PROPERTY-TELECOM onderhoud al ruim 10 jaar voor diverse vastgoedeigenaren contact met de Huurder/eigenaar van de antenne-installatie(s) welke op hun object(en) staan. Voor de eigenaren van deze gebouwen is het beschikbaar stellen van deze vaak onbenutte ruimten een langlopende bron van inkomsten. Voor T-Mobile, KPN, Vodafone en Tele2 klanten uit de omgeving betekent het een optimalisering van het netwerk én dus van hun bereik.
Klanten van PROPERTY-TELECOM kunnen terecht voor vragen over antenne opstelpunten – bijvoorbeeld over werkzaamheden, toegang tot locatie, schades, huurcontracten of electra-aansluiting.
Indien u verdere informatie wenst te verkrijgen omtrent de dienstverlening van PROPERTY-TELECOM bezoekt u onze website: www.property-telecom.com
Nederlandse telecomproviders wachten met investeringen in LTE tot na de veiling van de frequenties in oktober.
Die verwachting spreekt Ericsson uit. T-Mobile zegt nog met 3G vooruit te kunnen. Long Term Evolution (LTE, ook wel bekend als 4G) is een techniek voor de volgende generatie mobiele netwerken. Het moet veel snellere verbindingen leveren dan de huidige 3G-verbindingen kunnen. Vooral in de verenigde staten is LTE al veel in gebruik. Europa blijft nog altijd achter met de implementatie van de techniek. De reden daarachter moet vooral worden gezocht in de veilingen van de benodigde frequenties. In veel Europese landen heeft die veiling nog niet plaatsgevonden. De veiling van die 800MHz-band in Nederland vindt plaats in oktober. Dan kunnen providers proberen de frequenties te bemachtigen die ze nodig hebben om een landelijk dekkende LTE-netwerk uit te kunnen rollen. Volgens Ericsson Nederland wachten de Nederlandse providers af hoe de veiling verloopt, voordat ze grote investeringen doen. Webwereld sprak met Ericsson tijdens het Mobile World Congres, dat afgelopen week plaatvond in Barcelona.
Veiling in oktober:
Nederlandse telco’s investeren nog niet in LTE-netwerken, omdat ze afwachten hoe de veiling van de 800 MHz-frequentie in oktober verloopt. Volgens leverancier van netwerkapparatuur Ericsson zullen providers eerst willen zien hoeveel spectrum ze kunnen krijgen. “Het liefst zullen ze twee keer 10 MHz willen bemachtigen, omdat het daarmee makkelijker en goedkoper is een dekkend netwerk op te zetten.” Als providers bijvoorbeeld 2 keer vijf megahertz te pakken weten te krijgen is het mogelijk een dekkend netwerk te bouwen, maar dan zijn er meer palen nodig. “Bij veilingen in andere landen hebben we dan ook gezien dat providers steeds geboden hebben op twee keer 10 MHz. Daarom verwachten we dat dit ook in Nederland zal gebeuren”, zegt Ericsson. Om de concurrentie te bevorderen zijn twee blokken van 10 MHz gereserveerd voor nieuwkomers. Daardoor bestaat een reële kans dat een van de drie grote providers zonder 800 MHz-frequenties komt te zitten. De kans is dan ook groot dat die provider zal moeten samenwerken met een nieuwkomer.
900- en 1800-spectrum onder de hamer:
Een concrete datum voor de veiling in oktober is er nog niet, maar het zal wel rond die tijd moeten gebeuren, zegt Manager Strategy & Regulatory Affairs Patrick Blankers. “In februari lopen de licenties voor de 900- en 1800-frequenties af, die worden geveild op hetzelfde moment als de 800 MHz-frequenties.” “De providers zullen hun huidige posities willen behouden. Op het moment dat ze andere frequenties in handen krijgen moeten telefoonmasten worden omgebouwd, daar is tijd voor nodig.” Om de providers zich voldoende te kunnen laten voorbereiden zal de veiling dus wel in oktober plaats moeten vinden.
