T-Mobile gaat alle apparatuur van Huawei uit zijn 5G-netwerken halen. Ook de 3G- en 4G-netwerken worden vervangen door Ericsson-apparatuur. Het is niet bekend op welke termijn dat gebeurt en wat het gaat kosten.
Provider T-Mobile wil in Nederland alle netwerkapparatuur vervangen door Ericsson. De bedrijven hebben daar een langdurig contract voor gesloten. T-Mobile wil het hele netwerk in de komende jaren gaan vervangen, maar het bedrijf zegt niet hoelang die vervanging duurt. Evenmin is bekend wat de kosten van het contract zijn en wat het méér kost dan wanneer was gekozen voor het waarschijnlijk goedkopere Huawei als leverancier. T-Mobile zegt dat het met Ericsson samenwerkt omdat dat bedrijf als beste werd beoordeeld op niet alleen de kosten, maar ook de ‘kwaliteit, apparatuurprestaties, innovatie, duurzaamheid’.
De samenwerking geldt zowel voor het toekomstige 5G-netwerk als voor de bestaande 3G- en 4G-netwerken. Met de keuze voor Ericsson als leverancier verdwijnt Huawei definitief uit het mobiele netwerk. Het gebruik van Huawei-apparatuur in het Nederlandse telecomnetwerk is al jaren omstreden. Er gaan al jaren geruchten over spionage die via het Chinese bedrijf zou verlopen, waar de AIVD ook onderzoek naar doet, maar bewijs is nooit gevonden. De kritiek op Huawei kwam in 2018 in een stroomversnelling toen de Amerikaanse overheid Huawei en andere Chinese bedrijven met sancties van de Amerikaanse markt verbanden. De Nederlandse overheid legde providers eerder al regels op voor het weren van Huawei uit “kritieke delen” van het netwerk.
In steeds meer Europese landen nemen overheden duidelijk stelling in ten aanzien van netwerkapparatuur van Chinese oorsprong, behalve in Nederland. Alle drie de Nederlandse operators hebben in meer of mindere mate Chinese netwerkapparatuur in hun netwerk, maar onduidelijk is of dit zo kan blijven in de toekomst. Telecombedrijven klagen over het gebrek aan transparantie.
Al meer dan een half jaar geleden creëerde het kabinet via een algemene maatregel van bestuur voor zichzelf de mogelijkheid om telecombedrijven te kunnen dwingen apparatuur van ‘leveranciers die onder invloed staan van kwaadwillende partijen’ te weren. Maar zeven maanden later weten de Nederlandse telecombedrijven nog niet waar ze in de praktijk aan toe zijn, blijkt uit navraag, zo tekent het FD op.
In Nederland is het beleid met betrekking tot Chinese netwerkleveranciers bestempeld als ‘staatsgeheim’. Daardoor mogen en kunnen telecombedrijven, die de inhoud van het dossier kennen, er niets over in het openbaar zeggen. Toch blijkt volgens ingewijden dat er nog steeds geen duidelijk beleid is met betrekking tot het wel- of niet mogen gebruiken van Chinese netwerkapparatuur. Nu alle drie de Nederlandse mobiele aanbieders bezig zijn met de uitrol van 5G-netwerken, heeft een eventueel besluit om Chinese netwerkleveranciers te weren een impact die iedere maand dat deze langer op zich laat wachten groter wordt.
T-Mobile en KPN zijn niet van plan om de route van Vodafone Nederland te volgen bij het aanbieden van 5G, door nu al deze mobiele technologie uit te rollen. Dat laten beide operators aan Telecompaper weten. KPN stelt bewust voor een andere route te kiezen waarbij nog te veilen spectrum gebruikt wordt. T-Mobile wil een toegewijde frequentieband gebruiken.
