De Multibandveiling begint op 29 juni met drie deelnemers en eindigt korte tijd later met drie winnaars. Het is, zeker zonder nieuwkomers zoals Tele2 in 2012, een voorspelbaar scenario. Een strijd om spectrum ligt niet voor de hand. Het aantal van drie deelnemers is een logische veronderstelling.
Ten eerste omdat alle drie de MNO’s hebben gezegd dat ze mee doen. Ze hebben eerst hun inschrijving gemeld, en vervolgens hun toelating tot de Multibandveiling.
Ten tweede is maximaal drie deelnemers logisch omdat het spectrum niet geschikt is voor nieuwkomers. Anders dan in 2012 ligt er dit keer geen reservering klaar voor een nieuwe partij. Daarnaast zou een nieuwkomer nog moeten beginnen met de uitrol van een eigen netwerk en dat is een onneembare hindernis.
In deze veiling komen drie verschillende frequentiebanden aan bod. KPN, T-Mobile en Vodafone kunnen de 700 MHz-band verdelen in drie gelijke vergunningen van 2 x 10 MHz. Iets anders wordt zelfs door het ministerie van EZK niet verwacht of wenselijk geacht. Bij de verdeling van de 1400 MHz frequenties lijken KPN en Vodafone meer kans te maken dan T-Mobile. De 2100 MHz band is op dit moment gelijk verdeeld over de MNO’s en het is het meest waarschijnlijk dat dat zo blijft.
KPN heeft op dit moment het minste spectrum in handen, T-Mobile het meest, met de Tele2 vergunningen erbij. Mogelijk besluit KPN dat het zijn achterstand wat wil verkleinen, maar dan zal het wel moeten opbieden tegen de andere twee.
Staatssecretaris Keijzer van Economische Zaken en Klimaat en minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid hebben drie sets aan kamervragen beantwoord rondom de diverse zendmastbranden die de afgelopen tijd hebben plaatsgevonden. Keijzer en Grapperhaus noemen de zendmastbranden ‘onacceptabel’. Brandstichting brengt naast de economische schade ook evident risico’s met zich mee voor personen, wanneer de kans bestaat dat de brand overslaat van de zendmast of antenne-installatie naar omliggende bebouwing. Verder ontstaan aanzienlijke risico’s voor de telefonische bereikbaarheid van personen in de omgeving van de antenne alsmede de bereikbaarheid van het alarmnummer 112. Volgens Keijzer en Grapperhaus heeft ten minste één brand heeft mogelijk impact gehad op de bereikbaarheid van 112. Deze situatie heeft voor zover bekend niet geleid tot persoonlijke
ongevallen.
De afgelopen weken hebben er verschillende incidenten plaats gevonden rondom zendmasten in Nederland. De incidenten variëren van sabotage tot brandstichting. Ook in andere Europese landen vinden brandstichtingen en sabotageacties plaats. Protesten tegen zendmasten en zorgen van burgers om straling zijn niet nieuw, maar het heeft nog niet eerder geleid tot extremistische protestacties in de vorm van de sabotage en brandstichting zoals in de afgelopen weken. Door de er anti-5G- en anti-overheidsbewegingen doen verschillende complottheorieën de ronde, onder andere over een veronderstelde relatie tussen 5G-netwerken en de verspreiding van het coronavirus. Het is voorstelbaar dat het plotselinge geweld mede is geïnstigeerd door complotdenkers met als doel de Nederlandse bevolking te ‘beschermen’ tegen de – in hun ogen gevaarlijke – overheid. Mogelijk spelen verveling en frustratie gekoppeld aan gedwongen thuiszitten een rol. De politie doet onderzoek naar de verdachten en hun motieven. Of en in hoeverre er een verband is met soortgelijke brandstichtingen in het buitenland is onderwerp van het lopende onderzoek.
Beveiliging zendmasten
Omdat brandstichting in zendmasten tot enkele weken geleden niet in Nederland voorkwam zijn zendmasten hier tot heden niet specifiek tegen beveiligd, zo schrijven Keijzer en Grapperhaus aan de kamer. Bovendien staan zendmasten in het buitengebied afgelegen. De eigenaren van de betreffende grond, zendmasten en (telecom)infrastructuur zijn primair verantwoordelijk voor de beveiliging. Dit kan soms een exploitant van masten zijn, en soms de mobiele operator zelf.
Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) staat naar eigen zeggen in nauw overleg met de sector, het ministerie van Justitie en Veiligheid (JenV) en de Landelijke Eenheid van de politie om te bezien in hoeverre aanvullende maatregelen noodzakelijk zijn.
Beveiliging C2000-netwerk en andere vitale infrastructuur
De afgelopen weken is ook brand gesticht bij C2000-antennes. Het C2000-netwerk wordt door hulpdiensten gebruikt als eigen communicatienetwerk. De C2000-masten zullen wel extra beveiligd worden, zo heeft Grapperhaus aangekondigd. Vanuit veiligheidsoogpunt gaat Grapperhaus niet in op de beveiligingsmaatregelen, maar de maatregelen hebben volgens Grapperhaus zowel een preventieve als repressieve werking. De meest kritische masten zullen eerst beveiligd worden. Het kost volgens Grapperhaus naar verwachting ongeveer drie maanden om alle masten te beveiligen.
Supersnel internet door 5G, gemeenten in Nederland zien kansen en willen het graag. Maar wel willen ze in de uitvoering graag zelf de regie hebben. Ze zijn bang met de kosten te worden opgezadeld en vrezen een verstoring van het straatbeeld.
Het is inmiddels een rijdende trein, de invoering van het 5G-netwerk. Binnenkort worden de eerste frequenties geveild. Het is voor gemeenten lastig om zelf nog keuzes te maken, ziet Franc Weerwind. Hij spreekt namens de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) en is burgemeester van de stad Almere. “Wij moeten de regie terugpakken. Het hele antennebeleid stelt overheden verplicht om mee te werken. Het gaat er nu om goede afspraken te maken.”
Praktische vragen
Gemeenten op zowel het platteland als in de grote steden zijn bezorgd over de invoering van het 5G-netwerk. Ze vinden dat ze niet genoeg worden gesteund door het Rijk. Niet alleen komen er veel vragen op hen af van inwoners over hun gezondheid, ‘zijn die nieuwe masten die erbij moeten niet schadelijk en kankerverwekkend?’, ook zitten gemeenten met allerlei praktische vragen.
Behouden ze bijvoorbeeld wel de invloed op de inrichting van hun eigen omgeving met de nieuwe masten? En wat moet het kosten om die masten op stadsmeubilair zoals lantaarnpalen of bushokjes te hijsen? Regie en zeggenschap houden over hoe en waar de vele antennes geplaatst moeten worden, is daarom erg belangrijk. “Hoe krijg je een gemeente geïnformeerd over antennebeleid en kun je mensen geruststellen over hun gezondheid?”, vraagt burgemeester Weerwind zich af. “Juridisch formeel hebben de techneuten het in de gemeente voor het zeggen.”
Hebben we wel invloed?
“We hebben verschillende uitdagingen wat betreft de aanleg van een 5G netwerk”, ziet ook Ger Baron. Hij is innovatiedirecteur bij de Gemeente Amsterdam. “Met steeds meer inwoners in onze gemeente is er een groeiende behoefte aan communicatie en antennes.”
Volgens Baron beginnen de problemen pas goed na de tweede veiling, wanneer de 3,5GHz frequentie wordt geveild. “Voor de frequenties van de eerste veiling zijn maar 10 procent nieuwe masten nodig voor het hele land.” Pas bij de tweede veiling, als de hogere frequenties aan bod komen, moeten er veel masten bij worden geplaatst. “Vanaf 2022 moeten er duizenden small cells bij. Dat zijn kleine masten die dicht op elkaar moeten staan.”
info
Aan het begin van deze zomer worden de eerste, lagere 5G-frequenties geveild, over ongeveer twee jaar komen de hogere frequenties aan de beurt. Voor de lagere frequenties zijn slechts een beperkt aantal nieuwe masten nodig. De hogere frequenties hebben een kleiner bereik, dus daarvoor zijn vele duizenden nieuwe, kleine masten nodig, de zogenaamde small cells.