2,6 GHz nog weinig gebruikt:
De veiling van de 2,6 gigahertz frequenties in april 2010 heeft nog niet geleid tot een dekkend netwerk in dat spectrum. De reden daarvoor is deels natuurkundig. Omdat het bereik binnen die frequenties veel lager is, zijn meer masten nodig om het netwerk dekkend te krijgen. De voorwaarden die verbonden waren aan de veiling van de 2,6 GHz-frequenties verplichten telco’s wel een netwerk uit te rollen over een beperkt gebied. “Afhankelijk van het spectrum dat ze bij die veiling hebben bemachtigd, moeten ze dekking realiseren op een aantal vierkante kilometers”, weet managing director Pim den Uyl van Ericsson Nederland. In mei dit jaar zou er volgens Den Uyl ongeveer 80 vierkante kilometer aan dekking moeten zijn. Providers zijn daar wel mee bezig, zo rollen SURFnet en KPN dit jaar jaar een LTE-netwerk uit op het Utrecht Science Park. Tientallen studenten zullen in het proefproject worden voorzien van mobiele apparaten die 4G ondersteunen. In december is KPN begonnen met de installatie van de zendmasten op de campus, waar de Universiteit Utrecht, Hogescool Utrecht en Universitair Medicsche Centrum Utrecht gevestigd zijn.
‘We kunnen nog vooruit met 3G’
Een rondgang van Webwereld langs de drie grote providers levert weinig antwoorden op. Vodafone en T-Mobile willen niets kwijt over de aanstaande veiling. T-Mobile laat bij monde van woordvoerder Michael Vos weten daar niets over te kunnen zeggen. “Over de frequentieveiling kan en mag ik niets zeggen”, zegt Vos. Hij voegt er wel aan toe dat het bedrijf verwacht voorlopig vooruit te kunnen met technieken als 3G. “Wij zijn voorlopig nog genoeg mogelijkheden voor huidige technieken”, zegt de woordvoerder. Een zegsman van Vodafone Nederland laat weten dat er eerst aan de voorwaarden van de 2,6 GHz-veiling voldaan moet worden. Hij wijst erop dat Vodafone, maar ook de andere providers “per mei 2013 aan hun ingebruikname-verplichting van het 2,6 GHz spectrum moeten voldoen. Vodafone zal aan deze vergunningswaarden voldoen”, laat woordvoerder Richard Mes weten in reactie op vragen van Webwereld. KPN was niet onmiddellijk bereikbaar voor commentaar.
Duitsland heeft al grote stappen gemaakt:
In Duitsland is men verder met het uitrollen van LTE, maar dat heeft vooral te maken met licentievoorwaarden. “Bij de veiling van de frequenties werd geëist dat eerst rurale gebieden van goede verbindingen werden voorzien”, zegt Den Uyl tegen Webwereld. “Daardoor is de uitrol daar veel sneller gegaan.” Grote gebieden in Duitsland zaten überhaupt nog zonder breedbandverbindingen. Om daar iets aan te doen werd bij de veiling van LTE-frequenties de eis gesteld dat die gebieden als eerste moesten worden voorzien. Juist daarom is Duitsland een van de voorlopers in Europa geworden als het gaat om LTE-uitrol.
‘VS hebben 3G overgeslagen’ :
Een zelfde oorzaak geeft Patrick Blankers voor de snelle opkomst in de Verenigde Staten. “In de VS is nooit echt de stap naar 3G gezet. Ze hadden lange tijd vooral CDMA-netwerken en slaan nu de 3G-stap over door snel over te gaan naar LTE.” Wereldwijd hebben volgens Blankers nu zo’n 7 miljoen gebruikers beschikking over een LTE-verbinding. Het grootste deel daarvan zit in de Verenigde Staten. Daar zouden zo’n nu 4 miljoen gebruikers zijn. 150.000 Duitsers kunnen inmiddels verbinding maken via een LTE-netwerk. Er zijn op dit moment volgens branchevereniging GSMA 40 LTE-netwerken in 24 landen. In 2015 zouden dit er volgens de GSMA 200 moeten zijn in 70 landen.