De Multibandveiling, waarbij licenties voor blokken spectrum geveild worden om in te zetten voor 5G, vindt naar verwachting begin juni plaats. Vodafone biedt echter al sinds 28 april 5G aan in ruim de helft van Nederland en het zal vanaf eind juli heel Nederland daarmee bedienen. Vodafone gebruikt bestaande 1800 MHz-spectrumbanden, die nu voor 4G worden ingezet. Met behulp van door partner Ericsson ontwikkelde DSS (dynamic spectrum sharing)-technologie kan Vodafone het bestaande 1800 MHz-spectrum verdelen tussen 4G en 5G.
T-Mobile: lat voor 5G hoger dan 4G
T-Mobile beloofde in het kader van de fusie met Tele2 Nederland vorig jaar onder meer dat de operator als eerste een (landelijk dekkend) 5G-netwerk zou aanbieden. Voor nu lijkt de operator echter te willen gaan voor volledigheid in plaats van snelheid. T-Mobile laat bij monde van woordvoerder Lisa van den Eijk weten de lat voor het 5G-netwerk nog hoger te leggen dan bij het 4G-netwerk. Ze wijst erop dat dit mobiele netwerk al diverse malen als beste uit de bus kwam bij onderzoeken.
“Voor ons 5G-netwerk leggen we die lat net zo hoog, zo niet nog hoger. Voor ons betekent een state-of-the-art 5G-netwerk dat het landelijk dekkend is en er een toegewijde band beschikbaar is voor 5G, zodat we nieuwe 5G klanten de optimale kwaliteit kunnen bieden die men van ons gewend is, zonder dat dit ten koste gaat van de service die we bieden aan bestaande 4G klanten.”
Dat betekent voor 5G ook dat men geen gebruik wil maken van mogelijkheden om nu al 4G-spectrum voor 5G in te zetten, mede vanwege de verwachte groei van dataverkeer, stelt van den Eijk. “Bovendien moet het netwerk een ongekende capaciteit hebben om het dataverkeer van miljoenen Unlimited-klanten te faciliteren waarvan we verwachten dat deze exponentieel zal blijven groeien. Daarom werken we keihard aan onze ambitie een landelijk dekkend 5G-netwerk van wereldklasse aan te bieden.”
Het mobiele netwerk van T-Mobile Nederland kwam vorig jaar augustus voor het derde jaar op rij als snelste uit de testen van Ookla. De score van 70,79 van T-Mobile wordt door Vodafone en KPN gevolgd met scores die dicht bij elkaar liggen: respectievelijk 48,57 en 47,99. In april 2019 won T-Mobile de netwerktest van P3 Communications. KPN eindigt nipt voor Vodafone.
KPN: bewust keuze andere route
KPN geeft aan bekend te zijn met de optie om voorafgaand aan de veiling al voor 4G gebruikt spectrum te delen voor 5G-doeleinden. “Maar we kiezen bewust voor een andere route naar 5G waarbij we gebruik willen maken van nog te veilen spectrum”, geeft KPN-woordvoerder Stijn Wesselink aan. “Waar 4G een revolutie was, is 5G veel meer een evolutie die zich stapsgewijs zal ontwikkelen. Wij focussen op toegevoegde waarde van 5G voor klanten en laten dat leidend zijn in onze aanpak.”
KPN begon in november 2019 met de modernisering van het mobiele netwerk, waarbij apparatuur van Huawei werd ingezet. KPN wil de huidige apparatuur in heel Nederland vervangen, om de groei van 4G in goede banen te leiden en om 5G te kunnen lanceren. Per mobiele site wordt alle apparatuur van het dak getakeld en in één keer vervangen, met antennes, radio’s, baseband en voeding/noodstroom. Veel sites zijn in 2013 en 2014 neergezet voor de landelijke uitrol van 4G. Deze apparatuur is echter nog niet 5G-ready en moest dus sowieso vervangen worden.
