Tag archief: netwerk

Cellnex koopt T-Mobile Infra in Nederland

Het Spaanse Cellnex heeft een overeenkomst gesloten met Deutsche Telekom om het onderdeel T-Mobile Infra in Nederland over te nemen. Het betreft 3.150 antenne-opstelpunten. Het Duitse telecomconcern wordt uiteindelijk een minderheidsaandeelhouder van Cellnex Nederland.

Cellnex is een infrastructuuraanbieder voor draadloze telecommunicatie. Het Spaanse bedrijf heeft de afgelopen jaren een sterke positie opgebouwd in Nederland door de overnames van Alticom, Breedlink Towerlink en Shere Masten. Nu komt daar de inboedel van T-Mobile Infra bij. Daarmee beschikt Cellnex in Nederland, wanneer de deal is afgerond, in totaal over 4.314 antennes, telecommunicatie- en reclamemasten en mediatorens (inclusief datacenters) met een onderliggend breedbandnetwerk.

Voor de deal is een constructie bedacht waarbij een joint venture is opgericht: DIV Fund (Digital Infrastructure Vehicle 1 SCSp). Hier worden de bedrijfsmiddelen van T-Mobile Infra ondergebracht. Deutsche Telekom krijgt daar 250 miljoen euro voor. Daarnaast hebben het Duitse telecomconcern (400 miljoen) en Cellnex (200 miljoen) afgesproken het fonds van kapitaal te voorzien voor verdere investeringen.

Zo ligt er een plan op tafel om in de komende zeven jaar 180 nieuwe voorzieningen in Nederland aan te leggen. Verder zijn investeringen in draadloze telecommunicatie in het buitenland niet uitgesloten. Deutsche Telekom geeft aan dat institutionele beleggers in DIV kunnen stappen; het concern wil op termijn een minderheidsbelang van een kwart overhouden.

Langdurig contract

Verder zijn beide partijen overeengekomen dat het DIV-fonds, waarvan dus Deutsche Telekom aandeelhouder is, een belang krijgt van 38 procent in Cellnex Nederland. Het meerderheidsbelang van 62 procent is van Cellnex. Om de continuïteit van de dienstverlening te garanderen, heeft het Spaanse bedrijf met T-Mobile Nederland een vijftienjarig contract gesloten met een automatische verlengingsoptie van nog eens tien jaar.

Ed Boerema, directeur Cellnex Nederland, voorziet de komende jaren een verdere consolidatieslag op zowel de Nederlandse als de Europese markt, parallel aan de te verwachten fusies en overnames van Europese telecomoperators. Kortgeleden verkochten in een aantal Europese landen telecombedrijven al hun zendmasten aan partijen als Cellnex en Towerco om geld op te halen. Ze lossen hun schulden af of gebruiken het geld voor breedband- en 5G investeringen. Deze maand verkocht bijvoorbeeld het Spaanse Telefonica zijn zendmastpark aan American Tower.

Cellnex verhuurt sites aan telecomoperators, verzorgt audiovisuele diensten voor regionale en lokale omroepen, is actief op het gebied van smart cities en biedt indoor-antennenetwerken (das: distributed antenna systems) aan. Vanuit de 24 mediatorens in het land worden bovendien datacenterdiensten gepresenteerd, variërend van colocatie tot housingfaciliteiten.

Nederlandse Markt

Nederland telt volgens het Nederlands Antennebureau zo’n 13.700 antenne-opstelpunten. Daarvan hebben de mobiele telecomoperators KPN en Vodafone Ziggo er elk zo’n 4.000-4.500. Bij KPN gaat het om dakopstellingen (‘roof tops’), want het bedrijf heeft de zogeheten grotere vakwerkmasten eerder verkocht aan Novec (Telfort-masten) en aan Protelindo (nu dus Cellnex). Bij Vodafone Ziggo is van het aantal opstelpunten circa 20 procent zendmast en 80 procent roof top.

Van de 3150 antenne-installaties bij T-Mobile Infra gaat het om pakweg zeshonderd zendmasten en 2550 dakopstellingen. Cellnex heeft in Nederland ongeveer 750 antennemasten en 24 hoge telecom- & datatorens. Het bedrijf verdubbelt na de overname van T-Mobile Infra bijna het aantal telecommunicatiemasten en krijgt er dus ruim tweeduizend kleinere dakopstellingen bij. Dat betekent vooral een versterking in de Randstad waar weinig plek is voor de grotere en hogere zendmasten (30-40 meter hoog) en voor de dekking veel met roof tops wordt gewerkt.

Verder is de Open Tower Company (75 procent pensioenfonds ABP, 25 procent Novec: Nederlandse Opstelpunten Voor EtherCommunicatie) met zo’n 860 antenne-opstelpunten actief op de Nederlandse markt, plus nog wat kleinere partijen.