Update: Ericsson vult in een latere reactie aan dat de snelle opkomst van LTE in de VS te danken is aan het versneld beschikbaar stellen van de 700 MHz band. “Dat heeft er deels mee te maken dat met de CDMA (EVDO) techniek minder hoge snelheden te halen zijn als met HSPA”, aldus Blankers. Verder laat het telecombedrijf weten dat de dekkingsverwachting van ongeveer 80 vierkante kilometer voor mei dit jaar geldt, en niet voor mei volgend jaar (wat nu is aangepast in bovenstaand artikel). Bij de in april 2010 geveilde frequenties heeft de Nederlandse overheid een verplichting voor ingebruikname opgelegd met een termijn van twee jaar. Die verplichting betreft echter sec gebruik en niet per definitie 4G, zoals LTE.
Het aantal antennes voor mobiele telefonie in Nederland is in het vierde kwartaal van 2010 weer verder gegroeid. Dat blijkt uit cijfers van het Antennebureau. Eind 2010 stonden in Nederland totaal 23.156 antennes opgesteld voor mobiele telefonie, waaronder 9.274 GSM 900 antennes, 3.889 GSM 1800 antennes en 9.993 UMTS antennes. De hoeveelheid antennes voor mobiele communicatie is daarmee weer terug op het niveau van eind 2007, net nadat KPN het hele Telfort netwerk uit de lucht haalde.
Tussen juni en september 2007 heeft KPN het oude GSM netwerk van Telfort uit de lucht gehaald. Het totaal aantal antenne installaties in Nederland daalde daarmee tussen juni en september 2007 van 24.068 naar 23.028 stuks. Aangezien Telfort een GSM 1800 netwerk exploiteerde, daalde het aantal GSM 1800 antennes het hardste van 9.000 stuks in juni 2007 naar 7.595 stuks in september 2007.
Sinds de sluiting van het Telfort netwerk groeit het aantal antennes in Nederland weer gestaag door, met een kleine dip tussen september en december 2008 toen T-Mobile de stekker uit het Orange netwerk trok. Opvallend is dat in alle jaren het aantal GSM 900 antennes een stabiele groei laten zien. Sinds september 2007 is het aantal GSM 1800 antennes in Nederland meer dan gehalveerd, aangezien mobiele aanbieders liever GSM 900 antennes toepassen vanwege de betere dekking. Het aantal UMTS antennes staat, na een klein dipje in 2008 door de sluiting van het Orange netwerk, op het hoogste punt ooit. In december 2010 stonden in Nederland ruim 9.993 UMTS antennes en de verwachting is dat nog voor het begin van 2011 de tienduizendste UMTS antenne geplaatst wordt in Nederland.
GSM 900 netwerken waren de eerste GSM netwerken die midden jaren ’90 in Nederland door Libertel (nu Vodafone) en PTT Telecom (nu KPN) werden uitgerold. GSM 900 antennes hebben een relatief groot bereik. Eind jaren ’90 kwamen drie nieuwe spelers met een GSM 1800 netwerk op de markt: Telfort, Dutchtone (later Orange) en Ben (nu T-Mobile). GSM 1800 antennes boden voornamelijk in stedelijke gebieden grote voordelen doordat in stedelijke gebieden GSM 1800 antennes dichter op elkaar geplaatst konden worden met meer netwerkcapaciteit tot gevolg. Nadeel van GSM 1800 antennes is dat het bereik van de masten in landelijke gebieden beduidend minder is dan van GSM 900 antennes.
Sinds de overname van Orange door T-Mobile en Telfort door KPN zijn de drie overgebleven bedrijven blijven investeren in de ‘oude’ GSM 900 netwerken om een zo’n goed mogelijk dekkend netwerk te creëeren. Mede door de snelle opkomst van de smartphone moesten netwerken dit jaar ook alle zeilen bij zetten rondom de verdere uitrol van UMTS netwerken, nadat T-Mobile begin dit jaar forse capaciteitsproblemen kreeg op haar UMTS netwerk. Het aantal UMTS antennes is daardoor in Nederland in één jaar tijd ook gegroeid met 887 stuks.