Te veilen spectrum
Hieronder staan de blokken spectrum waarvoor tijdens de Multibandveiling licenties geveild worden:
Vergunning Band Type kavel Aantal Reserveprijs
K 700 MHz 2 x 5 MHz 6 EUR 75.180.000
L 1400 MHz 1 x 5 MHz 8 EUR 5.030.000
M 2100 MHz 2 x 5 MHz 12 EUR 35.279.000
KPN moderniseert het radionetwerk met apparatuur van Huawei. Na een fase van voorbereidingen is de vervanging echt van start gegaan. De eerste mobiele sites zijn inmiddels omgebouwd naar nieuwe apparatuur, in de regio Den Haag. KPN gaat de huidige apparatuur in heel Nederland vervangen, om de groei van 4G in goede banen te leiden en om 5G te kunnen lanceren.
Per mobiele site wordt alle apparatuur van het dak getakeld en in één keer vervangen, met antennes, radio’s, baseband en voeding/noodstroom. KPN voert een ‘vendor swap’ uit, want het huidige radionetwerk is van Ericsson. Veel sites zijn in 2013 en 2014 neergezet voor de landelijke uitrol van 4G. Deze apparatuur is echter nog niet 5G-ready en moest dus sowieso vervangen worden.
Bij de presentatie van de derde kwartaalcijfers heeft KPN een aantal kenmerken genoemd. De nieuwe apparatuur verwerkt zes tot acht banden per antenne, met meer capaciteit tegen lagere operationele kosten. 95 procent van de sites wordt aangesloten op glasvezel, met een backhaul van 10 Gbps (wat voorlopig genoeg is, maar kan worden vergroot). Voor de 3,5 GHz frequenties wordt een aparte M-MIMO antenne bijgeplaatst, maar die band is ook nog niet beschikbaar. Dat wordt waarschijnlijk niet eerder dan eind 2022.
Huawei in april genoemd
KPN heeft in april de keuze voor Huawei naar buiten gebracht, vertelt een woordvoerder. KPN heeft een langdurig selectieproces gehouden en verschillende leveranciers bekeken. Huawei heeft volgens KPN de beste apparatuur met de grootste capaciteit en de beste prijs-kwaliteitverhouding.
Op dat moment was al lang bekend dat de overheid werkt aan wetgeving voor de beveiliging van 5G-netwerken. KPN heeft daarop geanticipeerd: het mobiele radionetwerk komt van Huawei, maar het mobiele core-netwerk niet. Dat komt van een westerse leverancier. Welke dat is, heeft KPN nog niet bekendgemaakt.
Daarnaast zal KPN nog andere maatregelen nemen, maar een groot deel daarvan is cybersecurity-vertrouwelijk. Begin juli heeft het ministerie van Justitie en Veiligheid het beleid voor de beveiliging van 5G gepresenteerd. Dat beleid wordt op dit moment uitgewerkt in een algemene maatregel van bestuur (AMvB). Die wordt in 2020 verwacht.
KPN voert multivendor-beleid
KPN zal zich houden aan die regels en ziet dus nu al geen beletsel voor de keuze van een Huawei radionetwerk. En ook niet alleen in het RAN. KPN heeft enkele jaren geleden het vaste core netwerk en het transportnetwerk vernieuwd met Huawei en OSS/BSS vervangen. Het vaste aansluitnetwerk bevat veel Nokia (Alcatel-Lucent), zowel voor het huidige netwerk als voor het nieuwe GPON.
T-Mobile wilde niet inhoudelijk reageren op vragen over zijn mobiele netwerk. Het merk gebruikt apparatuur van Huawei, zowel in Radio als in Mobiele Core. VodafoneZiggo heeft een radionetwerk en een mobiel core-netwerk van Ericsson.
De opvolger van het vertraagde, nog op te leveren C2000-netwerk zal waarschijnlijk gebaseerd worden op mobiel breedband. Daarbij zal gebruik worden gemaakt van de antenne-infrastructuur van mobiele operators. Dat stelt minister Grapperhaus (Justitie & Veiligheid) in een brief aan de Tweede Kamer.