Bron: computable

Multibandveiling krijgt drie deelnemers en drie winnaars

De Multibandveiling begint op 29 juni met drie deelnemers en eindigt korte tijd later met drie winnaars. Het is, zeker zonder nieuwkomers zoals Tele2 in 2012, een voorspelbaar scenario. Een strijd om spectrum ligt niet voor de hand. Het aantal van drie deelnemers is een logische veronderstelling.

Ten eerste omdat alle drie de MNO’s hebben gezegd dat ze mee doen. Ze hebben eerst hun inschrijving gemeld, en vervolgens hun toelating tot de Multibandveiling.

Ten tweede is maximaal drie deelnemers logisch omdat het spectrum niet geschikt is voor nieuwkomers. Anders dan in 2012 ligt er dit keer geen reservering klaar voor een nieuwe partij. Daarnaast zou een nieuwkomer nog moeten beginnen met de uitrol van een eigen netwerk en dat is een onneembare hindernis.

In deze veiling komen drie verschillende frequentiebanden aan bod. KPN, T-Mobile en Vodafone kunnen de 700 MHz-band verdelen in drie gelijke vergunningen van 2 x 10 MHz. Iets anders wordt zelfs door het ministerie van EZK niet verwacht of wenselijk geacht. Bij de verdeling van de 1400 MHz frequenties lijken KPN en Vodafone meer kans te maken dan T-Mobile. De 2100 MHz band is op dit moment gelijk verdeeld over de MNO’s en het is het meest waarschijnlijk dat dat zo blijft.
KPN heeft op dit moment het minste spectrum in handen, T-Mobile het meest, met de Tele2 vergunningen erbij. Mogelijk besluit KPN dat het zijn achterstand wat wil verkleinen, maar dan zal het wel moeten opbieden tegen de andere twee.

Bron: telecompaper

EU: nieuwe bedreigingen voor 5G-netwerken snel aanpakken

De uitrol van 5G-netwerken zorgt voor nieuwe bedreigingen en kwetsbaarheden waarvoor tijdig maatregelen genomen moeten worden. De toenemende afhankelijkheid van mobiele operators van een beperkt aantal netwerkleveranciers kan de risico’s van cyberaanvallen, al dan niet gesteund door staten, doen toenemen. Dat zijn de belangrijkste conclusies van een rapport van de EU-lidstaten, de Europese Commissie en het Europees Agentschap voor cyberveiligheid (ENISA).

De gecoördineerde EU-risicobeoordeling over cyberveiligheid in 5G-netwerken is volgens de EU een belangrijke stap in de uitvoering van een aanbeveling van de Commissie die in maart 2019 is aangenomen. De EC stelde toen maatregelen voor om een hoog niveau van cyberbeveiliging van 5G-netwerken in de EU te waarborgen. Daarop hebben EU-lidstaten een eigen risicobeoordeling gemaakt die mede als basis voor het rapport is gebruikt.
Dit gebeurde mede naar aanleiding van alle commotie die is ontstaan over de veiligheid van netwerken van Chinese leveranciers zoals Huawei en ZTE, met name aangewakkerd door de VS. Overigens worden er geen namen van netwerkleveranciers of landen genoemd, maar in het recente verleden is met name op China, Rusland en Noord-Korea gewezen als statelijke actoren die kwaadwillende hackerscollectieven ondersteunen of zelfs aansturen.

In Nederland worden vooralsnog geen maatregelen getroffen om met name Huawei te weren, ondanks zorgen hierover bij de Tweede Kamer. Wel heeft KPN besloten om de netwerkleverancier bij de aanleg van een 5G-netwerk alleen randapparatuur te laten leveren, niet de kern van het netwerk. Dit geldt ook voor landen als het Verenigd Koninkrijk, waar de overheid dit heeft besloten. Eerder dit jaar was er nog ophef over potentiële spionage met behulp van Huawei-apparatuur via de klantsystemen van operators zoals KPN.

Solide risico-aanpak, preventie
Het belang van een solide risico-aanpak en preventieve maatregelen ter bescherming van 5G-netwerken zijn volgens het rapport een must. Deze netwerken vormen de toekomstige ruggengraat van steeds meer gedigitaliseerde economieën en samenlevingen. Miljarden verbonden objecten en systemen zijn betrokken, ook in kritieke sectoren zoals energie, transport, bankwezen en gezondheid, evenals industriële controlesystemen die gevoelige informatie bevatten en veiligheidssystemen ondersteunen.
Het waarborgen van de veiligheid en veerkracht van 5G-netwerken op EU- en nationaal niveau is daarom van essentieel belang, aldus de opstellers van het rapport. De inhoud is gebaseerd op de resultaten van de nationale cyberveiligheidsbeoordelingen door alle EU-lidstaten. Het identificeert de belangrijkste bedreigingen en bedreigingsactoren (zoals hackerscollectieven, al dan niet door staten gesteund), de meest gevoelige activa, de belangrijkste kwetsbaarheden (inclusief technische en andere soorten kwetsbaarheden) en een aantal strategische risico’s.

