliseren – waarschijnlijk vanaf 2021. De meeste gemeenten bleken vorig jaar nog geen antennebeleid te hebben. Bovendien zou er te weinig aandacht zijn voor de aanleg van glasvezel, zo bleek in februari uit een rapport van branchevereniging FCA (Fiber Carrier Association).

Aan het Handvest 5G werkten mee: Alliander; BenCom; Brainport Eindhoven; Eurofiber; Economic Board Groningen; Ericsson Nederland; Gemeente Den Haag; Gemeente Eindhoven; Huawei, KPN; Ministerie van Economische zaken & Klimaat; Ministerie van Infrastructuur & Waterstaat; Nederland ICT; Netbeheer Nederland; NLconnect; Nokia; Spie; T-Mobile; Tele2; TNO; VNG; VodafoneZiggo; VolkerWessels Telecom.

Bron: telecompaper

Mobiele operators terughoudend met 5G-samenwerking

By Antenne-installaties in Nederland, KPN, Mobiele netwerken / frequenties, Overname & Fusies, Rendement op uw antenne-portefeuille, T-Mobile, Tele2, Vodafone, VodafoneZiggo, , , , , , , , , , , , , , , , , , ,

Nederlandse mobiele operators zijn terughoudend waar het gaat om samenwerking bij de uitrol van 5G-netwerken.

Dat geven diverse woordvoerders aan in reactie op vragen van het Financieele Dagblad. Enkele telecomanalisten geven aan dat het logisch zou zijn om in navolging van enkele buitenlandse operators ook in Nederland te komen tot meer samenwerking om de zeer hoge investeringskosten voor 5G-netwerken te beperken.

Het FD schrijft over miljarden verslindende projecten voor 5G die operators ertoe zouden brengen om vergaander samen te werken bij de uitrol van de nieuwe technologie. Volgens brancheorganisatie GSMA gaat dit in Europa alleen al tussen de EUR 300 en 500 miljard kosten.
Daarbij gaat het zowel om de licentiekosten voor mobiele frequenties – zo is er in Italië bijna EUR 7 miljard betaald voor licenties – als de investeringen in infrastructuur en actieve apparatuur. Het beperktere bereik van vooral de hogere voor 5G bestemde frequentiebanden (zoals 3,5 GHz) zou betekenen dat er veel meer antennemasten en basisstations nodig zijn om eenzelfde bereik en dekking te realiseren als bij 4G.
Onlangs tekenden Vodafone Italia en Telecom italia (TIM) dan ook een memorandum van overeenstemming om de kosten van de uitrol van nieuwe 5G-infrastructuur in heel Italië te delen. Daarbij gaat om om het delen van zowel de passieve infrastructuur zoals antennemasten, als de actieve netwerkapparatuur. Vodafone zou open staan voor meer van dergelijke overeenkomsten, zo citeert het FD Vodafone-CEO Nick Read. ook Andere operators in landen zoals Rusland en Nieuw-Zeeland zouden signalen afgeven dat ze bereid zijn tot dergelijke deals om kosten te beperken.

Geen animo in Nederland
Hoewel Nederlandse operators af en toe al samenwerken bij het aanleggen van een mobiel netwerk – zoals op Schiphol, op Amsterdam en Utrecht CS, de Amsterdam ArenA en in tunnels bij Maastricht en Delft – lijkt er geen animo voor vergaande samenwerking voor 5G-netwerken.
Een woordvoerder van KPN noemt dat een goede oplossing voor plekken waar het netwerk extreme pieken van dataverkeer moet kunnen opvangen, of waar de ruimte beperkt is – zoals stations, stadions of tunnels. Verder wil KPN vasthouden aan een eigen 5G-netwerk. “Een hoogwaardig netwerk is de basis van ons bedrijf en een belangrijke voorwaarde voor klanten om te kiezen voor KPN.”
T-Mobile, dat op korte termijn gaat fuseren met Tele2 Nederland – reageert vergelijkbaar. “Onze concurrenten hebben behalve een mobiel ook een vast netwerk. Wij moeten het in de concurrentiestrijd vooral hebben van ons eigen mobiele netwerk. In de buitengebieden, waar weinig gebruikers zijn, vindt T-Mobile samenwerking overigens wel een optie. “Dat zou je dan samen met de overheid moeten organiseren.”
VodafoneZiggo laat weten dat het meer netwerkdelen momenteel niet aan de orde vindt.

Analisten bepleiten samenwerking
Diverse analisten kijken hier anders tegenaan. “Ik denk dat het onhoudbaar is om weer drie netwerken naast elkaar te bouwen”, meent Remko de Bruijn (A.T. Kearney). “Financieel gezien moeten de telecombedrijven bijna wel meer gaan samenwerken.” Bovendien is dit volgens De Bruijn ook een maatschappelijke kwestie. alle antennes vervuilen het straatbeeld nu al en met 5G zal dit aantal nog sterk toenemen. “De operators zullen zich ook meer onderscheiden op de diensten die ze zullen bieden over een 5G-netwerk.”
Frank Dekker (pensioenfonds APG) wijst erop dat andere grote infrastructuren zoals vliegvelden of treinsporen ook niet meermaals worden aangelegd. “Je gaat ook geen drie snelwegen op elkaar leggen. Echt efficiënt en logisch is het allemaal niet.”

Bron: telecompaper