Volgens de nieuwe Telecomwet moeten overheden kleine antennes op openbare gebouwen en straatmeubilair toestaan en mogen ze daar alleen bezwaar tegen maken als ze een goede reden hebben. Gemeenten zijn momenteel met staatssecretaris Mona Keijzer in gesprek over de mate van regie op de inrichting van 5G-apparatuur.
Lantaarnpalen, gebouwen en bruggen
Het dilemma waarin gemeenten verkeren is dat ze enerzijds graag in de behoefte willen voorzien en duidelijk de voordelen zien, maar anderzijds tegen de nodige vragen aanlopen. Waar plaats je bijvoorbeeld die zogenaamde small cell-antennes ‘zonder het stadsgezicht te verpesten en hebben we daar nog wel invloed op?’ Het is een van de vele vragen die bij Baron leeft.
“We kunnen die small cells op bestaand stadsmeubilair zetten”, zegt Baron. “Dat zijn lantaarnpalen, gebouwen, bruggen en trams. De vraag is of dit zomaar kan. Je gaat iets op een lantaarn zetten die er niet voor gebouwd is. Wat als de stroom eraf gaat? Bij ons in Amsterdam gaat de paal overdag uit, het netwerk dus ook? Wat als zo’n paal kapot gaat? Wie betaalt dat? Als we zendmasten op overheidsdaken zetten, wie krijg dan de sleutels voor het gebouw voor onderhoud? Je moet er wel 24 uur per dag bij kunnen.”
De ministers van de landen van de EU hebben op 5 mei (per video) overlegd over de rol van telecommunicatie tijdens de coronacrisis. Bij de meeting onder het Kroatische voorzitterschap van de EU zaten ook de eurocommissarissen Margarethe Vestager voor Mededinging en Digitaal en Thierry Breton, voor Interne Markt.
De ministers bespraken het gebruik van mobiele applicaties en mobiliteitsgegevens om de COVID-19-crisis te bestrijden. Ze benadrukten de noodzaak van een gecoördineerde aanpak op EU-niveau en benadrukten dat de toepassingen voor contactopsporing belangrijk zullen zijn voor de geleidelijke versoepeling van maatregelen.
De ministers bespraken ook de rol van de digitale sector in het herstel na COVID-19 en over maatregelen om investeringen in de uitrol van nieuwe digitale infrastructuur te stimuleren. Zij onderstreepten dat de digitale sector een sleutelrol speelt bij de bestrijding van de pandemie en zeker een even belangrijke rol zal spelen bij het herstel na de pandemie.
Morele steun tegen brandstichtingen
RTL Nieuws meldt dat staatssecretaris Mona Keijzer steun kreeg van EU-collega’s voor haar oproep zich nadrukkelijk uit te spreken tegen mensen die zendmasten in brand steken. In Nederland zijn de meeste aanslagen op mobiele sites gepleegd, maar in zeker zes andere landen van de EU zijn ook gevallen gemeld. De Nederlandse regering geeft informatie over mobiele netwerken en probeert desinformatie tegen te gaan. Een pan-Europese voorlichtingscampagne werd dinsdag niet besproken.
T-Mobile en KPN zijn niet van plan om de route van Vodafone Nederland te volgen bij het aanbieden van 5G, door nu al deze mobiele technologie uit te rollen. Dat laten beide operators aan Telecompaper weten. KPN stelt bewust voor een andere route te kiezen waarbij nog te veilen spectrum gebruikt wordt. T-Mobile wil een toegewijde frequentieband gebruiken.
De Multibandveiling, waarbij licenties voor blokken spectrum geveild worden om in te zetten voor 5G, vindt naar verwachting begin juni plaats. Vodafone biedt echter al sinds 28 april 5G aan in ruim de helft van Nederland en het zal vanaf eind juli heel Nederland daarmee bedienen. Vodafone gebruikt bestaande 1800 MHz-spectrumbanden, die nu voor 4G worden ingezet. Met behulp van door partner Ericsson ontwikkelde DSS (dynamic spectrum sharing)-technologie kan Vodafone het bestaande 1800 MHz-spectrum verdelen tussen 4G en 5G.