Aantal belangrijke veiligheidsuitdagingen
Het rapport identificeert een aantal belangrijke beveiligingsuitdagingen in 5G-netwerken, vergeleken met de situatie in bestaande (4G)-netwerken. Deze beveiligingsuitdagingen komen vooral voort uit:
Belangrijke innovaties in de 5G-technologie (die ook een aantal specifieke beveiligingsverbeteringen opleveren), met name het belangrijke deel van software (SDN) en het brede scala aan diensten en toepassingen die mogelijk worden door 5G;
De rol van leveranciers bij het bouwen en exploiteren van 5G-netwerken en de mate van afhankelijkheid van individuele leveranciers.
Als veiligheidsrisico’s worden genoemd:
Een verhoogde blootstelling aan aanvallen en meer potentiële toegangspunten voor aanvallers: met 5G-netwerken die steeds meer software-gebaseerd zijn, worden risico’s van grote beveiligingsfouten, (zoals risico’s die voortvloeien uit slechte softwareontwikkelingsprocessen bij leveranciers), steeds belangrijker. Ze kunnen het voor bedreigingsactoren (zoals hackers) ook makkelijker maken om zelf achterdeuren in producten te bouwen en ze moeilijker te vinden maken.
Vanwege nieuwe kenmerken van de 5G-netwerkarchitectuur en nieuwe functionaliteiten worden bepaalde netwerkapparatuur of -functies gevoeliger, zoals basisstations of belangrijke technische beheerfuncties van de netwerken.
Een verhoogde blootstelling aan risico’s in verband met de afhankelijkheid van mobiele operators van een beperkt aantal netwerkleveranciers. Dit zal ook leiden tot een groter aantal aanvalspaden die kunnen worden uitgebuit door bedreigingsactoren en de potentiële ernst van de impact van dergelijke aanvallen vergroten. Van de verschillende potentiële actoren worden niet-EU-staten of door de staat gesteunde hackergroepen beschouwd als de ernstigste en meest waarschijnlijke doelgroepen van 5G-netwerken.
In deze context van verhoogde blootstelling aan door leveranciers gefaciliteerde aanvallen, zal het risicoprofiel van individuele leveranciers bijzonder belangrijk worden, inclusief de kans dat de leverancier wordt beïnvloed door een niet-EU-land.
Verhoogde risico’s door grote afhankelijkheden van leveranciers: een grote afhankelijkheid van één enkele leverancier verhoogt blootstelling aan de mogelijke onderbreking van levering van benodigde netwerkcomponenten – zoals door productieproblemen – en de gevolgen daarvan. Het verergert ook de potentiële impact van zwaktes of kwetsbaarheden in software, en van hun mogelijke uitbuiting door bedreigingsactoren, met name wanneer de afhankelijkheid betrekking heeft op een leverancier met een hoog risico.
Bedreigingen voor de beschikbaarheid en integriteit van netwerken zullen grote beveiligingsproblemen worden: naast vertrouwelijkheids- en privacy-bedreigingen worden 5G-netwerken naar verwachting de ruggengraat van vele kritieke IT-toepassingen, maar de integriteit en beschikbaarheid van die netwerken zullen grote nationale beveiligingsproblemen worden en een grote veiligheidsuitdaging vanuit EU-perspectief.

Nieuwe beoordeling beveiligingskader mobiele sector
Samen vormen deze uitdagingen een nieuw veiligheidsparadigma, waardoor het noodzakelijk is het huidige beleids- en beveiligingskader voor de mobiele sector en het omringende ecosysteem opnieuw te beoordelen. Het is volgens het rapport essentieel voor EU-lidstaten om de nodige mitigerende maatregelen te nemen.
Om het rapport van de lidstaten aan te vullen, is het European Agency for Cybersecurity (ENISA) bezig met het verder in kaart brengen van het dreigingslandschap met betrekking tot 5G-netwerken, waarin bepaalde technische aspecten die in het rapport worden behandeld, nader worden bekeken.
Tegen 31 december 2019 moet de samenwerkingsgroep overeenstemming bereiken over een reeks instrumenten met mitigerende maatregelen om de geïdentificeerde cyberveiligheidsrisico’s op nationaal en EU- niveau aan te pakken.
Tegen 1 oktober 2020 moeten de lidstaten – met de Commissie – de effecten van de aanbeveling beoordelen om te bepalen of verdere actie nodig is. Bij deze beoordeling moet rekening worden gehouden met de resultaten van de gecoördineerde Europese risicobeoordeling en met de effectiviteit van de maatregelen.