De minister schrijft in de brief over de uitkomsten van een in april beloofde verkenning naar een mogelijke opvolger van het C2000-spraaknetwerk. De aanleiding van de verkenning was het advies van de AIVD om over te gaan naar een oplossing waarbij de afhankelijkheid van landen met een offensief cyberprogramma gericht tegen Nederlandse belangen is geminimaliseerd.
Onrust over Chinese leveranciers
Hoewel Grapperhaus geen namen noemt, is duidelijk dat het ook om China gaat, waar C2000-leverancier Hytera vandaan komt. De afgelopen anderhalf jaar is er politieke en maatschappelijke onrust ontstaan over verwevenheid tussen Chinese leveranciers van netwerktechnologie en de Chinese overheid. Er bestaat onder meer vrees voor Chinese spionage en hack-pogingen via achterdeurtjes in netwerkapparatuur van leveranciers zoals Hytera en Huawei.
Grapperhaus zei in juni al in de Tweede Kamer dat er wordt gekeken naar ‘een nieuw nieuw netwerk’. Binnen vijf jaar moet dat ‘nieuwe nieuwe net’ er staan. dat betekent dat het vertraagde C2000-netwerk op basis van apparatuur van het Chinese Hytera niet langer dan vijf jaar zal functioneren. Op advies van de AIVD werkt Justitie sindsdien aan een traject van specificatie, aanbesteding en realisatie voor een communicatiesysteem dat niet of minder draait op het Chinese Hytera. Dat leidt tot versnelde afschrijvingen en hogere kosten.
Mobiel breedband voor missiekritieke communicatie
De minister wijst op voorbeelden van andere landen waar gekozen wordt voor bestaande mobiele breedbandnetwerken voor missiekritieke communicatie van hulpdiensten (in Nederland: Politie, Brandweer, Ambulancediensten en Koninklijke Marechaussee).
‘Een internationale vergelijking laat zien dat meerdere landen kiezen voor mobiel breedband als drager voor missiekritieke communicatie. Landen als het Verenigd Koninkrijk en Finland zijn in een vergevorderd stadium van het vervangen van hun bestaande (TETRA-gebaseerde) systemen door een systeem gebaseerd op mobiel breedband waarbij gebruikt wordt gemaakt van het antennenetwerk van mobiele netwerkoperators.
Volgens Grapperhaus levert overleg met de operationele partijen over de uitgangspunten en randvoorwaarden waaraan een nieuw systeem dient te voldoen op, dat zo’n systeem gebaseerd op mobiel breedband op dit moment het meest aansluit bij de toekomstige wensen van de gebruikers.
Logische vervolgstap
‘Alles overziend ben ik van oordeel dat het nader uitwerken van de contouren van een nieuw systeem waarbij de (missiekritische) communicatie verloopt via mobiel breedband een logische vervolgstap is in het kader van deze verkenning.’ Een haalbaarheidsonderzoek de komende maanden moet de voor- en nadelen van verschillende modellen voor missiekritieke communicatie gebaseerd op mobiel breedband in beeld brengen. Daarbij wordt een vergelijking gemaakt met de huidige situatie.
Een soortgelijke risicoanalyse is eerder ook gemaakt in het kader van het 5G-traject, onder meer bedoeld voor het aanvullen van een visie hierop van de Europese Commissie. In het haalbaarheidsonderzoek zal daarnaast aandacht zijn voor financiën, besturing en bruikbaarheid, (cyber)veiligheid, technische implicaties en juridische- en wetstechnische consequenties van een overstap naar een systeem gebaseerd op mobiel breedband.
Vijf jaar voor nieuw C2000
Grapperhaus herhaalt dat het een jaar of vijf zal duren voordat een nieuw C2000 actief kan worden. Ervaringen in het Verenigd Koninkrijk en Finland laten zien dat het om een meerjarig en langlopend traject gaat. De inzet van het haalbaarheidsonderzoek is om tevens meer inzicht te verschaffen in de duur van het traject.
In de zomer van 2020 hoopt Grapperhaus met nieuwe inzichten te komen op basis van onder meer het haalbaarheidsonderzoek.