T-Mobile: lat voor 5G hoger dan 4G
T-Mobile beloofde in het kader van de fusie met Tele2 Nederland vorig jaar onder meer dat de operator als eerste een (landelijk dekkend) 5G-netwerk zou aanbieden. Voor nu lijkt de operator echter te willen gaan voor volledigheid in plaats van snelheid. T-Mobile laat bij monde van woordvoerder Lisa van den Eijk weten de lat voor het 5G-netwerk nog hoger te leggen dan bij het 4G-netwerk. Ze wijst erop dat dit mobiele netwerk al diverse malen als beste uit de bus kwam bij onderzoeken.
“Voor ons 5G-netwerk leggen we die lat net zo hoog, zo niet nog hoger. Voor ons betekent een state-of-the-art 5G-netwerk dat het landelijk dekkend is en er een toegewijde band beschikbaar is voor 5G, zodat we nieuwe 5G klanten de optimale kwaliteit kunnen bieden die men van ons gewend is, zonder dat dit ten koste gaat van de service die we bieden aan bestaande 4G klanten.”
Dat betekent voor 5G ook dat men geen gebruik wil maken van mogelijkheden om nu al 4G-spectrum voor 5G in te zetten, mede vanwege de verwachte groei van dataverkeer, stelt van den Eijk. “Bovendien moet het netwerk een ongekende capaciteit hebben om het dataverkeer van miljoenen Unlimited-klanten te faciliteren waarvan we verwachten dat deze exponentieel zal blijven groeien. Daarom werken we keihard aan onze ambitie een landelijk dekkend 5G-netwerk van wereldklasse aan te bieden.”
Het mobiele netwerk van T-Mobile Nederland kwam vorig jaar augustus voor het derde jaar op rij als snelste uit de testen van Ookla. De score van 70,79 van T-Mobile wordt door Vodafone en KPN gevolgd met scores die dicht bij elkaar liggen: respectievelijk 48,57 en 47,99. In april 2019 won T-Mobile de netwerktest van P3 Communications. KPN eindigt nipt voor Vodafone.
KPN: bewust keuze andere route
KPN geeft aan bekend te zijn met de optie om voorafgaand aan de veiling al voor 4G gebruikt spectrum te delen voor 5G-doeleinden. “Maar we kiezen bewust voor een andere route naar 5G waarbij we gebruik willen maken van nog te veilen spectrum”, geeft KPN-woordvoerder Stijn Wesselink aan. “Waar 4G een revolutie was, is 5G veel meer een evolutie die zich stapsgewijs zal ontwikkelen. Wij focussen op toegevoegde waarde van 5G voor klanten en laten dat leidend zijn in onze aanpak.”
KPN begon in november 2019 met de modernisering van het mobiele netwerk, waarbij apparatuur van Huawei werd ingezet. KPN wil de huidige apparatuur in heel Nederland vervangen, om de groei van 4G in goede banen te leiden en om 5G te kunnen lanceren. Per mobiele site wordt alle apparatuur van het dak getakeld en in één keer vervangen, met antennes, radio’s, baseband en voeding/noodstroom. Veel sites zijn in 2013 en 2014 neergezet voor de landelijke uitrol van 4G. Deze apparatuur is echter nog niet 5G-ready en moest dus sowieso vervangen worden.
Te veilen spectrum
Hieronder staan de blokken spectrum waarvoor tijdens de Multibandveiling licenties geveild worden:
Vergunning Band Type kavel Aantal Reserveprijs
K 700 MHz 2 x 5 MHz 6 EUR 75.180.000
L 1400 MHz 1 x 5 MHz 8 EUR 5.030.000
M 2100 MHz 2 x 5 MHz 12 EUR 35.279.000
Met de introductie van 5G op dinsdag 28 april wil VodafoneZiggo een mobiele component toevoegen aan zijn strategie om in Nederland te komen tot de beste digitale infrastructuur van Europa. Dat stelt Jeroen Hoencamp, CEO van VodafoneZiggo, in gesprek met Telecompaper. De voordelen, vooral op het gebied van een snellere reactietijd, zijn volgens Hoencamp nu al aanzienlijk. Hij verwacht niet dat de vrees voor 5G en extreme acties hieromtrent zoals brandstichtingen in zendmasten aangewakkerd worden. “We moeten een feitelijke discussie blijven voeren om die angst weg te nemen.”