Bron: telecompaper

Mobiele operators terughoudend met 5G-samenwerking

Nederlandse mobiele operators zijn terughoudend waar het gaat om samenwerking bij de uitrol van 5G-netwerken.

Dat geven diverse woordvoerders aan in reactie op vragen van het Financieele Dagblad. Enkele telecomanalisten geven aan dat het logisch zou zijn om in navolging van enkele buitenlandse operators ook in Nederland te komen tot meer samenwerking om de zeer hoge investeringskosten voor 5G-netwerken te beperken.

Het FD schrijft over miljarden verslindende projecten voor 5G die operators ertoe zouden brengen om vergaander samen te werken bij de uitrol van de nieuwe technologie. Volgens brancheorganisatie GSMA gaat dit in Europa alleen al tussen de EUR 300 en 500 miljard kosten.
Daarbij gaat het zowel om de licentiekosten voor mobiele frequenties – zo is er in Italië bijna EUR 7 miljard betaald voor licenties – als de investeringen in infrastructuur en actieve apparatuur. Het beperktere bereik van vooral de hogere voor 5G bestemde frequentiebanden (zoals 3,5 GHz) zou betekenen dat er veel meer antennemasten en basisstations nodig zijn om eenzelfde bereik en dekking te realiseren als bij 4G.
Onlangs tekenden Vodafone Italia en Telecom italia (TIM) dan ook een memorandum van overeenstemming om de kosten van de uitrol van nieuwe 5G-infrastructuur in heel Italië te delen. Daarbij gaat om om het delen van zowel de passieve infrastructuur zoals antennemasten, als de actieve netwerkapparatuur. Vodafone zou open staan voor meer van dergelijke overeenkomsten, zo citeert het FD Vodafone-CEO Nick Read. ook Andere operators in landen zoals Rusland en Nieuw-Zeeland zouden signalen afgeven dat ze bereid zijn tot dergelijke deals om kosten te beperken.

Geen animo in Nederland
Hoewel Nederlandse operators af en toe al samenwerken bij het aanleggen van een mobiel netwerk – zoals op Schiphol, op Amsterdam en Utrecht CS, de Amsterdam ArenA en in tunnels bij Maastricht en Delft – lijkt er geen animo voor vergaande samenwerking voor 5G-netwerken.
Een woordvoerder van KPN noemt dat een goede oplossing voor plekken waar het netwerk extreme pieken van dataverkeer moet kunnen opvangen, of waar de ruimte beperkt is – zoals stations, stadions of tunnels. Verder wil KPN vasthouden aan een eigen 5G-netwerk. “Een hoogwaardig netwerk is de basis van ons bedrijf en een belangrijke voorwaarde voor klanten om te kiezen voor KPN.”
T-Mobile, dat op korte termijn gaat fuseren met Tele2 Nederland – reageert vergelijkbaar. “Onze concurrenten hebben behalve een mobiel ook een vast netwerk. Wij moeten het in de concurrentiestrijd vooral hebben van ons eigen mobiele netwerk. In de buitengebieden, waar weinig gebruikers zijn, vindt T-Mobile samenwerking overigens wel een optie. “Dat zou je dan samen met de overheid moeten organiseren.”
VodafoneZiggo laat weten dat het meer netwerkdelen momenteel niet aan de orde vindt.

Analisten bepleiten samenwerking
Diverse analisten kijken hier anders tegenaan. “Ik denk dat het onhoudbaar is om weer drie netwerken naast elkaar te bouwen”, meent Remko de Bruijn (A.T. Kearney). “Financieel gezien moeten de telecombedrijven bijna wel meer gaan samenwerken.” Bovendien is dit volgens De Bruijn ook een maatschappelijke kwestie. alle antennes vervuilen het straatbeeld nu al en met 5G zal dit aantal nog sterk toenemen. “De operators zullen zich ook meer onderscheiden op de diensten die ze zullen bieden over een 5G-netwerk.”
Frank Dekker (pensioenfonds APG) wijst erop dat andere grote infrastructuren zoals vliegvelden of treinsporen ook niet meermaals worden aangelegd. “Je gaat ook geen drie snelwegen op elkaar leggen. Echt efficiënt en logisch is het allemaal niet.”

Bron: telecompaper

Overheid moet minimumsnelheid voor mobiel internet verplichten

De Nederlandse overheid moet eisen dat het mobiele netwerk altijd een bepaalde minimumsnelheid kan behalen. Zo luidt een advies in een onderzoek uitgevoerd in opdracht van het ministerie van Economische Zaken. De onderzoekers adviseren staatssecretaris Mona Keijzer van Economische Zaken om een minimumsnelheid voor mobiel internet te verplichten als de frequenties voor het 5G-netwerk worden geveild. Die minimumsnelheid zou in 2022 op 8 Mbps moeten liggen, aldus de onderzoekers. In 2026 zou hij dan opgehoogd kunnen worden naar 10 Mbps.