Sinds kort staan in Nederland ook enkele LTE antennes opgesteld. LTE netwerken worden gezien als de opvolger voor de huidige UMTS netwerken en biedt snelheden tot 100 Mbps download en 40 Mbps upload. Tele2 test momenteel met een LTE netwerk van twee LTE antennes in de regio Amsterdam Zuidoost en KPN heeft een klein LTE netwerk draaien in de regio Den-Haag en Voorburg. Vanaf 2011 zullen KPN, Vodafone, T-Mobile, Tele2 en Ziggo 4 (een samenwerking tussen Ziggo en UPC) ieder op grotere schaal van start gaan met het uitrollen van een LTE netwerk. De commerciële lancering van de eerste LTE netwerken worden omstreeks 2012 verwacht.
Nog steeds balanceren corporaties op de lijn tussen maatschappelijk en financieel rendement als het gaat om de plaatsing en uitbreiding van telecominstallaties op haar complexen. Hoe hier mee om te gaan? Een aantal praktische vragen die kunnen helpen bij het formuleren van eenduidig beleid.
1. Zijn er gezondheidsrisico’s voor huurders? Een antenne-installatie wordt meestal op het dak van een woongebouw geplaatst waar huurders niet dichtbij kunnen komen. Bovendien hanteert de overheid blootstellingslimieten voor de veldsterkte van antenne-installaties. Uit veldsterktemetingen, uitgevoerd door de overheid, blijkt dat op publiek toegankelijke plaatsen én in woningen de veldsterkte ver beneden de gestelde limieten blijven. Een antenne-installatie zendt horizontaal, waardoor de radiogolven van het dak af zenden en niet in het dak.
2. Is een corporatie verplicht mee te werken aan plaatsing of uitbreiding van een installatie? Nee. Voor de plaatsing van een nieuwe installatie is een gebouweigenaar niet verplicht om mee te werken. Als een operator een bestaande installatie wil uitbreiden is, afhankelijk van de reeds gemaakte contractafspraken, toestemming nodig van de gebouweigenaar.
3. Hebben huurders invloed op de komst van een antenne-installatie? Ja. Om een antenne-installatie (GSM, UMTS, WIMAX) te mogen plaatsen op een gebouw met huurwoningen, moet de operator een instemmingsprocedure volgen, waarbij elk huisadres een stemmingsformulier ontvangt en kan invullen. Als een meerderheid tegen stemt, mag de antenne-installatie niet worden geplaatst. Let op: dit betreft uitsluitend nieuwe antenne-installaties en bij uitbreidingen van bestaande installaties waarbij een uitbreiding buiten de bestaande structuren door de operator gewenst is.
4. Wat is een marktconforme vergoeding? Er worden zeer wisselende bedragen en contractvormen aangeboden door de diverse operators. De hoogte van de vergoedingen hangt onder andere af van het type installatie, de strategische ligging van het gebouw, de inhoud van het contract en de marktontwikkelingen. Het kan zinvol zijn om bij de contractonderhandelingen de hulp in te schakelen van een deskundige externe partij die uw belangen behartigt om te komen tot een maximaal financieel rendement en die tevens toeziet op de naleving van de contractuele bepalingen.
5. Kan ik mijn afgesloten contracten opzeggen en de installaties laten verwijderen? Ook hier geldt dat de inhoud van de contracten bepalend is welke mogelijkheden u heeft als gebouweigenaar om de contracten op te zeggen. Uit de praktijk is, bij controle van antenne-opstelpunten op daken, gebleken dat de contractueel overeengekomen situatie dusdanig afwijkt van de feitelijke situatie op het dak, dat daarin een opzeggingsgrond gevonden wordt om de overeenkomst op te zeggen. Als gevolg van een marktontwikkeling zeggen ook veel operatoren het contract op. Het is hierbij van belang dat een goede controle plaatsvindt op de afwikkeling van de opzegging en ontmanteling van het antenne-opstelpunt om niet achteraf met kosten en/of schade te blijven zitten.
6. Hoe zit het met opbrengsten en kosten? De huuropbrengsten van antenne-installaties worden veelvuldig opgenomen in de exploitatiebegroting van de corporatie zonder dat hier een reservering tegenover staat. Regelmatig worden corporaties geconfronteerd met onvoorziene kosten die verband houden met werkzaamheden bij een dakrenovatie waarbij de antenne-installatie, al dan niet tijdelijk, verplaatst dient te worden. Hiermee verdampen de huurinkomsten uit de antenne-installatie en kunnen geen extra investeringen worden gedaan in bijvoorbeeld gewenste leefbaarheidprojecten.