VodafoneZiggo kondigde deze ochtend de uitrol van 5G aan. De operator begint met zijn op 1800 MHz gebaseerde 5G in een ‘ruime helft van Nederland. Het gaat hierbij óm 2.000 sites, vooral om de Randstad, delen van Zuid-Nederland en de grote steden. In de ochtend van woensdag 29 april komt er een dekkingskaart online, vertelt VodafoneZiggo-CEO Jeroen Hoencamp, zodat klanten weten waar ze al 5G kunnen gebruiken “Tot en met eind juli wordt de dekking geleidelijk aan uitgerold tot heel Nederland.”
Waarom nu? De voordelen lijken met onder meer 10 procent hogere snelheid dan 4G (circa 350 Mbps) en 30 procent lagere latency nog beperkt.
“Er zijn twee hoofdredenen. De een is meer strategisch van aard, de ander betreft die voordelen. De strategische reden is gebaseerd op de strategie achter de fusie tussen Vodafone en Ziggo drie jaar terug, waarbij we vast, mobiel en content combineerden. We hebben dit jaar al onder de naam Giganet netwerksnelheden van 1 gigabit geïntroduceerd. We hopen daar eind 2021 mee klaar te zijn (de uitrol is overigens opgeschort wegens de coronacrisis, red). De mobiele poot van Giganet is 5G, met in theorie ook al gigabitsnelheden.”
“Dit is geen technologiepush, we komen met onze Giganet-strategie vanuit een duidelijke klantbehoefte. We zijn zeker ook in de huidige tijd blij dat we de afgelopen jaren in ons vaste en mobiele netwerk geïnvesteerd hebben om op dit punt uit te komen. Onze netwerken hebben het de afgelopen maanden met alle piekbelasting goed gedaan.”
“Er zijn drie voordelen bij het nu al lanceren van 5G, los van het feit dat we er trots op zijn dat we dit nu als enige operator in Nederland kunnen. Die hogere snelheid van 10 procent is gemiddeld en is van een aantal factoren afhankelijk. Het aantal gebruikers per netwerkcel, het toestel, de locatie etc. Het kan dus hoger liggen. We zijn bewust bescheiden vanuit de marketingstrategie ‘underpromise, overdeliver’.”
“Verder is de 30 procent lagere latency belangrijk. Iedereen gaat dat merken aan de hogere reactiesnelheid, elke keer als een webpagina wordt ingeladen, een YouTube-filmpje wordt opgestart of bij videobellen. Het derde voordeel: 5G is weer een stap betrouwbaarder en stabieler dan 4G.”
Hoeveel Vodafone-klanten gaan hier de komende weken van profiteren?
“Dat is natuurlijk beperkt in het begin. Dat zag je ook aan het begin van dit decennium bij de overgang van 3G naar 4G: met weinig en vooral dure handsets. Nu zal dat niet anders zijn. Maar we hebben een mooie line-up van Samsung- en Oppo-toestellen om mee te beginnen, dat zal snel uitbreiden. Ik kan vanwege commerciële redenen geen precieze aantallen geven, maar we maken denk ik al veel Vodafone-klanten blij. Daarnaast zal het veel klanten triggeren om de stap naar 5G te zetten.”
“We hadden op zich al eerder kunnen starten. Ons core-netwerk was in januari al helemaal klaar, evenals een aantal masten. Maar dan heeft het nog geen zin om 5G te lanceren, of om klanten te zeggen dat het ‘ooit’ komt. Nu kunnen we heel concreet zeggen: meer dan de helft van Nederland kan het gebruiken in deze gebieden en over drie maanden heeft iedereen het.”
Hoe snel kan na de Multibandveiling het overige spectrum – 700, 1400 en 2100 MHz – worden ingezet om de dekking en capaciteit te vergroten?
