Agentschap Telecom publiceerde op 23 november 2020 het Meerjarenplan Elektromagnetische Velden en het Meetprotocol EMV. Daarin staat hoe de komende jaren toezicht gehouden wordt op de veiligheid van antennes voor mobiele communicatie. Dat gebeurt onder andere door het uitvoeren van meer veldsterktemetingen.
Antennes moeten altijd veilig zijn
Mobiele operators plaatsen door heel Nederland antenne-installaties om te kunnen voldoen aan de groeiende vraag naar mobiele data. De toename van het aantal antenne-installaties mag niet leiden tot risico’s voor de gezondheid: antennes moeten altijd veilig zijn. De blootstelling aan elektromagnetische velden moet onder de blootstellingslimieten blijven. Agentschap Telecom houdt hier toezicht op met veldsterktemetingen.
Meer veldsterktemetingen
Agentschap Telecom gaat voortaan meer metingen uitvoeren. In 2020 doet Agentschap Telecom ongeveer 150 veldsterktemetingen. Voor 2021 staan 400 veldsterktemetingen gepland. 70 daarvan zijn in opdracht van het Antennebureau. De metingen gebruiken we bij onze voorlichting, bijvoorbeeld als er in een wijk veel vragen zijn over een zendmast.
Publicatie van de meetresultaten in Antenneregister
De resultaten van de veldsterktemetingen die Agentschap Telecom uitvoert staan in het Antenneregister. Daarnaast biedt het register een overzicht van alle antenne-installaties met een zendvermogen van meer dan 10 decibelwatt (dBW).
Meer informatie over de verschillende soorten veldsterktemetingen die Agentschap Telecom uitvoert vindt u op de website van het antennebureau.
Agentschap Telecom gaat via het verdeelinstrument ‘verdeling op afroep’ (VOA) vergunningen uitgeven voor mobiele communicatie op de Noordzee. Via dit verdeelinstrument worden er in totaal drie vergunningen verdeeld van elk 2×10 MHz in het frequentiebereik 703-733 MHz gepaard met 758-788 MHz, op de vaste installaties op het Nederlands continentaal plat.
Een vergunning geeft het gebruiksrecht voor frequentieruimte van 2×10 MHz binnen het voornoemde frequentiebereik op deze installaties ter zee. De te verdelen vergunning is te vinden op de website van de Staatscourant: ‘Beschikking ontwerpvergunning 700 MHz vergunningen’.
Van 29 juni tot 21 juli 2020 vond de veiling plaats van onder meer de 700 MHz-vergunningen die geldig zijn op het land en de territoriale wateren. Een aanvraag voor de VOA-vergunning(en) op de installaties ter zee kan worden ingediend vanaf acht weken nadat Agentschap Telecom de 700 MHz-vergunningen gepubliceerd heeft in de Staatscourant. Dit betekent dat u vanaf 2 oktober 2020 een aanvraag kunt indienen. Hiervoor kunt u gebruik maken van het hiervoor bestemde aanvraagformulier VOA.
Zoals in de Regeling Verdeling op afroep is aangegeven, wordt bij publicatie van het aanvraagformulier bekend gemaakt via welk elektronisch communicatiekanaal tijdens de veiling wordt gecommuniceerd. Tijdens de uitvoering van de veiling maakt Agentschap Telecom gebruik van een versleutelde e-mail. Wanneer u een aanvraag indient, moet u daarbij ook uw publieke sleutel verstrekken. Hiervoor kunt u gebruik maken van de opensource software GPG4win (te downloaden via gpg4win.org) voor het versturen en ontvangen van versleutelde e-mails. De versleuteling vindt plaats met behulp van private en publieke beveiligingssleutels. Voor het versleutelen van uw berichten aan Agentschap Telecom gebruikt u de publieke sleutel van Agentschap Telecom voor deze VOA-verdeling. Deze publieke sleutel wordt binnenkort op deze pagina gepubliceerd. Wilt u al voor een eventuele veiling ook versleutelde berichten terug ontvangen, dan verzoekt Agentschap Telecom u om dat per e-mail via voa@agentschaptelecom.nl aan te geven en daarbij uw publieke sleutel aan Agentschap Telecom te verstrekken.