Deze snelheid zou op het moment niet bereikt worden. In de uiterste rand van het mobiele netwerk zou de verbinding beperkt of zelfs niet beschikbaar zijn.

‘Snel internet is een basisbehoefte’
Volgens Keijzer kan snel internet via een vaste of mobiele verbinding inmiddels worden gezien als een basisbehoefte. “Er zijn nog altijd plekken in Nederland waar de mobiele netwerkdekking buitenshuis onvoldoende is, bijvoorbeeld omdat het aanbieden op de locaties voor operators commercieel niet-rendabel is. Dat wil het kabinet oplossen bij de komende veiling.”
De frequentiekopers moeten al beloven dat ze 98 procent van Nederland gaan dekken met hun 5G-netwerken.

Bron: nu.nl

Huurcontract antenne-installatie

PROPERTY-TELECOM onderhoud al ruim 10 jaar voor diverse vastgoedeigenaren contact met de Huurder/eigenaar van de antenne-installatie(s) welke op hun object(en) staan. Voor de eigenaren van deze gebouwen is het beschikbaar stellen van deze vaak onbenutte ruimten een langlopende bron van inkomsten. Voor T-Mobile, KPN, Vodafone en Tele2 klanten uit de omgeving betekent het een optimalisering van het netwerk én dus van hun bereik.

Klanten van PROPERTY-TELECOM kunnen terecht voor vragen over antenne opstelpunten – bijvoorbeeld over werkzaamheden, toegang tot locatie, schades, huurcontracten of electra-aansluiting.

Indien u verdere informatie wenst te verkrijgen omtrent de dienstverlening van PROPERTY-TELECOM bezoekt u onze website: www.property-telecom.com

LTE 4G als vervanger van de vaste lijn?

Multibandveiling Nederland: geen echte verrassingen, maar hoe agressief wordt Tele2?

De Nederlandse multibandveiling is op 14 december geëindigd. De opbrengst was 3,80 miljard euro voor vergunningen voor de 800, 900, 1800, 2100 en 2600 banden. KPN komt al in februari met proposities, gevolgd door Vodafone in de zomer van 2013. Tele2 zal als laatste komen omdat het zijn netwerk nog moet aanleggen. KPN laat verder weten fors het dividend te gaan korten.

Samengevat waren de winnaars:

KPN betaalt 1,35 miljard euro: 2×10 MHz in de 800 band, 2×10 in de 900 band, 2×20 in de 1800 band, 2×5 in de 2100 band en 1×30 in de 2600 band. Vodafone betaalt 1,38 miljard euro: voor hetzelfde spectrum, maar zonder het ongepaarde spectrum in de 2600 band. T-Mobile betaalt 911 miljoen voor 2×15 MHz in de 900 band, 2×30 in de 1800 band, 1×14,6 in de 1900 band en 1×25 in de 2600 band.

Tele2 betaalt 161 miljoen euro: 2×10 MHz in de 800 band. Nieuwkomer: Tele2

Zoals wij al verwachtten, is Tele2 straks de enige nieuwkomer. Het heeft er in de aanloop naar de veiling geen geheim van gemaakt de volgende stap in zijn evolutie te willen zetten: die van MVNO naar MNO. De combinatie Ziggo/UPC (ZUM) heeft wel meegeboden, maar is afgehaakt. Blijkbaar heeft het er wel voor gezorgd dat de prijs van het voor nieuwkomers gereserveerde spectrum in de 800 band enigszins is opgedreven naar 161 miljoen euro. Zoveel was ZUM dus net niet meer bereid te betalen. Daarmee heeft het in lijn gehandeld met onze verwachting: de kabelbedrijven wilden geen traditionele operator worden, concentreren zich nu op WiFi (met daarbuiten roaming op het Vodafone-netwerk) en hebben waarschijnlijk alleen maar meegeboden om voor een prikkie het gereserveerde spectrum op te pikken voor het geval dat Tele2 toch niet geïnteresseerd zou zijn. Tele2 zal waarschijnlijk als laatste grootschalig met LTE-proposities komen omdat het met zijn netwerk een achterstand heeft ten opzichte van de MNO’s. Daar komt nog bij dat het beperkt spectrum heeft en ook financieel is de basis niet heel breed. Tele2 Nederland is weliswaar schuldenvrij, maar het heeft relatief weinig klanten en cash flow. Allicht zal er daarom gemikt worden op network sharing met een andere partij. Aangezien KPN en Vodafone samenwerken, ligt een alliantie met T-Mobile enigszins voor de hand.