De uitrol van 5G-netwerken zorgt voor nieuwe bedreigingen en kwetsbaarheden waarvoor tijdig maatregelen genomen moeten worden. De toenemende afhankelijkheid van mobiele operators van een beperkt aantal netwerkleveranciers kan de risico’s van cyberaanvallen, al dan niet gesteund door staten, doen toenemen. Dat zijn de belangrijkste conclusies van een rapport van de EU-lidstaten, de Europese Commissie en het Europees Agentschap voor cyberveiligheid (ENISA).
De gecoördineerde EU-risicobeoordeling over cyberveiligheid in 5G-netwerken is volgens de EU een belangrijke stap in de uitvoering van een aanbeveling van de Commissie die in maart 2019 is aangenomen. De EC stelde toen maatregelen voor om een hoog niveau van cyberbeveiliging van 5G-netwerken in de EU te waarborgen. Daarop hebben EU-lidstaten een eigen risicobeoordeling gemaakt die mede als basis voor het rapport is gebruikt.
Dit gebeurde mede naar aanleiding van alle commotie die is ontstaan over de veiligheid van netwerken van Chinese leveranciers zoals Huawei en ZTE, met name aangewakkerd door de VS. Overigens worden er geen namen van netwerkleveranciers of landen genoemd, maar in het recente verleden is met name op China, Rusland en Noord-Korea gewezen als statelijke actoren die kwaadwillende hackerscollectieven ondersteunen of zelfs aansturen.
In Nederland worden vooralsnog geen maatregelen getroffen om met name Huawei te weren, ondanks zorgen hierover bij de Tweede Kamer. Wel heeft KPN besloten om de netwerkleverancier bij de aanleg van een 5G-netwerk alleen randapparatuur te laten leveren, niet de kern van het netwerk. Dit geldt ook voor landen als het Verenigd Koninkrijk, waar de overheid dit heeft besloten. Eerder dit jaar was er nog ophef over potentiële spionage met behulp van Huawei-apparatuur via de klantsystemen van operators zoals KPN.
Solide risico-aanpak, preventie
Het belang van een solide risico-aanpak en preventieve maatregelen ter bescherming van 5G-netwerken zijn volgens het rapport een must. Deze netwerken vormen de toekomstige ruggengraat van steeds meer gedigitaliseerde economieën en samenlevingen. Miljarden verbonden objecten en systemen zijn betrokken, ook in kritieke sectoren zoals energie, transport, bankwezen en gezondheid, evenals industriële controlesystemen die gevoelige informatie bevatten en veiligheidssystemen ondersteunen.
Het waarborgen van de veiligheid en veerkracht van 5G-netwerken op EU- en nationaal niveau is daarom van essentieel belang, aldus de opstellers van het rapport. De inhoud is gebaseerd op de resultaten van de nationale cyberveiligheidsbeoordelingen door alle EU-lidstaten. Het identificeert de belangrijkste bedreigingen en bedreigingsactoren (zoals hackerscollectieven, al dan niet door staten gesteund), de meest gevoelige activa, de belangrijkste kwetsbaarheden (inclusief technische en andere soorten kwetsbaarheden) en een aantal strategische risico’s.
Aantal belangrijke veiligheidsuitdagingen
Het rapport identificeert een aantal belangrijke beveiligingsuitdagingen in 5G-netwerken, vergeleken met de situatie in bestaande (4G)-netwerken. Deze beveiligingsuitdagingen komen vooral voort uit:
Belangrijke innovaties in de 5G-technologie (die ook een aantal specifieke beveiligingsverbeteringen opleveren), met name het belangrijke deel van software (SDN) en het brede scala aan diensten en toepassingen die mogelijk worden door 5G;
De rol van leveranciers bij het bouwen en exploiteren van 5G-netwerken en de mate van afhankelijkheid van individuele leveranciers.