Aanvraagprocedure verdeelinstrument Verdeling op afroep
In de Regeling Verdeling op Afroep, gewijzigd op 29 september 2020, is vastgelegd hoe de procedure werkt. De procedure start op het moment dat de eerste aanvraag is ingediend. Na indiening en beoordeling van deze eerste aanvraag, stelt Agentschap Telecom de uiterste datum voor het indienen van overige aanvragen vast. Hiervoor geldt een termijn van zes weken. Na sluiting van deze indientermijn wordt op basis van de ingediende aanvragen vastgesteld of er sprake is van schaarste. Is er sprake van schaarste, dan worden de vergunning(en) via een veiling uitgegeven. Is er voldoende frequentieruimte beschikbaar, dan verkrijgen de aanvragers de vergunning direct.
Vanaf 10 september jl. staan de veldsterktemetingen van Agentschap Telecom in het Antenneregister. Zo kunt u in één oogopslag zien waar in uw omgeving antenne-installaties staan en waar de dichtstbijzijnde meting gedaan is. De berekende veilige afstand staat niet meer in het Antenneregister.
Veldsterktemetingen in het Antenneregister
In het Antenneregister staan de veldsterktemetingen die de inspecteurs van Agentschap Telecom sinds 2016 in opdracht van het Antennebureau hebben uitgevoerd. In totaal gaat het om meer dan 150 veldsterktemetingen. Vanuit het Antenneregister kunt u via een link doorklikken naar het bijbehorende meetrapport. Elk kwartaal worden er nieuwe metingen toegevoegd. Alle metingen, ook van voor 2016, blijven ook beschikbaar via antennebureau.nl
Antennes moeten altijd veilig zijn: op publiek toegankelijke plekken mogen de ICNIRP-blootstellingslimieten nergens overschreden worden. Uit de metingen van Agentschap Telecom blijkt dat de veldsterkte ruim onder de blootstellingslimieten blijft. De gemeten waarden liggen in de meeste gevallen tussen de 0,5 en 3 volt per meter. De strengste blootstellingslimiet is 28 volt per meter.
Veilige afstand uit het Antenneregister
De berekende veilige afstand is uit het Antenneregister verwijderd. De veilige afstand in het register was een berekende afstand per antenne. Hierdoor werd het effect van meerdere antennes niet bij elkaar opgeteld. De werkelijk gemeten veldsterktes geven een realistisch beeld van de blootstelling aan elektromagnetische velden in de praktijk.
Mobiele netwerkoperators introduceren 5G in Nederland. Dat kan alleen als er voldoende ruimte is om antennes te plaatsen. Aedes krijgt regelmatig vragen van leden over antenne-installaties op woongebouwen. Er is nu een folder beschikbaar die ingaat op de veiligheid van bewoners, de voordelen van 5G en de gevolgen voor gebouwen van woningcorporaties.
Woningcorporaties spelen een belangrijke rol bij de aanleg van nieuwe digitale netwerken voor zowel vaste als mobiele telecommunicatie. Woningcomplexen zijn door hun hoogte namelijk bij uitstek geschikt als opstelpunt voor antennes. Ongeveer 20 procent van de antenne-installaties in ons land staat op een dak van een woningbouwcorporatie.
Aedes onderschrijft het belang van goed en snel mobiel verkeer en ziet dan ook een rol voor woningcorporaties bij het beschikbaar stellen van opstelpunten. Uiteraard moet plaatsing van antennes zorgvuldig gebeuren. Mobiele netwerkoperators hebben het Antenneconvenant ondertekend. Hierin staan uniforme landelijke afspraken over plaatsing van antennes, de veiligheidsnormen en de wijze waarop bewoners van woongebouwen worden betrokken bij plaatsing van een antenne-installatie.
Aedes heeft Monet verzocht een folder te ontwikkelen over 5G en woningcorporaties. Monet is het samenwerkingsverband van KPN, T-Mobile en VodafoneZiggo en stemt al sinds jaar en dag de plaatsing van antennes af met gemeenten. Daarnaast geeft Monet voorlichting over de plaatsing van antennes.