Prijs: conform verwachting:

De totaalprijs van 3,8 miljard is niet verrassend. Wij hadden al eerder berekend dat de opbrengst zou kunnen oplopen tot 4,5 miljard euro, op basis van spectrumveilingen in Europa in de afgelopen twee en een half jaar. De Nederlandse winnaars betalen 3,6 cent per MHz per hoofd van de bevolking per jaar dat de vergunning loopt. Dat is vergelijkbaar met de Portugese multibandveiling van een jaar geleden (3,9 cent) en de Belgische van maart 2011 (3,2 cent). Verder hadden wij een parallel getrokken met de Duitse veiling van mei 2010 en op basis daarvan zou de stand van de veiling medio november de 2 miljard hebben gepasseerd, onder bepaalde aannames (zie ons commentaar ‘Veiling na 13 dagen mogelijk al op 2 miljard euro’). En dan is er nog de Nederlandse UMTS-veiling van 2010, die 5,9 miljard gulden opgebracht, ofwel 3,3 miljard euro inclusief inflatie. Dat de huidige multibandveiling meer zou opbrengen, mocht verwacht worden om twee redenen: ten eerste werd er méér geveild (meer spectrum, langere looptijden, technologie-neutraal) en ten tweede is het risico nu aanmerkelijk lager dan 11 jaar geleden. Net als indertijd is alles gebaseerd op verwachtingen, maar die van vandaag zijn een stuk meer solide dan die van 2001, toen er nog geen smartphones waren, geen YouTube en geen Facebook. Het enige wat het risico verhoogt, is WiFi, iets wat er 11 jaar geleden ook nog niet was. Als vervanger van mobiele technologie (zie ZUM), zorgt WiFi er mogelijk voor dat de vraag naar mobiele data afneemt.

Tarieven: hoe agressief wordt Tele2?

Met iedere technologische stap mag in beginsel een hogere prijs verwacht worden. Het nieuwe spectrum zal bezet worden met vierde generatie (4G) mobiele technologie (LTE: long term evolution). Deze biedt hogere snelheden, meer capaciteit, lagere latency en voor de operators een beduidend efficiënter gebruik van spectrum. Daar staat echter tegenover dat Tele2, als nieuwkomer, voor pijsdruk gaat zorgen. Althans, als het zijn beloftes gaat waarmaken. Waarbij het overigens het nadeel heeft dat het als laatste in de markt zal komen omdat het netwerk nog grotendeels aangelegd moet worden. De hoge efficiency van LTE helpt te onderneming daarbij, want dat zorgt voor lage netwerkkosten (opex). Als het dan tevens voor eenvoudige proposities zorgt, blijven ook de marketingkosten beperkt. Maar het blijft de vraag hoe agressief Tele2 wordt. Als het vasthoudt aan de bestaande strategieën, gebaseerd op prijsmaximalisatie, dan is de kans groot dat LTE als premiumdienst in de markt gezet wordt. Verder wil Tele2 niet langer een discounter zijn, of zelfs aanbieder van de ‘Best Deal’, het wil nu vooral het imago hebben van de Value Champion. Daarbij gaat het niet alleen om lage prijzen, maar ook om hoge kwaliteit (zie ons bericht ‘Tele2: van Discounter via Best Deal naar Value Champion’). Het is dan ook zeer de vraag of Tele2 bereid is zich niet zozeer op prijs maar op volume te concentreren, iets waarvoor het mogelijk niet voldoende spectrum heeft. Met een strategie gericht op maximalisatie van de volumes, en met eenvoudige en zeer ruime proposities (20 euro per maand voor onbeperkt bellen/SMS-sen/MMS-sen naar 40 landen en 3 GB), weet Free de Franse markt op te schudden. Sinds januari 2012 is deze aanbieder als vierde MNO actief en heeft het een marktaandeel opgebouwd van meer dan 6 procent. Kortom, het is vooral afwachten hoe agressief Tele2 wordt en dus blijft het ook de vraag of de tarieven omhoog of omlaag gaan. Verder zullen de LTE-tarieven ook afhangen van de vraag of LTE ook ingezet zal worden als vervanger van de vaste lijn (zie onder), waardoor de prijs zich zal richten op de ADSL-tarieven. En een rol zal spelen of LTE in een triple play of zelfs een quad play wordt aangeboden.

LTE als vervanger van de vaste lijn?