“Daar kan ik niet veel over zeggen, behalve dat we ons hebben ingeschreven voor de nu in juni geplande veiling. Een van de veilingvoorwaarden is dat we inhoudelijk over de veiling niets mogen zeggen. Verder is onze strategie voor de verdere roll-out ook commercieel gevoelige informatie. Duidelijk is wel dat we deze voorsprong die we nu nemen graag willen behouden.”
1800 MHz zit enigszins tussen laag spectrum met een hoge dekking en hoog spectrum met hoge capaciteit in. Kunnen jullie eind juli ook de rurale gebieden goed dekken?
“Het mooie van de ingezette technologie is dat we bestaand spectrum, bestaande masten en bestaande apparatuur met wat aanpassingen kunnen gebruiken. Het 1800 MHz-spectrum is inderdaad geschikt voor zowel dekking in meer rurale gebieden, maar ook voor afdoende capaciteit en dekking in deze beginfase.”
Maakt deze snelle uitrolstrategie ook onderdeel uit van de strategie van Vodafone Groep?
“We zijn 50 procent in handen van Vodafone Groep en 50 procent in handen van Liberty Global. We zijn dus een onafhankelijke entiteit en kunnen onze eigen beslissingen daarin nemen. We kunnen wel bij beide organisaties profiteren van hun plannen en kennis. Daarnaast hebben we in tegenstelling tot veel Vodafone- en Liberty-organisaties de unieke combinatie van vast, mobiel en content, zodat we breed konden investeren in een complete digitale infrastructuur met producten én diensten.”
Er is al langer veel te doen met betrekking tot angst voor gezondheidsrisico’s omtrent 5G-straling. Daar zijn recent brandstichtingen bij gekomen. Is het wel verstandig om nu al met 5G te komen? Wakkert dat de onrust niet aan?
“We hebben naar veel factoren gekeken bij het wel of niet nu al introduceren van 5G: die onrust, de coronacrisis, de economische ontwikkeling, klantbehoeften. Op basis van alle overwegingen hebben we besloten dat wel door te zetten. De behoefte aan hogere snelheden en lagere latency is er, het zou een gemiste kans zijn als we het nu niet deden.”
“Kort over de brandstichtingen: die zijn onacceptabel en crimineel. Ik maak me er zorgen over, het is echt een bedreiging voor de samenleving gezien de groeiende afhankelijkheid van onze netwerken. We hebben de beveiliging van onze masten met zichtbare en onzichtbare maatregelen verbeterd. We werken goed samen met politie en justitie om de daders te pakken. twee al opgepakte verdachten blijven voorlopig langer vastzitten, zo heeft de rechter-commissaris ons laten weten. We hebben er dan ook alle vertrouwen in dat dit opgelost wordt.”
“Het aanspreken van zorgen over 5G, dat vind ik een veel relevantere discussie. De introductie van 5G is een maatschappelijk iets. Dat bepalen wij niet alleen, we kijken daarbij ook naar klanten, politiek, belangenorganisaties. Het is heel belangrijk dat we dit samen doen. Nederland heeft hele strenge eisen op het gebied van veiligheid, voor alles sectoren. We zijn met 4G altijd ruim onder de strenge limieten voor voltage bij elektromagnetische straling van zendmasten gebleven en dat zal bij 5G niet anders zijn, aangezien we dezelfde frequenties en deels dezelfde apparatuur gebruiken.”
“Het is dus belangrijk dat we met elkaar in gesprek blijven en de maatschappelijke discussie aan blijven gaan, gebaseerd op feiten, uitleggen wat 5G wel en niet is, wel en niet doet. Ik vertrouw erop dat overheid, wetenschappers en toezichthouders hun werk goed doen en dat we iets neerzetten dat goed is en geen risico’s meebrengt. Ik heb een vrouw en kinderen, dus ik wil ook voor onszelf zeker weten dat wat wij gebruiken, veilig is.”
Ook Zwolle is bezig met de uitrol van het 5G netwerk. Daarvoor moeten er in de stad wel meer antennes worden geplaatst. De gemeente zegt dat in het wetenschappelijk onderzoek ‘tot heden geen bewijzen zijn gevonden voor negatieve effecten op de gezondheid door blootstelling aan elektromagnetische velden onder de blootstellingslimieten.’