Volgens het Antennebureau is het aantal antenne-installaties in juli in Nederland met 751 afgenomen. Eind juli bedroeg het aantal antenne-installaties 15.688, terwijl dat per eind juni uitkwam op 16.439. De afname is, net als in voorgaande maanden, voornamelijk het gevolg van het samenvoegen van de mobiele netwerken van T-Mobile en Tele2, zo verklaart het Antennebureau.In de cijfers is te zien dat de operators grootschalig de 5G-antenne op de gecombineerde 2G, 3G, 4G-installaties hebben aangezet. 2G 3G 4G nam af met ruim 3.400 installaties, terwijl 2G 3G 4G 5G met vrijwel hetzelfde aantal toenam. Deze categorie is overigens nieuw in de lijst. Voorheen waren er nog geen 2G 3G 4G 5G antenne-installaties.
Vodafone Group is van plan om zijn netwerk van telecommasten begin 2021 naar de beurs te brengen onder de naam Vantage Towers.
Het plan is om het minder dan de helft van de aandelen van het reeds apart opererende bedrijf te verkopen. De meerderheid blijft in handen van Vodafone Group. De exacte details zullen in de komende maanden duidelijk worden als de telecomgroep zijn roadshow langs institutionele beleggers gaat houden.
Vantage Towers is eigenaar van 68.000 mastlocaties in negen Europese landen. Daarnaast heeft het bedrijf een belang van 33 procent in Infrastructure Wireless Italiane en vijftig procent in Cornerstone Telecommunications Infrastructure (VK). Elke mast heeft gemiddeld 1,5x huurders waarbij Vodafone altijd voor de 1,0 zorgt. Het zijn immers zijn eigen masten.
Het nieuwe bedrijf heeft zijn hoofdkantoor in Düsseldorf en wil de notering in Frankfurt aanvragen.
De jaaromzet ligt op 950 miljoen euro en de winst voor bijzondere lasten kwam uit op 523 miljoen euro.
Met de introductie van 5G zullen telecomaanbieders apparatuur in meer antennes moeten ophangen, omdat het bereik van de nieuwe telecomtechnologie kleiner is dan 4G. Dat soort mastruimte was al te huur bij een partij als Cellnex, dat ook voornamelijk in West-Europa actief is met 61.000 mastlocaties.
Telecommasten zijn een wezenlijk onderdeel van de infrastructuur van de toekomst. Niet enkel omdat operators er hun 5G-appartuur willen hangen, maar ook omdat techgiganten er hun zogeheten edgeservers willen neerzetten. Hoe dichter een digitale dienst in de fysieke nabijheid van zijn eindgebruiker is, hoe kleiner de vertraging (latency).
Op 10 juni 2020 heeft Agentschap Telecom twee 5G-veldsterktemetingen uitgevoerd bij massive MIMO-antennes die gebruik maken van de 3,5 GHz-band. De breedbandige veldsterktes bedroegen 0,97 en 1,23 volt per meter (V/m) en liggen daarmee ruim onder de blootstellingslimieten.
Agentschap Telecom volgt de ontwikkelingen en blijft meten aan 5G.
Blootstellingslimieten gelden ook voor 5G-antennes
De ICNIRP-blootstellingslimieten die gelden voor 2G, 3G en 4G, gelden ook voor 5G. De limieten lopen, afhankelijk van de frequentie, van 28 tot 61 V/m. De limiet voor de frequentie van 3,5 GHz is 61 V/m. Agentschap Telecom meet de elektromagnetische veldsterkte vanuit zijn toezichtstaak steekproefsgewijs door heel Nederland. Alle metingen zijn openbaar en staan op de website van het Antennebureau op de pagina Resultaten metingen straling antennes.
Het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat en Agentschap Telecom maakten gisteren bekend dat de Multibandveiling afgerond is. KPN, T-Mobile en VodafoneZiggo verworven vergunningen voor de drie frequentiebanden (700 MHz, 1400 MHz en 2100 MHz) die geveild werden. De veiling bracht ruim 1,23 miljard euro op.