Een andere kwestie is: wordt LTE straks massaal ingezet als vervanging van de vaste lijn (zie ook ons commentaar ‘Is LTE een substituut voor FTTH? Niet echt …’)? Met de snelheden die Deutsche Telekom in Duitsland belooft (75 Mbps in de 800 band, 150 Mbps in de 1800 band) is er ruimte voor een strategie die daarop gericht is (zie ons artikel ‘DT strategie 2015: focus op LTE en FTTC’). Vooral de ADSL-markt mag zijn borst nat maken. In Zweden is Tele2 een voorbeeld: het biedt 80/8 Mbps aan voor 40 euro per maand als een alternatief voor ADSL. Opvallend is overigens dat KPN (30 MHz) en T-Mobile (40 MHz) een ruime hoeveelheid ongepaard spectrum hebben opgepikt. Daarbij hoort de TD-LTE technologie bij, die voor de up- en downlink van het zelfde spectrum gebruik maakt (het verkeer wordt in de tijd, niet in het spectrum gescheiden, dus time division in plaats van frequency division). TD-LTE is een volledig mobiele technologie, maar in de praktijk wordt het vaak ingezet als semi-vaste technologie, waarbij een ontvanger aan de buitenkant van een woning gemonteerd wordt. Juist met TD-LTE kan dus een ADSL-vervanging worden aangeboden. Het is de vraag of KPN hiermee zijn ADSL-basis gaat aanvallen, maar bij T-Mobile is dat eigenlijk de vraag helemaal niet. Immers, T-Mobile heeft al gezegd niet meer in ‘vast’ te willen investeren. En op de recente Capital Markets Day van Deutsche Telekom kreeg T-Mobile NL te horen dat het zich moet gedragen als een ‘unconventional attacker’ (ook moet de capex omlaag, maar daarvoor kan gezorgd worden door niet meer in het ADSL-netwerk te investeren, waarmee T-Mobile een unbundler is). Overigens is dat geen goed nieuws voor de kabelaars, want de groei van kabelinternet gaat vooral ten kosten van de ADSL-markt en nu gaat wellicht ook T-Mobile zijn pijlen richten op die markt. Kortom, naast Tele2 kan ook T-Mobile ervoor kiezen LTE goedkoop in de markt te zetten. En T-Mobile heeft daarvoor een grote hoeveelheid spectrum beschikbaar.

Wholesale: vooral een kans voor Vodafone:

Op de mobiele wholesalemarkt is KPN momenteel de grootste partij, met tientallen MVNO’s als klant. Tele2 heeft een beperkte spectrumpositie en zal daarom waarschijnlijk niet zwaar op wholesale gaan inzetten. T-Mobile kan dat wel doen, met zijn ruime spectrumpositie, maar het verliest op termijn Tele2 als klant. Voorlopig overigens niet, want het 2G en het 3G netwerk blijven voorlopig nog operationeel. Vodafone heeft straks Ziggo en UPC als klant, waardoor het van eventueel succes van deze partijen kan meeprofiteren – net zoals Orange in Frankrijk meeprofiteert van het succes van Free, omdat Free zijn netwerk nog net volledig aangelegd heeft en voorlopig nog moet vertrouwen op roaming op het Orange-netwerk.

Conclusie:

De opbrengst van de veiling en de komst van Tele2 als nieuwkomer verrassen niet. Een grote vraag is nog hoe LTE in de markt gezet gaat worden (prijzen, quad plays, vervanger van ADSL) en hoe agressief Tele2 en T-Mobile zullen zijn. Op de wholesalemarkt zal Vodafone, dat de hoogste prijs betaalt, profiteren omdat het in potentie straks de grootste MVNO’s als klant heeft: Ziggo en UPC. En ten slotte zal naar alle waarschijnlijkheid TD-LTE zijn weg naar de Nederlandse markt vinden en mogelijk door T-Mobile worden ingezet om de ADSL-markt aan te vallen.

Bron: telecompaper

Wereldmarkt telecom 1.320 miljard euro

Wereldmarkt telecom 1.320 miljard euro

En passeert de grens van 4 miljard mobiele telefoons.
De mondiale markt voor telecom groeit dit jaar met 1 procent tot 1.320 miljard euro, becijfert het European Information Technology Observatory (EITO). In 2010 groeit de markt met 3,5 procent tot 1,36 biljoen euro. Dit jaar passeert het aantal mobiele gebruikers de grens van 4 miljard, tweederde van de wereldbevolking. De groei komt vooral uit opkomende markten in Azië, Zuid-Amerika en Oost-Europa. De Indiase markt groeit met 12 procent tot 35 miljard euro, Brazilië 6 procent tot 52 miljard en China 2,2 procent tot 107 miljard. Ongeveer 80 procent van de omzet komt uit telefonie en internetdiensten, de rest uit toestellen voor eindgebruikers en uit netwerkapparatuur. De omzet uit diensten groeit naar verwachting met 2,7 procent tot 1.100 miljard euro, de wereldmarkt voor apparaten met 5,6 procent tot 246 miljard euro.