Heel Europa moet de komende jaren over op het 5G-netwerk, waarmee data veel sneller uitgewissel kan wordem. Er zijn drie frequentiebanden aangewezen voor 5G. Dit zijn de 700Mhz, de 3,5Ghz en de 26GHz. De EU heeft in het voorjaar van 2018 vastgelegd dat overal in Europa de 3,5 Gigahertz (Ghz) frequentieband beschikbaar wordt gesteld voor het aanbieden van algemene mobiele communicatie aan consumenten en bedrijven via 5G.
De 700MHz band komt in 2020 ter beschikking voor mobiel gebruik in Nederland.
De 3,5Ghz band vanaf september 2022 in Nederland.
Voor de 26Ghz band moet het verdeelbeleid in Nederland nog bepaald worden.
Hoe hoger de frequentie hoe meer dataverkeer mogelijk is, maar dit gaat wel ten koste van het bereik, zegt de gemeente. Hierdoor zijn voor de hogere frequenties meer antennes nodig. Hieronder de reikwijdte van de te gebruiken frequenties aangegeven:700 MHz ~3-4 km
3,5 GHz ~ < 600 meter
26 GHz ~ <100-200 meter
Voor het gebruik van de 700 MHz frequentie is een uitbreiding noodzakelijk van het aantal antenne opstelpunten en antennes van ongeveer 10%. Voor Zwolle en directe omgeving betekent dit dat de uitbreiding zich beperkt tot ongeveer 2 a 3 antenne opstelpunten en mogelijk ongeveer 10 antennes op die opstelpunten.
Verdere verdichting aantal antennes
Anders wordt het na de veiling van de 3,5 Ghz frequentie in 2022. De reikwijdte van de dan gebruikte antennes zal maximaal ongeveer 600 meter zijn. Dit betekent uiteindelijk een verdere verdichting van het aantal antennes en antenne-opstelpunten. In het wetsvoorstel tot wijziging van de Telecommunicatiewet staat dat gemeenten kleine 5G antennes, de zgn. smartcells, op openbare gebouwen en straatmeubilair zoals lantaarnpalen en verkeerslichten moeten toestaan tenzij zij een redelijke grond hebben om het af te wijzen.
Gezondheidsrisico’s
Volgens de gemeente Zwolle zijn er vooralsnog geen zorgen over de gezondheidsrisico’s van 5G. Andere actiegroepen in Nederland zijn de laatste dagen in het nieuws gekomen door antennes in brand te steken als protest tegen de uitrol van 5G en de – volgens hen – daaraan verbonden gezondheidsrisico’s. ‘Wetenschappelijke adviesorganen zoals de World Health Organisation (WHO) en de Gezondheidsraad concluderen dat in het wetenschappelijk onderzoek tot heden geen bewijzen zijn gevonden voor negatieve effecten op de gezondheid door blootstelling aan elektromagnetische velden onder de blootstellingslimieten’, stelt de gemeente Zwolle.
Grote hoeveelheden data
Met 5G wordt het versturen van grote hoeveelheden data mogelijk. Nieuwe innovatieve toepassingen zoals autonoom rijden, smart cities en zorg op afstand kunnen hierdoor worden gerealiseerd. 5G is bijvoorbeeld nodig om opdrachten aan auto’s te geven. Dat leidt tot een betere doorstroming van het verkeer. De uitrol start in 2020.
Het vernieuwde spraaknetwerk van C2000 blijft langer in de nazorg, meldt het Ministerie van Justitie en Veiligheid aan de Tweede Kamer. C2000 functioneert nog niet zoals de hulpverleners op straat, voor wie het netwerk van cruciaal belang is, mogen verwachten.
Het spraaknetwerk is op 28 januari overgezet naar het nieuwe systeem. Sindsdien komen uit het hele land alarmerende berichten over haperende communicatie.