De Zweedse hoofdstad Stockholm is sinds maandag ’s werelds eerste stad met commerciële mobiele verbindingen die tien keer sneller zijn dan de oude. IT-fabrikant Ericsson en telecomaanbieder TeliaSonera namen het vierde generatie (4g) mobiele netwerk in gebruik. Dat is de opvolger voor het 3g-netwerk (umts) dat ook in Nederland in gebruik is.
Tijdens een proef behaalde het 4g/lte-netwerk een downloadsnelheid van 150 Mbit per seconde, maar een woordvoerder van TeliaSonera zei in november dat dit in de praktijk meestal 100 Mbit per seconde is.
Dat maakt snellere dataoverdracht en highdefinitiontelevisie (hd-tv) op mobiele apparaten mogelijk. Het oude 3g-netwerk werkt – ook in Nederland – meestal niet sneller dan 7 tot 15 Mbit/sec.
Oslo Het centrum van Stockholm en wijken met veel kantoren worden als eerste van het 4g-netwerk voorzien. Ook in de Noorse hoofdstad Oslo wordt het 4g-netwerk nog deze maand in gebruik genomen.
Het Koreaanse elektronicaconcern Samsung levert in beide steden de eerste draadloze modems, een penvormig kastje (dongle) met antenne dat via de usb-poort gemakkelijk op een computer is aan te sluiten.
Het is nog niet bekend wanneer telecombedrijven in Nederland een sneller mobiel netwerk uitrollen. Het huidige umts-netwerk volgde het gprs (2g)- en het gsm (1g)-netwerk op.
KPN kiest voor LTE KPN in 2010 HSDPA met 14,4 Mb en in 2011 LTE.
Manager mobiele netwerken Michael Vocke van KPN schat dat de provider in 2011 kan beginnen met de uitrol van een LTE-netwerk. “Dan moet er ook een ecosysteem ontstaan rondom lte”, aldus Vocke tegen Tweakers.net. “Bijvoorbeeld doordat fabrikanten smartphones en mobieltjes gaan maken die LTE ondersteunen.
KPN heeft gekozen voor LTE, omdat die standaard meer snelheid kan bieden en backwards compatible is. “Dat betekent niet dat we nu al beginnen met het bouwen van een netwerk en het beschikbaar maken”, zegt Vocke. “Voordat we het aan klanten gaan aanbieden, moet het eerst stabiel en betrouwbaar genoeg zijn om aan onze eisen te voldoen.”
Tot het zover is, wil KPN de snelheid van zijn hsdpa-netwerk nog wel opvoeren. “Dat willen we snel doen maar we willen ook zorgen dat ons netwerk betrouwbaar blijft. Daarom wachten we daar nog even mee. Toch gaan we de komende jaren de snelheid wel opvoeren, om te beginnen tot 14,4Mbps.”
Nederlandse operators afwachtend over femtoceltechnologie
In 2012 gebruikt ongeveer een miljoen West-Europese bedrijven femtocellen, verwachten marktanalisten van het bureau Frost & Sullivan. Femtocellen zijn kleine zend- en ontvangststations waarmee het bereik van mobiele telefoons binnen gebouwen verbetert en gebruikers lokaal gratis kunnen bellen. De drie grootste Nederlandse aanbieders van mobiele telefonie lopen echter nog niet warm voor femtoceltechnologie in Nederland.
De reden voor de afwachtende houding van de Nederlandse operators heeft onder andere te maken met de druk die femtoceltechnologie op het frequentiespectrum legt. Desondanks verwacht het onderzoeksbureau dat de omzet in de Europese markt voor de apparaten in twee jaar tijd bijna vernegenvoudigt.
Ontwikkelingen Femtoceltechnologie staat nog in de kinderschoenen. Enkele telecomaanbiederers die Europees opereren, zoals Vodafone en O2, doen er in laboratoriumopstelling onderzoek naar. De eerste commerciële inzet van femtostations vindt volgens de analysten plaats in het eerste half jaar van 2010. Voor die tijd zullen de stations beschikbaar worden gesteld aan kleine groepen proefgebruikers.