Frequenties voor 5G
De Multibandveiling wordt vaak de ‘5G-veiling’ genoemd. Tijdens deze veiling werd de eerste van de door de Europese Unie aangewezen frequentiebanden voor 5G geveild, de 700 MHz-band. Naar verwachting wordt een deel van de geveilde frequenties ingezet voor 5G. Omdat de frequenties techniekneutraal vergund worden, kunnen de mobiele operators zelf kiezen welke techniek (2G, 3G, 4G of 5G) ze toepassen.
De veiling van de volgende 5G-frequentie, de 3,5 GHz, staat gepland voor 2022. Voor de 26 GHz-frequentieband is nog niet besloten of, en zo ja wanneer, deze landelijk geveild gaat worden.
Dekkingseis en snelheidsverplichting
Aan de vergunningen van de 700 MHz-band zijn een dekkingseis en snelheidsverplichting verbonden. Binnen twee jaar na vergunningverlening, in 2022, moeten de mobiele operators op ten minste 98% van de oppervlakte van elke Nederlandse gemeente buitenshuis mobiele dekking verzorgen met een minimumsnelheid van 8 Megabit per seconde (Mbps). In 2026 moet deze minimumsnelheid 10 Mbps zijn.
Ingang vergunningen
Agentschap Telecom zal de vergunningen zo snel mogelijk verlenen en publiceren in de Staatscourant. De vergunningen in de 700 MHz- en de 1400 MHz-band gaan direct in. De vergunningen in de 2100 MHz-band gaan begin 2021 in, nadat de huidige vergunningen op die frequentieband afgelopen zijn.
Goedwerkende mobiele diensten zijn cruciaal voor Nederland. Het dataverbruik is in 2019 met meer dan 30% gestegen ten opzichte van 2018 en meer dan vertienvoudigd vergeleken met vijf jaar geleden. Deze groei zet de komende jaren door. Ook is het belangrijk dat mobiele dekking betrouwbaarder wordt en overal in Nederland een goede kwaliteit heeft. Dit zorgt ervoor dat telecomaanbieders investeren in het vergroten van de capaciteit, kwaliteit en dekking van de mobiele netwerken.
Samenwerking tussen telecomaanbieders kan er aan bijdragen dat deze investeringen op een verantwoorde wijze worden gedaan. Dat mag niet ten koste gaan van de onderlinge concurrentie. De Autoriteit Consument & Markt (ACM) consulteert een conceptleidraad met handvatten hoe telecomaanbieders kunnen samenwerken om op efficiënte wijze te investeren in capaciteit, kwaliteit en dekking van de mobiele netwerken.
Antennelocaties verwerven
Het wordt voor telecomaanbieders steeds moeilijker om antennelocaties te vinden. Dat komt door de groei van het aantal mobiele antennes en de afnemende beschikbaarheid van locaties. Dan kan het helpen als aanbieders niet onafhankelijk van elkaar op zoek zijn naar de schaarse locaties, maar hierbij samenwerken. De ACM verwacht niet dat de concurrentie tussen aanbieders in gevaar komt wanneer aanbieders gezamenlijk optrekken bij het vinden van antennelocaties. Doordat aanbieders op de locaties hun eigen telecomapparatuur gebruiken, kunnen zij zich nog steeds onderscheiden van de andere aanbieders.
Huur en verhuur van spectrum
In de nieuwe Telecommunicatiewet wordt de mogelijkheid gecreëerd om spectrum (frequenties voor mobiel dataverkeer) te huren en te verhuren. Verhuur van frequenties aan bijvoorbeeld een aanbieder van lokale bedrijfsnetwerken kan zorgen voor nieuwe diensten en extra concurrentie. Vanaf de komende frequentieveiling (die start op 29 juni a.s.) wordt een bovengrens gehanteerd voor de maximale hoeveelheid frequenties die één aanbieder kan gebruiken. De ACM is van oordeel dat deze bovengrens er veruit in de meeste gevallen voor zorgt dat de concurrentie niet in gevaar komt.