De vakbonden, zoals die voor politiepersoneel, maar ook de Centrale Ondernemingsraad van de politie, krijgen de klachten en meldingen vaak als eerste binnen. Vakbond ACP heeft vorige maand een ultimatum gesteld: als de problemen niet worden opgelost, moeten agenten voortaan op een andere manier – in duo’s – worden ingeroosterd.
Er zijn door het nazorgteam van specialisten belangrijke stappen gezet in het oplossen van deze problemen. Het ministerie verwacht dat na 1 juli het netwerk in regulier beheer kan worden genomen.
Per dag zijn er gemiddeld 18.600 unieke randapparaten operationeel in het C2000-netwerk, worden er gemiddeld 444.300 gesprekken gevoerd en zo’n 300 noodoproepen afgehandeld. Hierbij hebben zich problemen voorgedaan, zoals verlies van de verbinding of matige audiokwaliteit.
Problemen met handover
De meeste meldingen en klachten gingen over verlies van verbinding. Deze problemen doen zich vooral voor als een gebruiker zich verplaatst en daarbij van het dekkingsgebied van de ene naar dat van de andere mast verplaatst, of als veel gebruikers in hetzelfde gebied aan het werk zijn. Hiervoor is op 27 maart een belangrijke update van het netwerk doorgevoerd, en de verbetering van de ervaring van hulpverleners lijkt veelbelovend.
Verder is er prioriteit gegeven aan het onderzoeken van negen meldingen van incidenten met de noodknop. Ook dit lijkt met de verbindingsproblematiek te maken hebben gehad: als de verbinding met het spraaknetwerk wegvalt, is ook een gesprek via de noodknop niet mogelijk.
Smartphone-app als alternatief
Een van de maatregelen is het gebruik van de push-to-talkapp. Dit is een app op de smartphone waarmee via het normale datanetwerk groepscommunicatie mogelijk is. De app is eerder door alle eenheden voor de migratie aangeschaft. Nu is voor de verlengde nazorgfase een noodknopfunctie toegevoegd die overeenkomt met de noodknopfunctie in C2000.
Telecombedrijf Cellnex Telecom gaat aangifte doen wegens een brand die in de nacht van zaterdag op zondag woedde in een zendmast in het Brabantse Deurne, schrijft de NOS. De eigenaar van de zendmast vermoedt brandstichting.
Afgelopen weekend zijn er in het Verenigd Koninkrijk meerdere zendmasten in brand gestoken. De brandstichting volgde na de verspreiding van online nepnieuws, waarin een link tussen 5G-straling en het coronavirus wordt gelegd.
Het Britse ministerie van Digitale Zaken, Cultuur, Media en Sport heeft op Twitter gewaarschuwd voor de nepnieuwsberichten. Minister voor Kabinetszaken Michael Gove noemde de berichten eerder al “gevaarlijke onzin”.
Voor de uitrol van het 5G-netwerk worden nieuwe zendmasten geplaatst. Critici zijn bang dat de straling van de masten schade aan de gezondheid toebrengt, hoewel onderzoek heeft uitgewezen dat de straling onder de aanbevolen limiet van de Europese Unie blijft.
‘Fuck 5G’
Het is niet bekend of er een link is tussen de branden in het Verenigd Koninkrijk en de brand in Deurne. Op een elektriciteitskast bij de zendmast stond de tekst ‘Fuck 5G’, al is het niet bekend of dit erop is geschreven rond dezelfde tijd dat de brand uitbrak.
Wel vermoedt de Cellnex Telecom dat er sprake was van brandstichting. “We hebben ter plaatse samen met de leverancier onderzoek gedaan”, zegt Ed Boerema, manager bij Cellnex Telecom tegen de NOS. “De brand is begonnen aan de buitenkant van de apparatuurkast. Op basis daarvan trekken wij de conclusie dat de brand niet in de kast is begonnen of is ontstaan door kortsluiting.”
De mast in Deurne wordt gebruikt door meerdere providers voor 2G-, 3G- en 4G-verbindingen. 5G is in Nederland nog niet uitgerold, de frequenties moeten nog geveild worden. Dit zal voor 30 juni 2020 plaatsvinden.
Cellnex Telecom was maandagavond niet bereikbaar voor vragen van NU.nl.