Standaarden Het uiteindelijke succes van de nieuwe technologie is grotendeels afhankelijk van de manier waarop de apparaten worden gecertificeerd. De technologie moet bovendien zijn gebaseerd op breedgedragen industriestandaarden, iets wat nog niet het geval is.
De analisten waarschuwen dat als de standaarden nog langer dan een jaar op zich laten wachten, de technologie wel eens ingehaald zou kunnen worden door alternatieve systemen. Andere factoren die een grootschalige toepassing van de technologie in de weg kunnen staan, zijn hoge ontwikkel- en aanschafkosten en het gevaar dat de stations andere draadloze netwerken verstoren.
Femtocellen Femtocellen zijn kleine cellulaire basisstations met een laag zendvermogen, die via een breedband internetaansluiting kunnen worden verbonden met de netwerken van een aanbieder van mobiele telefonie. Het maakt daarbij niet uit of het dan gaat om een gsm-, UMTS-, CDMA-, WiMAX- of LTE-netwerk. De apparaten verbeteren het bereik van mobiele telefoons in gebouwen en stellen gebruikers in staat onderling gratis te bellen. Vooral dat laatste is een groot verschil met reeds bestaande signaalversterkers, de zogenoemde repeaters.
De Europese Commissie stelt vanaf 2010 18 miljoen euro beschikbaar voor onderzoek naar een verbeterde versie van Long-term Evolution (LTE), LTE-advanced. LTE is een mobiele breedbandtechnologie gebaseerd op UMTS, die nog volop in ontwikkeling is. Met de keuze voor LTE laat Europa de concurrerende technologie WiMAX impliciet links liggen.
Bij het onderzoek naar LTE-advanced zijn verschillende bedrijven, instellingen en onderzoekers betrokken. De onderzoeksprojecten beginnen zeer waarschijnlijk in januari 2010. Tussen 2004 en 2007 stak de Europese Commissie al 25 miljoen euro in onderzoek naar optimalisering en standaardisering van LTE. Een consortium van 41 Europese bedrijven en universiteiten voerde toen verschillende projecten uit. Dat onderzoek vormde uiteindelijk de basis voor het eerste ontwerp van een netwerkinfrastructuur die op LTE was gebaseerd. In het verleden was Europees onderzoek ook de drijfveer voor de ontwikkeling van de gsm-standaard die nu wereldwijd wordt gebruikt bij mobiele telefonie.
Hoge verwachtingen De Europese Commissie heeft hoge verwachtingen van LTE. De technologie zal mobiele telefoons veranderen in krachtige computers, aldus eurocommissaris Viviane Reding. Door de beschikbaarheid van supersnel mobiel internet ‘ontstaan gigantische mogelijkheden en enorme groeiperspectieven voor de digitale economie’, schrijft ze.
Vierde generatie LTE is een doorontwikkeling vanuit de gsm-standaard. Het wordt vaak de vierde generatie (4g) mobiele telefonie genoemd, na gsm, GPRS (2g) en UMTS (3g). De LTE-technologie kan binnenkort worden gebruikt voor snel internet op mobiele apparaten zoals smartphones en laptops. Met LTE zijn op termijn snelheden van 100 megabits per seconde mogelijk. Dat is twee tot vijf maal sneller dan de adsl-verbinding waarmee een gemiddeld Nederlands huishouden nu internet. De precieze technische specificaties van LTE wachten sinds eind 2008 op goedkeuring.
LTE-Advanced LTE-advanced is de overtreffende trap van LTE als het aankomt op snelheid van dataoverdracht. Met de technologie moet het uiteindelijk mogelijk worden om verschillende LTE-netwerken tegelijkertijd te combineren voor één supersnelle dataverbinding.