Roaming op 2G- of 3G-netwerken
In de komende jaren gaan de Nederlandse telecomaanbieders hun 2G- of 3G-netwerken uitzetten. Dit kan gevolgen hebben voor diensten die afhankelijk zijn van deze netwerken, zoals slimme energiemeters of oudere mobiele telefoons. Als een aanbieder die een 2G- of 3G-netwerk uitschakelt via roaming gebruik kan maken van het netwerk van een andere aanbieder die nog wel 2G of 3G aanbiedt, kan er zo voor gezorgd worden dat 2G en 3G langer beschikbaar blijft voor apparaten die daarvan afhankelijk zijn.
De EU start in september met 11 nieuwe 5G-onderzoeksprojecten, met financiële steun uit het O&O-budget van Horizon 2020. Het betreft drie grensoverschrijdende projecten in de transport- en mobiliteitssector en acht projecten op het gebied van 5G-hardware-innovatie.
De projecten zijn besproken tijdens de recente Europese conferentie over netwerken en communicatie (EuCNC). Dit was een virtuele conferentie met themasessies over 5G-cyberbeveiliging, open RAN en 5G voor verticale sectoren.
De projecten die in september starten, vormen de laatste fase van de EU-5G PPP programma’s om nieuwe technologie te ontwikkelen. In totaal investeert de EU meer dan EUR 400 miljoen in 5G-PPP-projecten, terwijl er in de 5G-proeven nog eens EUR 1 miljard aan particuliere investeringen zit.
Grensoverschrijdende projecten ook in Benelux
De drie grensoverschrijdende 5G-projecten zullen plaatsvinden in het Baltische en Noordzeegebied, rond de Pyreneeën en in de Benelux rond de havens van Antwerpen en Rotterdam. De projecten ontwerpen, testen en valideren use cases op het gebied van mobiliteit en transport, waarbij gekeken wordt naar toepassingen voor wegen, treinen, havens en maritieme routes.
Elk project zal een 5G-netwerkinfrastructuur bieden die zowel multi-service- als multi-applicatiefuncties biedt voor gevarieerde transportmiddelen en verbeterde connectiviteit voor openbare gebruikers.
De projecten brengen een breed scala aan partijen samen: telecomoperatoren en -aanbieders, wegexploitanten, spoorweginfrastructuurbeheerders, transport- en logistieke bedrijven, voertuigfabrikanten en hun leveranciers van uitrusting, fabrikanten van spoorwegapparatuur, innovatieve mkb-bedrijven en openbare en particuliere onderzoekscentra. Verder is er deelname van transportautoriteiten en ondersteuning van nationale en regionale nationale overheden.
Hun gezamenlijke budget bedraagt EUR 41 miljoen, waarvan EUR 31,1 miljoen aan EU-financiering in het kader van het Horizon 2020-programma.
Opbouw Europese toeleveringsketen
De acht 5G-hardware-innovatieprojecten moeten helpen bij de opbouw van een Europese industriële toeleveringsketen voor core 5G-technologieën en hardware, met name voor netwerktechnologieën en -systemen. de projecten moeten verder marktkansen creëren en de opkomst van nieuwe innovatieve marktspelers ondersteunen.
Innovatie moet gestimuleerd worden in veelbelovende verticale gebruiksscenario’s zoals contentbeheer, gecoördineerde platooning van auto-mobiliteit, niet-openbare netwerken, data-ecosystemen en ultrahoge datasnelheden (met gebruik van de THz-frequenties). Verder worden nieuwe zakelijke benaderingen onderzocht op gebieden zoals open RAN, uitgesplitste systemen, edge-netwerken en neutrale hostconcepten.
Dit jaar zal in het kader van het laatste werkprogramma van Horizon 2020 een nieuwe golf van projecten ter waarde van ongeveer EUR 100 miljoen worden gelanceerd. De laatste twee oproepen worden in juni afgesloten en hebben betrekking op 5G-software-innovatie en meer toekomstgerichte projecten (‘Beyond-5G’).