Als veiligheidsrisico’s worden genoemd:
Een verhoogde blootstelling aan aanvallen en meer potentiële toegangspunten voor aanvallers: met 5G-netwerken die steeds meer software-gebaseerd zijn, worden risico’s van grote beveiligingsfouten, (zoals risico’s die voortvloeien uit slechte softwareontwikkelingsprocessen bij leveranciers), steeds belangrijker. Ze kunnen het voor bedreigingsactoren (zoals hackers) ook makkelijker maken om zelf achterdeuren in producten te bouwen en ze moeilijker te vinden maken.
Vanwege nieuwe kenmerken van de 5G-netwerkarchitectuur en nieuwe functionaliteiten worden bepaalde netwerkapparatuur of -functies gevoeliger, zoals basisstations of belangrijke technische beheerfuncties van de netwerken.
Een verhoogde blootstelling aan risico’s in verband met de afhankelijkheid van mobiele operators van een beperkt aantal netwerkleveranciers. Dit zal ook leiden tot een groter aantal aanvalspaden die kunnen worden uitgebuit door bedreigingsactoren en de potentiële ernst van de impact van dergelijke aanvallen vergroten. Van de verschillende potentiële actoren worden niet-EU-staten of door de staat gesteunde hackergroepen beschouwd als de ernstigste en meest waarschijnlijke doelgroepen van 5G-netwerken.
In deze context van verhoogde blootstelling aan door leveranciers gefaciliteerde aanvallen, zal het risicoprofiel van individuele leveranciers bijzonder belangrijk worden, inclusief de kans dat de leverancier wordt beïnvloed door een niet-EU-land.
Verhoogde risico’s door grote afhankelijkheden van leveranciers: een grote afhankelijkheid van één enkele leverancier verhoogt blootstelling aan de mogelijke onderbreking van levering van benodigde netwerkcomponenten – zoals door productieproblemen – en de gevolgen daarvan. Het verergert ook de potentiële impact van zwaktes of kwetsbaarheden in software, en van hun mogelijke uitbuiting door bedreigingsactoren, met name wanneer de afhankelijkheid betrekking heeft op een leverancier met een hoog risico.
Bedreigingen voor de beschikbaarheid en integriteit van netwerken zullen grote beveiligingsproblemen worden: naast vertrouwelijkheids- en privacy-bedreigingen worden 5G-netwerken naar verwachting de ruggengraat van vele kritieke IT-toepassingen, maar de integriteit en beschikbaarheid van die netwerken zullen grote nationale beveiligingsproblemen worden en een grote veiligheidsuitdaging vanuit EU-perspectief.
Nieuwe beoordeling beveiligingskader mobiele sector
Samen vormen deze uitdagingen een nieuw veiligheidsparadigma, waardoor het noodzakelijk is het huidige beleids- en beveiligingskader voor de mobiele sector en het omringende ecosysteem opnieuw te beoordelen. Het is volgens het rapport essentieel voor EU-lidstaten om de nodige mitigerende maatregelen te nemen.
Om het rapport van de lidstaten aan te vullen, is het European Agency for Cybersecurity (ENISA) bezig met het verder in kaart brengen van het dreigingslandschap met betrekking tot 5G-netwerken, waarin bepaalde technische aspecten die in het rapport worden behandeld, nader worden bekeken.
Tegen 31 december 2019 moet de samenwerkingsgroep overeenstemming bereiken over een reeks instrumenten met mitigerende maatregelen om de geïdentificeerde cyberveiligheidsrisico’s op nationaal en EU- niveau aan te pakken.
Tegen 1 oktober 2020 moeten de lidstaten – met de Commissie – de effecten van de aanbeveling beoordelen om te bepalen of verdere actie nodig is. Bij deze beoordeling moet rekening worden gehouden met de resultaten van de gecoördineerde Europese risicobeoordeling en met de effectiviteit van de maatregelen.
T-Mobile heeft het netwerk in heel Nederland voorzien van een nieuwe standaard voor de synchronisatie van alle antennes. De operator doet dit als voorbereiding op de uitrol van gigabit snelheden in de 2,6 GHz-band met TD-LTE. T-Mobile spreekt van een Europese primeur voor de uitrol van deze standaard op basis van op basis van SyncE en IEEE 1588v2.