Niet-aaneengesloten Een ander voordeel van LTE-advanced is zijn frequentiegebruik. In tegenstelling tot de oorspronkelijke LTE kan de technologie niet-aaneengesloten frequentiebereiken gebruiken. Dat is gunstig doordat in veel landen het frequentiespectrum al aardig vol zit door bijvoorbeeld gsm-, UMTS- en wll-verkeer. Ook gebruikers van femtocellen hebben hier voordeel van. Veel van die doosjes, die het mobiele telefoonsignaal inpandig over een lokaal draadloos netwerk afhandelen, zijn geprogrammeerd om zonder menselijke tussenkomst met dynamische instellingen een steeds veranderend draadloos netwerk op te zetten. Dit heet een zelf-organiserend netwerk (SON) en heeft profijt van de mogelijkheid om niet-aaneengesloten frequenties te gebruiken.
Specificaties Het Third Generation Partnership Project (3GPP), een belangrijk wereldwijd samenwerkingsverband van telecommunicatieorganisaties, is verantwoordelijk voor de uiteindelijke technische specificaties van LTE en LTE-advanced. Het bevriezen van de specificaties van LTE betekent dat alleen bugs nog worden opgelost. Dit heeft als voordeel dat hardwareleveranciers de vastgelegde specs alvast kunnen toepassen in nieuwe apparatuur.
De ontwikkeling van LTE-advanced is nog niet zo ver. Sinds juni 2008 werken leden van 3GPP aan de technische specificaties hiervan, maar het zal nog enkele jaren duren voordat een volledige set wordt vastgelegd. Het onderzoek dat de Europese Commissie vanaf 2010 met de subsidie ondersteunt, is daarvoor een duwtje in de rug.
WiMAX Grote technologieconcurrent van LTE is WiMAX, dat voortborduurt op de Wi-Fi-standaard en niet op de gsm-standaarden. WiMAX heeft twee belangrijke nadelen ten opzichte van LTE. Zo is de huidige versie met een theoretische snelheid van 40 megabits per seconde weliswaar sneller dan bijvoorbeeld hsdpa (14 mbps), maar langzamer dan LTE (100 mbps). Bovendien moet het antennepark van WiMAX nog worden opgezet. LTE kan grotendeels van bestaande gsm- en UMTS-netwerken gebruikmaken.
Fabrikanten tuimelen over elkaar heen om hun steun aan de ene of aan de andere technologie uit te spreken, al lijkt LTE de laatste tijd aan de winnende hand. Grofweg is er een tweedeling tussen telefoniebedrijven en computerbedrijven. Telecomoperators en mobieltjesfabrikanten zijn over het algemeen voorstander van LTE, terwijl vooral computer- en chipfabrikanten WiMAX omarmen.
Totaal antenne-installaties tweede kwartaal licht gestegen
In tegenstelling tot de eerdere berichtgeving van 3 augustus jl. is het aantal antenne-installaties in het tweede kwartaal van 2009 gestegen in plaats van gelijk gebleven. De fout in de berekening is te wijten aan een technisch mankement.
Waren er in het eerste kwartaal van 2009 20723 antennes in werking, nu zijn dat er 20844. Dit betekent een stijging van 121 antennes. Hierdoor komt het aantal werkende antennes op een vergelijkbaar niveau als in juni 2006.
De hoeveelheid GSM 900-installaties is nog steeds groeiende, net als de hoeveelheid UMTS-installaties. Het aantal GSM 1800-installaties is iets afgenomen.
Netwerkbedrijf Ericsson heeft een nieuwe zendmast gepresenteerd, waarvan het uiterlijk aanpasbaar is. De kleuren en de verlichting van de mast kunnen worden aangepast om beter te passen in het landschap of om als reclamezuil te dienen.
De zendmast Capsule dient volgens de fabrikant een aantal doelen. De mast kan door kleuren en verlichting aan te passen beter geïntegreerd worden in stedelijke omgevingen, waardoor gemeenten sneller een bouwvergunning zouden afgeven.
Bovendien kan de mast met aanpassingen dienen als reclamezuil voor telecomproviders. Daarnaast kan er een lcd-scherm in de mast worden gezet, waarop informatie kan worden getoond aan voorbijgangers. De eerste Capsule is deze week geplaatst in de Zweedse hoofdstad Stockholm. Het is onbekend of deze ‘designmast’ binnen afzienbare tijd ook in Nederland te zien zal zijn.