Bron: telecomlog.nl

PROPERTY-TELECOM – GSM-netwerk blijft voorlopig gewoon bestaan

GSM-netwerk blijft voorlopig gewoon bestaan

Geen enkele Nederlandse aanbieder van mobiele telefonie overweegt zijn gsm-netwerk aan de wilgen te hangen ten gunste van opvolger umts. Dat blijkt uit een rondgang langs netwerkbeheerders T-Mobile, KPN en Vodafone. In eerdere mediaberichten werd beweerd dat KPN binnen enkele jaren het gsm-netwerk zou uitfaseren, maar dat is volgens de woordvoerder toch voorlopig niet aan de orde is. Ook Vodafone en T-Mobile zetten gsm nog lang niet bij het grofvuil.

‘Het is een algemeen en al lange tijd bekend idee dat umts uiteindelijk gsm overbodig maakt’, aldus woordvoerder Stefan Simons van KPN. ‘Het is alleen niet juist dat dit al binnen enkele jaren het geval is. We hebben veel klanten die gsm gebruiken. Hoe het uiteindelijk in de praktijk gaat verlopen, moet nog blijken. Zie het ook vanuit historisch oogpunt: uiteindelijk is ook de telex verdwenen.’

Ook branchegenoten T-Mobile en Vodafone hebben geen plannen om hun gsm-infrastructuur bij het grofvuil te zetten. ‘We willen dat onze klanten gebruik blijven maken van ons gsm-netwerk en daarom zien we geen reden om dat uit te faseren’, vertelt woordvoerster Anniek de Ruijter van Vodafone. Priscilla Tomasoa van T-Mobile: ‘Wij hebben veel geïnvesteerd in onze netwerken en gaan die niet zomaar uitzetten. We zijn druk bezig met het integreren van het netwerk van Orange in dat van ons. Daarmee krijgen we nog betere capaciteit.’

Meer dataverkeerDe drie beheerders van mobiele netwerken zien elk wel een flinke toename van het dataverkeer op hun netwerken. Een groot deel daarvan verloopt via umts. Tomasoa zegt dat het mobiele dataverkeer op het netwerk van T-Mobile in 2008 is verachtvoudigd ten opzichte van 2007. Maandelijks krijgt de operator 67 Terabyte aan data te verstouwen, ongeveer drieduizend gigabyte per dag. KPN-voorlichter Simons geeft een ander voorbeeld. Hij vertelt dat afgelopen oud-en-nieuw de overbelasting van het gsm-netwerk beduidend minder was dan voorheen. Dat zou komen doordat veel abonnees standaard op het umts-netwerk zitten.

Anniek de Ruijter van Vodafone wijst er tenslotte op dat er voorlopig nog meer dan voldoende vraag is naar gsm. ‘Vaak hebben buitenlandse bezoekers in ons land een gsm-only toestel, die dus niet werkt met umts. Verder maken ook onze zakelijke klanten veel gebruik van machine-to-machine, wat grotendeels gebeurt via gsm, omdat dit een goedkope manier is en goede dekking geeft. We willen klanten niet verplichten om alle machines om te bouwen naar umts.’

Bron: Computable

Boete voor KPN-dochter Telfort om UMTS

Boete voor KPN-dochter Telfort om UMTS

GRONINGEN – Het Agentschap Telecom legt telecombedrijf Telfort, een dochter van KPN, een boete op van 5 miljoen euro. Het bedrijf voldoet niet aan de eisen voor het gebruik van zijn frequentie voor snel mobiel internet (UMTS).

Dat maakte de toezichthouder op draadloze en draadgebonden communicatie dinsdag bekend. In 2000 kreeg Telfort, evenals T-Mobile, Vodafone, Orange en KPN, een UMTS-vergunning van de overheid. De voorwaarde was wel dat de netwerken volledig werden uitgerold.

”Als de frequentie niet gebruikt wordt, is het beter om deze terug te geven aan de overheid. Er is in de markt voldoende animo om vrijgekomen frequentieruimte te kunnen gebruiken”, aldus het agentschap.

Geen dekking

Het agentschap stelt op basis van metingen dat Telfort de vergunningsvoorwaarde niet naleeft. ”Bij 48 van de driehonderd gecontroleerde punten is er geen dekking. Dat moet verbeterd worden”, aldus een woordvoerder.

De boete voor Telfort werd vorig jaar al aangekondigd, maar de KPN-dochter ging ertegen in beroep. De bodemprocedure hierover loopt nog.

Aanpassingen

KPN voldoet naar eigen zeggen wel aan de vergunningseisen. ”Wij hebben in de zomer aanpassingen gedaan en hebben wel degelijk overal dekking. Dat blijkt namelijk uit metingen die we zelf hebben gedaan. We vinden dit dan ook verrassend. We willen graag met het agentschap in gesprek om te kijken hoe het kan dat de metingsresultaten afwijken”, stelde een woordvoerder.

Bron: anp