Om de snelheid van het 4G-netwerk verder te kunnen verhogen, is het noodzakelijk dat alle elementen in het netwerk heel precies gelijk lopen in tijd en fase. T-Mobile heeft ongeveer vijfduizend mobiele sites, met daarop ruim 45.000 LTE-antennes. Per site dus gemiddeld negen antennes, typisch verdeeld over drie sectoren (richtingen) en per sector een antenne voor 900 MHz, 1800/2100 MHz en 2600 MHz.
Om verbindingen goed in stand te kunnen houden, moeten de antennes optimaal met elkaar gesynchroniseerd zijn. Alleen zo kunnen gesprekken en dataverbindingen probleemloos van de ene naar de andere antenne of cel overgeheveld worden. Dat is in een mobiel netwerk vooral van belang als mensen of apparaten zich tijdens het gebruik van het netwerk verplaatsen, per auto of te voet.
Noodzakelijke voorwaarde voor TD-LTE
De uitrol is ook een van de (vele) stappen op de weg naar 5G. De belangrijkste reden om nu te beginnen, is de introductie van TD-LTE in de 2,6 GHz-band. Smartphones die dat gebruiken, moeten razendsnel kunnen schakelen tussen zenden en ontvangen op dezelfde frequentie om ervoor te zorgen dat er geen radio-interferentie ontstaat.
T-Mobile heeft september vorig jaar één antenne van Huawei geactiveerd voor het testen met dit spectrum, dat verder nog niet in gebruik genomen is. Deze Massive MIMO antenne op het Leidseplein combineert de signalen van 64 kleine antennes en richt daarmee een aantal parallelle bundels op de smartphone van verschillende gebruikers.
In november tekende T-Mobile Nederland een meerjarig contract met hofleverancier Huawei voor de verdere ontwikkeling van het netwerk op weg naar 5G. T-Mobile heeft 25 MHz van het TDD-spectrum in de 2,6 GHz-band. Huawei heeft in China gedemonstreerd dat in een LTE-netwerk meer dan een gigabit vanaf de mast kan worden geleverd in 20 MHz.
Plaatsbepaling voor IoT
Richard Marijs, Technology Strategist bij T-Mobile Nederland, noemt in een persbericht nog een andere reden. Het tijdsignaal kan ook worden ingezet als alternatief voor GPS. Door het signaal van verschillende antennes te vergelijken, kan een apparaat zijn locatie exact trianguleren. Dat kan betekenen dat een IoT apparaat geen GPS-ontvanger meer hoeft te hebben, of alleen als back-up. T-Mobile stelt zelfs dat de 112-meldkamer heel snel de locatie van bellers kan lokaliseren.
Voor het realiseren van 1588v2 heeft T-Mobile het hele transportnetwerk doorgelicht. Het is bijvoorbeeld nodig om heel exact te weten hoe lang de glasvezel naar een site is, want elk signaal heeft tijd nodig om van a naar b te komen. T-Mobile heeft nu meer dan honderd ‘precisieklokken’ verdeeld over het mobiele netwerk. Deze transporteren de synchronisatiesignalen op zowel de Ethernet- als IP-laag naar alle antennes.
Na de baanbrekende lancering van de Go UNLIMITED-propositie in januari, zet T-Mobile nu de volgende stap in zijn UNLIMITED-strategie. Vandaag heeft T-Mobile Nederland een unieke partnerovereenkomst gesloten met Huawei, de huidige wereldleider op het gebied van telecommunicatieapparatuur. Met deze partnerovereenkomst werkt T-Mobile aan het beste UNLIMITED-netwerk met een ongeëvenaarde capaciteit en Gigabit LTE-ervaring. Beide partijen hebben een akkoord bereikt over verschillende unieke R&D-initiatieven, om te beginnen de ontwikkeling en inzet van de eerste MIMO Active Antenna op LTE-technologie in Europa, gevolgd door de ontwikkeling van slimme small cell-netwerken en LTE-advanced.
T-Mobile Nederland is in 2016 door P3, ’s werelds meest gerenommeerde onderzoeksbureau, uitgeroepen tot ‘best geteste mobiele netwerk’ in Nederland. Voortbouwend op deze mijlpaal heeft T-Mobile Go UNLIMITED gelanceerd, onbeperkt mobiel internet, bellen en sms’en tegen een betaalbare prijs. De vandaag gesloten partnerovereenkomst is de tweede stap in de UNLIMITED-strategie, om Nederlandse klanten optimale kwaliteit, snelheid en eenvoud te bieden.
PIONIER
Søren Abildgaard, CEO T-Mobile Nederland: “Go UNLIMITED was de ultieme propositie waarop onze klanten hebben gewacht. Het was een onconventionele zet, die tot dat moment als onhaalbaar werd gezien vanwege de exponentiële groei aan dataverkeer dat dit genereert. Maar het is ons doel om radicaal grenzen weg te nemen om zo onze klanten volledige vrijheid op mobiel internet te kunnen bieden. Ons netwerk is er klaar voor. Via ons nieuwe partnerschap zetten we stevig in op nieuwe technologie en de ontwikkeling van meer netwerkcapaciteit en snelheid die we in de toekomst nodig gaan hebben. Onze klanten zijn hiermee de komende jaren verzekerd van UNLIMITED datagebruik met de beste netwerkervaring. We hebben voor Huawei gekozen omdat ze voorop lopen in innovatie en we samen een uniek UNLIMITED netwerk kunnen opbouwen, vandaag en naar de toekomst toe. In Europa zijn we hiermee een pionier en dit kan door onze concurrenten niet worden gekopieerd.”
NIEUWE TECHNOLOGIE
De afgelopen vier jaar heeft T-Mobile Nederland een volledig nieuw, landelijk mobiel netwerk ingevoerd op basis van Huawei SingleRAN (SRAN). Dit levert het bedrijf een enorm concurrentievoordeel op. Met SRAN kan T-Mobile binnen zeer korte tijd en tegen lagere kosten capaciteit toevoegen. In de volgende fase van de netwerkontwikkeling gaat T-Mobile Nederland SRAN verder inzetten en een nieuwe reeks netwerkoplossingen ontwikkelen.
Rachid El Hattachi, Chief Technology Officer T-Mobile Nederland: “Dit is voor ons en onze klanten een baanbrekende overeenkomst. Alleen al in 2017 gaan we onze netwerkcapaciteit verdubbelen door gebruik te maken van onze sterke spectrumpositie en de meest geavanceerde technologie. We zetten LTE in op 2100MHz en 2600MHz, en we verhogen onze netwerksnelheid naar ruim 300 Mbps. Met de nieuwe overeenkomst kunnen we nieuwe technologieën introduceren, zoals actieve antennes, voor meer capaciteit en snelheid.”
De overeenkomst omvat tevens een uitbreiding van het huidige Managed Services-contract, waaronder uitbesteding van de uitrol van het netwerk en de inzet van het vaste net van T-Mobile Thuis, dat onlangs door T-Mobile Nederland is overgenomen.
Wonder Wang, CEO Huawei Technologies Nederland, zei hierover: “We zijn heel blij met deze nieuwe stap in onze langdurige samenwerking met T-Mobile Nederland, die is gericht op maximalisatie van de volledige capaciteit van het mobiele netwerk en de innovatiekracht van beide bedrijven. We hebben samen het best geteste netwerk opgebouwd volgens de prestatietests van P3. Nu is het onze ambitie om dit nog veel verder door te trekken en de klanten van T-Mobile de komende jaren toegang te geven tot alles wat mobiel internet te bieden heeft, met de beste ervaring in de Nederlandse markt. Zo zien wij een Better Connected World.”
